Almanya Başbakanı Angela Merkel, Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron ve İngiltere Başbakanı Boris Johnson, Suudi Arabistan’ın petrol tesislerine yönelik saldırıdan İran İslam Cumhuriyetini sorumlu tuttu. ABD Başkanı Donald Trump ise Fransa Cumhurbaşkanı Macron’un İran rejimi ile gerilimin düşürülmesinde arabuluculuk yapma girişimi konusunda “Arabulucuya ihtiyaç yok. Kimi arayacaklarını biliyorlar” dedi.
New York’taki Birleşmiş Milletler Genel Kurulu toplantıları öncesinde, Fransa ve İngiltere’den Suudi Arabistan’ın petrol tesislerini hedef alan saldırıda İran rejiminin rolüne ilişkin gelen açıklamalarda görüş ayrılığı olduğu gözlemlenmişti. İngiltere’de saldırıdan İran rejiminin sorumlu olduğu görüşü öne çıkmış, Fransa ise saldırıyla ilgili olarak doğrudan Tahran’ı suçlamaktan kaçınmıştı.
Birleşmiş Milletler Genel Kurulu kapsamında Fransa, Almanya ve İngiltere’nin liderleri New York’ta bir araya geldi. Almanya Başbakanı Angela Merkel, Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron ve İngiltere Başbakanı Boris Johnson görüşme sonrasında yayınladıkları ortak açıklamada, Suudi Arabistan’ın ulusal petrol şirketi Saudi Aramco’nun tesislerinin hedef alındığı 14 Eylül’deki saldırıdan İran rejiminin sorumlu olduğunun açık olduğunu vurguladı.
"İran uzun vadeli müzakere çerçevesini kabul etmeli"
Ortak açıklamada İran rejimine nükleer ve balistik füze programlarının yanı sıra bölgesel güvenlik konularına ilişkin müzakereleri kabul etmesi çağrısı yapıldı. “İran’ın nükleer programı ve füze programı da dahil olmak üzere bölgesel güvenlik konularına ilişkin uzun vadeli bir müzakere çerçevesini kabul etme zamanı gelmiştir” denildi.
Üç liderin yayınladığı ortak açıklamada “İran rejiminin bu saldırıda sorumluluk taşıdığı bizim için nettir. Bunun başka mantıklı bir açıklaması yok. Diğer ayrıntıların ortaya konulması için devam eden soruşturmaları destekliyoruz” ifadeleri kullanıldı.
Ortak açıklamada “Bu saldırılar Suudi Arabistan’a yapılmış olabilir ancak bütün ülkeleri ilgilendirmekte ve büyük bir çatışma riskini de arttırmaktadır. Bu saldırılar bölgede tüm taraflarla yürütülecek diplomatik çabalar ve diyalogla gerilimin azaltılmasının gerekliliğini ortaya koymuştur” ifadeleri kullanıldı.
Açıklamada üç ülkenin 2015 yılında Tahran’la imzalanan nükleer anlaşmaya bağlı kalmaya devam ettiği ifade edilerek anlaşma kapsamındaki taahhütlerinin bazılarından geri adım atan Tahran’ın anlaşmaya yeniden tam olarak uyması istendi. Açıklamada liderler “Orta Doğu’da gerilimin düşürülmesiyle ilgilenen tüm ilgili taraflarla diyalogun sağlanması ve bunun için uygun koşulların oluşturulması için diplomatik çabalarımızı sürdürmeye kararlıyız” mesajını verdi.
Trump: “Arabulucuya gerek yok, kimi arayacaklarını biliyorlar”
ABD Başkanı Donald Trump BM Genel Kurulu’nun düzenlendiği New York’ta konuştu. İran konusunda “Arabulucuya gerek yok” mesajını verdi. Trump, Macron’un arabuculuğu konusunda “(Macron) Arkadaşım ama arabulucu aramıyoruz. Kimi arayacaklarını biliyorlar” ifadelerini kullandı.
Brian Hook: İran rejimi çizgiyi aşmıştır
ABD Dışişleri Bakanlığı’nın İran temsilcisi Brian Hook da ABD’nin 14 Eylül’deki saldırının ardından İran rejimi üzerindeki baskıyı arttıracağını belirtti. New York’ta bir etkinlikte konuşan Brian Hook “İran rejimi bir başka ülkenin egemenliğine yönelik bu saldırıyla çizgiyi aşmıştır” diyerek ABD’nin konuya diplomasi ve çok taraflı çabalarla çözüm bulmaya çalıştığının altını çizdi.
