بازبدە بۆ ناوەڕۆکی سەرەکی

İran rejimi büyük bedeller ödeyecek

İran rejimi büyük bedeller ödeyecek
posted onJanuary 9, 2019
noبۆچوون

Şark Al Awsat gazetesi yazarı Mustafa Fahs İran’daki ekonomik kriz, halkın rejime ilişkin protestolarına ilişkin bir makale yazdı. “İran ve içeriden gelecek darbe” başlığıyla yayımlanan makalede Fahs, İran Şura Meclisi (Parlamento) üyesi Celil Rahmi Cihan Abadi, İran’ın Sovyetler Birliği’nin akıbetine uğrayabileceği uyarısına atıf yapıyor. Fahs, rejiminin davranışları, Sovyetler deneyiminden ders almak yerine bu deneyimi tekrarlamakta ısrarcı olduğunu vurguluyor.

“Tahran, küresel ve bölgesel dengelerden yararlanarak meydan okuma stratejisini uygulamada uzmanlaştığını düşünmektedir. İran’ın bu aşırı gururu, kendisini, büyük güçlerle doğrudan bir çatışmaya girmeyerek ve kırmızıçizgileri aşmadan manevralar yapmaya itmektedir. Güç dengelerinin bozulmasına rağmen Tahran rejimi, sanki dilediği yere ulaşabilen ve halkının acı çekmesine neden olsa da genişlemeci emellerini sınırlamayan emperyal bir varlık gibi davranmaktadır” değerlendirmesinde bulunan Fahs, Tahran rejiminin bölgede emperyal faaliyetlerde bulunduğuna dikkat çekiyor.

İran rejiminin silahlanma yarışına girdiğine dikkat çeken Fahs, “Halihazırda İran, ‘Soğuk Savaş’ döneminde ABD ve SSCB arasındaki silahlanma yarışına benzer bir silahlanma yarışı yürütmekte, bölgesel çatışmalara karışan ve bunun için yaptığı askeri harcamaların kendisini büyük ekonomik kayıplara uğrattığı Sovyetler Birliği’nin politikalarını birebir uygulamaktadır. İran, dışarıda nüfuzunu arttırmanın maliyetini karşılamak, Lübnan, Suriye, Irak, Yemen, Afganistan, Gazze’deki müttefikleri için ağır harcamalar yapmayı ve büyük kaynaklar ayırmayı gerektiren genişlemeci çıkarlarını korumak için ulusal ekonomik döngü üzerindeki mali yükü neredeyse iki katına çıkardı. Buna karşılık İran rejimi, ekonomik durgunluk nedeniyle iş fırsatlarının azalması, işsizlik oranının yükselmesi ve kötü sağlık koşulları gibi sorunlarla mücadele etmek zorunda olan İran vatandaşlarının yaşam koşullarını düzeltmek için hiçbir çaba harcamamaktadır. Özellikle Ruhani hükümetinin yeni bütçede sağlık ve tedavi sektörünün payının azaltılacağını açıklamasının ardından durumlar daha da kötüleşti” tespitinde bulunarak Tahran rejiminin ülke bütçesini Ortadoğu ülkelerinde hegemonya mücadelesi için harcadığını halkın yaşam koşullarını göz ardı ettiğini vurguladı.

Makalesinin son bölümünde de Tahran rejiminin izleyeceği dış politikanın iç politikasında bedel ödemesine neden olacağı yorumunda bulunan Fahs analizine şu cümleler ile son veriyor: “Dışa açılma, genişleme konusunda ısrar, komşularına kendi hegemonyasını dayatmak ve bölgede varlığını güçlendirme isteği gibi nedenler İran rejimine büyük bedeller ödetecektir. Bu uyarı göz önüne alındığında, Moskova’da olduğu gibi Tahran sokaklarında da teslim bayrağı çekilmesinin artık uzak bir ihtimal olmaktan çıktığını söyleyebiliriz.”