İnsan Hakları İzleme Örgütü (HRW) Türkiye’nin, Güneybatı Kürdistan’da (Rojava) kontrol altında tuttuğu bölgelerdeki insanları zorla alıkoyduğuna dair rapor hazırladı. Alıkoyulanların yakınları ve mahkeme kayıtlarından oluşan raporda Türkiye’ye yönelik ciddi suçlamalar var.
İnsan Hakları İzleme Örgütü’ne göre Türkiye ve ona bağlı olan Suriye Milli Ordusu (SMO) güçleri, 2019 yılı Ekim-Aralık aylarında en az 63 Suriyeli’yi, Serêkaniyê (Resulayn) bölgesinde alıkoydu ve Şanlıurfa’daki bir cezaevine nakletti.
Alıkonulan kişiler Türk mahkemeleri tarafından YPG ve PYD üyesi olmakla suçlandı ve "terör örgütü üyeliği", "devletin birliğini ve ülke bütünlüğünü bozma" ve "kasten öldürme" suçlarından mahkemeye çıkarıldı.
Hazırlanan raporda İnsan Hakları İzleme Örgütü Ortadoğu Direktör Yardımcısı Michael Page’nin de açıklamalarına yer verildi. Page sanıkların suçluluğunu destekleyecek yeterli delilerin mahkeme tarafından sunulmadığı ve buna rağmen en az 5 kişi için ömür boyu hapis cezası verildiğini ifade etti.
Türkiye Suriye’de işgalci güç
Michael Page’e göre Türkiye, Şam hükümetinin rızası olmadan Güney Batı Kürdistan ve Suriye’de önemli bir toprak parçasını etkili bir şekilde kontrolü altına aldığı için işgalci bir güç durumunda. Page, Dördüncü Cenevre Sözleşmesi'nin 49. maddesine atıfla, "İşgalci güç olarak Türk makamlarının Suriye'nin kuzeydoğusundaki işgal hukuku uyarınca bireylerin haklarına saygı göstermesi gerekmektedir. Buna keyfi tutuklama ve kişilerin işgalci gücün topraklarına nakledilmesi yasağı da dahildir" dedi.
Michael Page şimdiye kadar 63 alıkoyma vakasının belgelendiği ama asıl sayının 200’ün üzerinde olabileceğini söylüyor.
“SMO para istedi”
Rapor, Suriye Milli Ordusu’nun alıkonulan kişilerin ailelerinde para istediğine dair bilgiler de içeriyor. Alıkonulan kişilerin ailelerinden biri, yakının serbest bırakılması karşılığında, SMO’ya 10 bin dolar ödediğini ifade etti.
Öneriler
HRW açıklamasında Türkiye’yi uyararak şu öneriler de bulunuyor:
“Türkiye işgal altında tuttuğu topraklardan Suriye vatandaşlarını, Türkiye’ye nakletmeyi ve yargılamayı durdurmalıdır. Türkiye alıkoyduğu kişilere insanca muamele yapmalı ve onların aileleri ile görüşebilmesine izin vermelidir. Alıkoyulan kişiler derhal kendi ülkelerine geri gönderilmelidir. Türkiye işgal ettiği ve kontrol altında tuttuğu bölgelerde desteklediği yerel güçlerin kimseyi alıkoymamalarını ve kötü muamele etmemelerini sağlamalıdır.”
Türkiyen’nin Güneybatı Kürdistan (Rojava) İşgali
Türkiye 9 Ekim 2019’da kendisine bağlı Suriye Milli Ordusu (SMO) güçleri ile birlikte ile birlikte Güneybatı Kürdistan’nın Serêkaniyê (Ras el-Ayn), Girê Spî (Tel Abyad), Eyn İsa bölgelerine saldırı başlatıp söz konusu yerleri işgal etmişti.
