ABD’de Başkan Donal Trump’ın başkanlık koltuğunu yeni Başkan Joe Biden’e devretmesine sayılı günler kala İran İslam Cumhuriyeti Dışişleri Bakanı Cevad Zarif’ten abartılı açıklamalar geldi.
Zarif, ABD'nin çekildiği nükleer anlaşmaya geri dönmesinin yeterli olmadığını, öncelikle Tahran’a uyguladığı ağır ekonomik yaptırımları kaldırması gerektiğini söyledi.
İran rejimi dini lideri Ali Hamaney'in ofisine ait “khamenei” haber sitesine konuşan Cevad Zarif, Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi’nin (BMGK) 5 daimi üyesi ve Almanya ile İran rejimi arasında 2015'te imzalanan Kapsamlı Ortak Eylem Planı (KOEP) olarak adlandırılan nükleer anlaşmayla ilgili değerlendirmelerde bulundu.
“ABD hem eski yaptırımları uyguladı hem de yenilerini”
Zarif, “ABD yönetimi, nükleer anlaşmadan ayrılmasının ardından hem eski yaptırımları uyguladı hem de yeni yaptırımlar getirdi. Nükleer anlaşmanın amacı yaptırımların kaldırılmasıydı. Bugün sadece ABD'nin anlaşmaya geri dönmesi yeterli değil, yaptırımları da kaldırması gerekir" dedi.
ABD'nin anlaşmaya dönmek için İran rejiminin füzeleri gibi bazı konuları müzakere etmek istediğine ilişkin soruyu yanıtlayan Zarif, “ABD'nin böyle bir hakkı yok. Öncelikle, 5+1 ülkeleriyle imzalanan anlaşmanın konusu nükleer faaliyetlerle ilgiliydi füzelerle değil. Bu konu bizim kırmızı çizgimizdir” dedi.
20 Ocak’ta göreve başlayacak ABD'nin yeni Başkanı Joe Biden'ın nükleer anlaşmaya geri dönmesi halinde İran rejiminin de taahhütlerine geri döneceğini dile getiren Zarif, anlaşmaya imza atan 5+1 ülkelerine seslenerek, “Biz bir konu üzerinde anlaşmaya vardık. Bir daha müzakere etmeyeceğiz. Onlar her geçen gün talepte bulunmaktan vazgeçsinler” diye konuştu.
ABD, Donald Trump'ın başkan seçilmesinin ardından anlaşmadan çekilmiş ve İran rejimine yaptırımları yeniden başlatmıştı. İran rejimi ise buna karşı anlaşmadan kaynaklanan tüm taahhütlerini askıya aldığını duyurmuştu.
İran rejimi Atom Enerjisi Kurumu, 5 Ocak Salı günü Fordo'daki nükleer tesiste Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı (UAEA) müfettişlerinin gözetiminde uranyumu yüzde 20 saflıkta zenginleştirdiklerini açıklamıştı. Nükleer anlaşmanın tarafları Fransa, Almanya ve İngiltere, İran rejiminin yüzde 20 saflıkta uranyum zenginleştirme faaliyetinden “derin endişe” duyduklarını bildirmişti.
İran rejiminin uranyumu yüzde 20 saflıkla zenginleştirmesi ciddi bir adım olarak görülüyor çünkü Mollalar, nükleer anlaşmaya imza atmadan önce de bu oranda uranyum üretiyordu. Uranyumun yüzde 20 saflıkta zenginleştirilmesi, nükleer bomba elde etmeye imkan sağlayacak yüzde 90 saflıkta parçalanabilir uranyuma ulaşmak için önemli bir aşama olarak kabul ediliyor.
Nükleer anlaşma, İran rejimine uranyumu en fazla yüzde 3,67 zenginleştirebilme izni veriyordu.
