آواتودی*
روز جمعه هجدهم مرداد/ نهم اوت دقیقا 20 سال از حضور ولادیمیر پوتین این مهره کارکشته کا.گ.ب در صحنه سیاست روسیه سپری شد؛ چگونه کسی که ارزیابی میشد بعد از دوره اول نخست وزیریاش تنها یک یا حداکثر دو دوره ساکن کاخ سرخ کرملین باشد، نه تنها به تزار روسیه مبدل شده بلکه به نظر میرسد سلطان بلامنازع و غیر قابل تغییر باشد.
این بوریس یلتسین رهبر وقت روسیه، اولین رهبر بعد از فروپاشی شوروی بود که ولادیمیر پوتین را 20 سال پیش در چنین روزی به مقام نخست وزیری منصوب کرد. در زمان آشوبهای سال 1999 روسیه بعد از اضمحلال حکومت کمونیستی، یلتسین مجبور شده بود چند نخست وزیر عوض کند و پوتین چهارمین فردی بود که در کمتر از 18 ماه به نخست وزیری رسیده بود.
در زمان انتصاب، پوتین مهره ناشناختهای بود و تنها افراد معدودی در جهان- در سرویسهای امنیتی- نام او را شنیده بودند. اما با آمدن او، صحنه سیاست روسیه را چنان دو دستی قبضه کرد که تا به امروز، کسی نتوانسته است او را تغییر دهد.
اما پوتین بیستمین سالروز ورودش به صحنه قدرت را چندان با دلی آسوده جشن نمیگیرد؛ همین روزهای گذشته بود که هزاران نفر در تظاهرات مخالفت با او در مسکو و دیگر نقاط شرکت کردند و نیروهای روس نیز تنها در یک روز حدود یکهزار تن را دستگیر کردند و گزارشهای مسموم شدن مخالف جوان رقیبش، الکسی ناوالنی، میتواند لکه ننگ دیگری بر پیشانی پوتین بگذارد.
پوتینِ 66 ساله همین سال گذشته برای یک دوره دیگر رهبری در انتخابات برنده شد؛ دورهای که در سال 2024 به پایان میرسد. همین امروز نیز دوره رهبری او از جوزف استالین دیکتاتور کمونیستی طولانیتر شده است.
نیکلای سبانیدزه یک روزنامهنگار مشهور روس که بارها با پوتین در کرملین مصاحبه کرده، در بیستمین سال حضور پوتین در صحنه سیاست این کشورِ وارثِ تزارها، به خبرگزاری فرانسه در مسکو گفت ««بعد از 20 سال بودن در قدرت، پوتین دیگر عملا هیچ حد و مرزی برای خود نمیشناسد؛ او یک سلطان است».