آواتودی*
در حالی که روز جمعه هجدهم مرداد/ نهم اوت دقیقا 20 سال از حضور ولادیمیر پوتین در صحنه سیاست روسیه سپری شد، حکومت او در خصوص انفجاری که ظن قوی میرود در جریان آزمایش کلاهک اتمی یک موشک جدید در یک پایگاه نظامی این کشور رخ داده سکوت کرده است؛ اما احتمال تکرار یک فاجعه هستهای، جامعه جهانی و همچنین مردم روسیه را نگران کرده است.
خبرگزاریهای بینالمللی گزارش دادهاند که یقینا شماری از دانشمندان و کارشناسان هستهای روسیه در انفجاری که پنجشنبه هفدهم مرداد/ هشتم اوت در شمال این کشور رخ داده، کشته شدهاند. آژانس هستهای روسیه با نام «روساتم» نیز تایید کرده که در جریان «آزمایش موشکی مجهز به سیستم پیشران هستهای بر اساس سوخت مایع در پایگاه نیروی دریایی روسیه شماری کشته و سه تن دیگر زخمی شدهاند». اما به این احتمال که موشک کلاهک هستهای داشته یا نه اشاره نکرده است.
خبرگزاری روسی «ایتارتاس» نیز گزارش داده که «شماری از کارکنان به دنبال انفجار به دریا افتادند».
خبرگزاریها از شهر «سابرودبینسک» که در نزدیکی منطقه انفجار در استان آرکانگلسک واقع است، گزارش میدهند سطح تشعشعات هستهای بعد از انفجار افزایش یافت و تا 20 برابر بیش از حد مجاز شد و مردم که از تکرار فاجعهای مانند چرنوبیل (در سال 1986 میلادی) نگران بودند، وحشت زده به خیابانها ریختند تا شاید «ید خوراکی» پیدا کنند؛ روسها نظر به بلایای گذشته از این امر آگاهی دارند که استفاده از «ید خوراکی» تا حدی در کاهش اثرات تشعشعات رادیواکتیویته ممکن است مفید باشد.
به گزارش خبرگزاریهای جهانی، نگرانی از وضعیتی هولناک، از زبان افسران نیروی دریایی خود روسیه نیز بیان شده است اما ولادیمیر پوتین سکوت کرده و دستگاه حاکمیت روسی تنها به گزارشهای «تسکین دهنده» بسنده کرده اما کارشناسان اتمی آمریکایی و سازمان گرینپیس که مراقب زیست محیط جهانی است، همچنان بشدت ابراز نگرانی میکند.
این نگرانی از این نظر جدی است که سه روز پیش از آن نیز انفجاری دیگر رخ داده بود که روسیه مدعی شد «انبار مهمات» بوده ولی پس از آن یازده هزار تن از مردم اطراف را از خانههای خود تخلیه کرد.
در این میان، شنبه 19 مرداد/ 10 اوت هزاران تن از شهروندان روسیه برای چهارمین شنبه پی در پی به درخواست اوپوزیسیون در تظاهرات اعتراضی علیه حکومت پوتین در مسکو شرکت کردند؛ شمار تظاهرکنندگان در پایتخت این شنبه دستکم 60 هزار تن ارزیابی شد اما پلیس مسکو این تعداد را تنها 20 هزار تن اعلام کرد.
همزمان با مسکو، که تظاهراتش بر خلاف سه مورد پیشین، با مجوز پلیس بود، تظاهرات اعتراضی در سنتپترزبورگ و دیگر شهرهای روسیه در جریان بود؛ دستکم هشتاد تن در سنتپترزبورگ بازداشت شدند؛ تظاهرکنندگان پوتین را «دزد» و «فاسد» مینامند.
انتخابات پارلمان روسیه هشتم سپتامبر، کمتر از یک ماه دیگر، برگزار میشود اما کمیته نظارت بر انتخابات در هفتههای اخیر نامزدی دهها تن از چهرههای اوپوزیسیون را رد کرده است.
پوتین اما خود را بیاعتنا نشان میدهد و کرملین مراقب بود که تصاویر جذابی از این رهبر 66 ساله را با کاپشن چرمی سیاه هنگام موتورسواریاش در حال گذراندن تعطیلات در شبه جزیره (تصرف شده) «کریمه» که این آخر هفته آنجا بسر میبرد، منتشر کند. او همراه با گروه موتورسواران «گرگهای شب» در جادههای شهر سباستوپول در این جزیره موتورسواری کرد.