İran İslam Cumhuriyeti’nin Doğu Kürdistan’dan (Rojhelat) Güney Kürdistan’a (Başûr) akan Küçük Zap (Zêyî Piçûk) Nehri ile Sirwan Nehri sularını kesmesi ardından Kürdistan Bölge Yönetimi, İran rejimine ser tepki gösterdi.
Kürdistan Bölge Yönetimi Tarım ve Su Kaynakları Bakanlığı, Küçük Zap Nehri ile Sirwan Nehri’nin sularının İran rejimi tarafından kesildiğini ve bunun uluslararası yasalara aykırı olduğunu bildirerek, “Bu, Kürdistan Bölgesi halkına ve çiftçilerine yönelik bir cezadır” açıklamasında bulundu.
Tarım ve Su Kaynakları Bakanlığı tarafından yapılan açıklamada, “İran İslam Cumhuriyeti, Ağustos ayında üç kez Küçük Zap Nehri ile Sirwan Nehri’nin sularını keserek, su gelirlerini sıfıra indirdi. Bu eylem tüm uluslararası yasalara aykırıdır. Ortak nehirlerin suyu hem Irak hem de İran halkının mülkiyetindedir, sadece bir ülkenin değil” denildi.
Bakanlık açıklamasında İran rejiminin, söz konusu nehirlerin suyunu keserek Başûr’daki Kürt çiftçilerinin büyük ekonomik kayıplara uğramasına neden olduğu vurgulanarak, İran rejiminin bu eyleminden dolayı binlerce balığın da telef olduğu belirtildi.
Açıklamada, Süleymaniye’ye bağlı Pişder ilçesi halkının su ihtiyacını Küçük Zap Nehri’nden karşıladığı belirtilerek, “Her iki nehrin sularının kesilmesinden dolayı memnuniyetsizliğimizi ifade etmek istiyoruz. Bu, Kürdistan Bölgesi halkına ve çiftçilerine yönelik bir cezadır” denildi.
İkili görüşme gerçekleşti
İran rejiminin Küçük Zap Nehri ile Sirwan Nehri’nin sularını kesmesi ve Kürdistan Bölge Yönetimi Tarım ve Su Kaynakları Bakanlığı’nın sert tepkisi ardından Kürdistan Bölge Yönetimi Tarım ve Su Kaynakları Bakanı Bagerd Talabani ile İran rejimi Tarım Bakanı Yardımcısı Murteza Rezai’nin bir görüşme gerçekleştiridiği bildirildi.
Kürdistan Bölge Yönetimi Çevre ve İhracatçılar Birliği Başkanı ile İran rejiminin Erbil ve Süleymaniye Başkonsoloslarının da katıldığı görüşmede sorunu çözümü için gerekeli adımların atılması konusunda anlaşma sağlandığı aktarıldı.
Egemenlerin su tehdidi
Geçmişten günümüze zengin ve tatlı su kaynaklarıyla uygarlığa beşiklik yapmış olan Kürdistan coğrafyasında suyun başında duran zalim devletler her zaman Kürt halkını susuzlukla terbiye etmeye çalıştı.
İran rejimi ve Türk devleti bugün de aynı yönteme başvurmaya devam ediyor. İran rejimi ve Türk devleti en çok başvurduğu bu yöntem bugünlerde İran İslam Cumhuriyeti tarafından Başûr’a karşı kullanılıyor. İran rejiminin Başûr’a gelen bu nehirlerin sularını kesmesi en çok da tarım ve hayvancılığı vuruyor.
2017’de Başûr’da gerçekleştirilen bağığmsızlık referandumu ardından da İran rejimi Küçük Zap suyunu kesmişti. Kuzey Kürdistan'da (Bakur) doğan Küçük Zap, Rojhelat'ın Pîianşar ve Serdeşt kentlerinden geçerek Başûr’un Qeladizê kentine geçerek buradan da Irak'ın güneyine iniyor.
Bu suyun kesilmesiyle Başûr’da başta Qeladizê ve Ranya olmak üzere Süleymaniye'nin birçok ilçesinde tarım ve hayvancılık olumsuz etkileniyor.
