دراین بارە یکی از مددکاران اجتماعی شهرستان سرپل ذهاب بە آواتودی گفت "در روزهای نخستین زلزلە تعداد زیادی از کودکان دچار این اختلال شدە با علائمی همچون بی قراری مداوم، بی اشتهایی وبی خوابی شناسایی شدند که حاکی از حاد بودن وضعیت این کودکان بود."
این مددکار اجتماعی کە نخواست نامش فاش شود افزود کە این اختلال در تعدادی از کودکان و حتی بزرگسالان بە قدری حاد بود کە با اولویت درمان های روان پزشکی(دارو درمانی) به مراکز درمانی معرفی شدند اما متاسفانە بە علت عمق مصیبت وارد شدە و مشکلات ناشی از محدودیت های رفت و آمد ، عدم آگاهی در این موارد و سنگین بودن هزینه های درمانی بسیاری از آنها سیر درمانی را طی نکردە و بە تغییر خودسرانه دارو روی آوردند که البته در بسیاری موارد دیگر والدین این کودکان با توجه به تعدد مسائل پیش روی پس از زلزله بە وضعیت روانی فرزندانشان توجە خاصی نشان نمی دادند.
در همین رابطە یکی از روانشناسان شهرستان جوانرود بە آواتودی گفت " بی توجهی بە این اختلال (اختلال استرس پس از سانحە) چند دلیل اصلی دارد: فرهنگ غالب کە مراجعه به روان شناس را معادل دیوانگی و جنون می دانند و به تبع اهمیتی بە بهداشت و سلامت روان خود نمیدهند.
سیستم حکومتی غالب کە تمامی فعالیت های روانشناسان و مددکاران اجتماعی را منوط به مجوز و ثبت آمار و ارقام و ...نموده چنان که روان شناس در اصل نقش منشی و تایپیست وآمارگیر را باید ایفا کند و درگیر حاشیه شود و از پرداختن و حوزه تخصصی اش باز می ماند.
بە گفتە این روانشناس کە خودش شخصا در میان زلزلە زدگان استان کرمانشاە حضور داشت، بە کارگیری روانشناسان غیر متخصص که تحت هیچ نظارتی جهت حضور در قلب حادثه قرار نداشتند "در چنین موقعیت حساسی" از دیگر دلایل موفق نبودن "شناسایی و غربالگری و درمان" کودکان در مناطق زلزلە زدە بود.
در همین رابطە یکی از روانشناسان کرمانشاە بە آوادتودی گفت کە طول درمان اختلال استرس بعد از سانحه با توجه به عمق ، شدت و زمان مراجعه نیازمند حداقل ۸ تا ١٢ + جلسە مشاورە و سایکوتراپی(روان درمانی) میباشد که با توجه به هزینه بر بودن و نیز عدم دسترسی به مراکز روان درمانی در همه شهرستان ها دوره درمان با اختلال مواجه شده و می توان گفت اثربخشی آن را به حداقل رسانده است.
لازم به ذکر است در ایران مراکز مشاوره و روان درمانی مشمولیت بیمه درمانی نداشته و تمامی هزینه های آن به صورت آزاد پرداخته می شود که با توجه به وضعیت اقتصادی مردم منطقه اعم از فقر و بیکاری، تامین هزینه ها تا پایان سیر درمان از عهده ی ۸۰ درصد اقشار اجتماعی خارج بوده گو اینکه اغلب خانواده های درگیر این اختلال از اقشار کم درآمد جامعه می باشند!
اختلال استرس پس از سانحه- مجموعه ای از علائم است که در پی مواجهه با حوادث آسيب زای زندگی ظاهر میشود. فرد به صورت ترس و درماندگی به اين تجربه پاسخ میدهد و واقعه را دائماً در ذهن خود مجسم میکند. در صورتی که درمان به موقع برای این اختلال صورت نگیرد، زمینه ی تثبیت این اختلال (خصوصا برای کودکان زیر هفت سال) برای همیشه در فرد ایجاد میشود.
افرادی که حوادثی از قبیل جنگ، تصادف، زلزله، سوءاستفاده جنسی و … را تجربه کرده اند در خطر ابتلا به این اختلال قرار دارند. علائم PTSD می تواند بعد از چند هفته و یا چند ماه آشکار شود. علائمی که در افراد مبتلا به این اختلال دیده می شود عبارتند از: ناآرامی، بی‌قراری، رفتارهای پرخاشگرانه، گوشه‌گیری، شوکه شدن به محض مواجهه با محرک تنش زا، اختلال خواب، کابوس، اضطراب شدید، کاهش تمرکز، تکرار خاطره‌های آسیب‌زا، واکنش های فیزیکی شدید (مانند تپش قلب ، تنفس سریع، حالت تهوع، گرفتگی عضلانی، تعریق) در زمان یادآوری رویداد.
