در راستای بهبود سیستم سلامت ایران از 15 اردیبهشت 1393 دولت یازدهم، "طرح تحول نظام سلامت" در بیمارستانها ی وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی کلید خورد و با سه رویکرد "حفاظت مالی از مردم"، "ایجاد عدالت در دسترسی به خدمات سلامت "و نیز "ارتقای کیفیت خدمات" به مرحله اجرا در آمد .
در گام نخست وزارت بهداشت برای همە افراد فاقد هر نوع پوشش بیمه ای، پنج صندوق بیمه ای در سازمان بیمه سلامت به شرح ذیل تشکیل داد:
1- بیمه کارکنان دولت 2- بیمه روستائیان 3- بیمه سایر اقشار 4- بیمه ایرانیان 5- بیمه سلامت همگانی
در راستای اجرایی شدن بیمه سلامت ایران کلیه افرادی که فاقد پوشش بیمه ای بودند و از سوی هیچ کدام از سازمانهای دولتی بیمه نبودند می توانستند از بیمه سلامت همگانی استفاده کنند بە این ترتیب با مراجعه به دفاتر پست پیشخوان و با پرداخت 1000 تومان صاحب دفترچه بیمه سلامت شدند که حق بیمه برای این افراد رایگان بود و بلافاصله پس از ثبت نام و بستری شدن در بیمارستان های دولتی با ارائه پرینت ثبت نام و صدور معرفی نامه از سوی اداره بیمه سلامت می توانست از خدمات بستری در مرکز دولتی بهره مند شوند. پرداخت حق بیمه متقاضیان بیمه سلامت همگانی به طور کامل از سوی دولت تقبل گردید و متقاضیان وجهی را بابت حق بیمه پرداخت نمی کردند و بر اساس مصوبه دولت ، تمام بیمه شدگان همگانی خدمات خود را اعم از مراقبتهای اولیه ، پزشکی عمومی، خدمات سرپایی و بستری را صرفا از مراکز دولتی دریافت کرده و در پایگاههای بهداشتی درمانی کشور نیز ،مراقبان سلامت خدمات اولیه مراقبتی را عهده دار شدند و در صورت لزوم به پزشک عمومی ارجاع داده می شدند و در صورت نیاز این افراد به متخصصان و مراکز درمانی سطح بالاتر ارجاع داده می شدند.. همزمان با این اقدامات برنامه حمایت از پزشکان در مناطق محروم و حضور پزشکان متخصص مقیم در بیمارستانها به قصد حضور پزشکان در بالین و افزایش کیفیت خدمات ویزیت شروع شد و بە این ترتیب مطب های شخصی بسته و پزشکان روانه درمانگاه های تخصصی بیمارستانهای دولتی شدند. با کاهش هزینه حق ویزیت و افزایش بار تقاضا در درمانگاه ها نه تنها کیفیتی در ارائه خدمات دیده نشد بلکه همچون سایر برنامه هایی که دولت بدون هیچ پایلوتی اقدام به اجرای آن نمود شاهد ویزیت 80 تا100 بیمار در طی دو الی سه ساعت بودیم در حالی که باید در یک ساعت 8 بیمار ویزیت شود.
از سوی دیگر پزشکان محترم در راستای افزایش ضریب اشغال تختهای بیمارستانی در پی ویزیتهای سریع بدون کسب شرح حال دقیق از بیماران اقدام به بستری نمودند و بار کاری مضاعفی بر دوش سایر همکاران کادر درمان اضافه شد و وزارت بهداشت دربرابر حق الزحمه پزشکان اقدام به پرداخت کارانه های کلان نمود.
این بی برنامگی ها باعث تحمیل بار اضافه بر دوش سازمانهای بیمه گر شد به گونه ای که سازمانهای بیمه گر میلیاردها تومان به وزارت بهداشت بدهکار بوده و کادر درمانی نیز از سه ماهه چهارم سال گذشته تا کنون مزایای کارانه را دریافت نکردەاند.
اکنون با گذشت 4 سال از این طرح و خزانه خالی و به باد رفته وزرات بهداشت که تنها طرح تحولی بر جیب پزشکان بود این وزارت خانه جهت مقابله با خرانه خالی خود و بدهی های کلان اقدام به تعیین سقف پرداخت نموده است بدین صورت که برای اقدام درمانی و پارکلینیک سقف معینی مشخص و تا سقف مربوطه بر عهده سازمانهای بیمه گر است و بقیە به صورت آزاد باید پرداخت شود و سقف مربوطه نیز فقط جوابگوی ارائه خدمات به بیماران بستری می باشد. بە این ترتیب با شروع تعیین سقف پرداخت مجددا قشر آسیب دیده و رنج دیده که به صورت سرپایی جهت اقدامات پارکلینیک مراجعه می نمایند باید تمامی هزینه ها را به صورت آزاد پرداخت کنند که باعث محرومیت از اقدامات درمانی و عدالت خواهانه ای است که در ابتدای شروع این طرح بیان شد.
به راستی سرانه بهداشت و درمان در ایران پاسخگوی مردم است؟
وزارت بهداشت با وجود شکست در این طرح و ایجاد خطرات و خطاهای مکرر پزشکی چه چاره اندیشی دارد؟
تکلیف افراد متوسط به پایین جامعه ایران که توانایی مقابله با هزینه های سرسام آور پزشکی را ندارند چیست؟؟
امروزه رویکرد " ایجاد عدالت در دسترسی به خدمات سلامت " با حذف بیمه سلامت در انجام خدمات پارکلینیک و پرداخت هزینه آزاد به پیک اجرایی رسیده و هیچ کدام از مسئولین دولت پاسخگوی قشر آسیب دیده و بی بضاعت نیستند.
