آواتودی*
در حالی که علی خامنهای و برخی از مقامات حاکمیت ایران سیاست «نگاه به شرق» را با تمرکز بر ارتقای مناسبات با چین پیش میبرند، و در شرایطی که رژیم نتوانسته اتحادیه اروپا را در تامین منافع مالی خود، از جمله در ساز و کار موسوم به «اینستکس» به همراهی عملی و موثر با ایران بکشاند، مقاماتی در ایران فاش کردهاند که ایران بیش از گذشته به چین وابسته شده است.
در روزهای گذشته خانم فریال مستوفی رییس کمیسیون بازار پول و سرمایه در اتاق بازرگانی تهران گفت که «مستندات موجود نشان میدهد یک خط اعتباری 400 میلیارد دلاری میان ایران و چین راهاندازی شده است».
نشریه «پترولیوم اکونومیست» در خصوص منافع چین از یک قرارداد 25 ساله با ایران، نوشته است که «شرکتهای چینی اولین حق انتخاب یا رد طرحهای جدید، ناتمام یا متوقف شدهی توسعهی میدانهای نفت و گاز ایران را خواهند داشت؛ شرکتهای چینی همچنین اولین حق رد یا قبول انجام پروژههای پتروشیمی در ایران را در اختیار خواهند گرفت».
بر اساس این قرارداد، دستکم پنج هزار پرسنل امنیتی چین (از رقم هشت هزار تن نیز سخن رفته است) در ایران مستقر خواهند شد تا از پروژههای چینی «محافظت» کنند. چین همچنین این «حق» را دارد که «هر محصول نفت، گاز و پتروشیمی را تا حداقل تخفیف تضمین شده 12 درصد تا شش ماه خریداری کند.
این قرارداد این «حق» را نیز به چین میدهد تا هزینه تولیدات ایران را تا دو سال دیرتر پرداخت کند؛ پرداختهایش را علاوه بر ارز رایج چین، در صورت لزوم با ارزهای ضعیفتری که از تجارت با آفریقا و کشورهای اتحاد جماهیری شوروی پیشین بدست آورده است، بپردازد؛ به این مفهوم که از دلار برای پرداخت معاملات این کالاها از چین به ایران به هیچ وجه استفاده نمیشود.
جواد ظریف وزیر خارجه رژیم به تازگی در چین بود؛ بعد از او نیز دو هفته پیش محمد باقری رییس ستاد کل نیروهای مسلح حکومت راهی چین شد. اما آنها در مورد این قرارداد تحقیرآمیز سخنی نگفتند.
نظر به «حقوق» و «امتیازات» متعددی که بر اساس نوشته «پترولیوم اکونومیست»، دولتمردان ضعیف رژیم ایران در قرارداد 25 ساله برای چین قائل شدهاند، وبسایت «تابناک» در روزهای گذشته پرسیده است که آیا ایران دارد به مستعمره چین مبدل میشود؟
به نظر میرسد که پاسخ این پرسش این است که رژیم تهران، پس از آنکه سالهاست ایران را به ضعفی حقارتآمیز در برابر روسیه کشانده، حال کشورمان را نیز به مستعمره چین مبدل کرده است.
در این میان، ایران تایید کرد که «به زودی رزمایش مشترکی را با ارتشهای چین و روسیه در آبهای شمال خلیج فارس و دریای عمان برگزار میکند» اما هیچیک از سه کشور هنوز تاریخ این مانور سه گانه بیسابقه را اعلام نکردهاند.