Birleşmiş Milletlere (BM) bağlı Ekonomik ve Sosyal İşler İdaresi (DESA), yılda iki kez yayınladığı “Dünyanın Ekonomik Durumu ve Beklentiler” raporunu yayınladı. Rapora göre yeni tip Coronavirüs (Covid-19) salgınından dolayı bu yıl küresel ekonomi yüzde 3,2 oranında küçülecek ve virüs dünyaya 8 trilyon 500 milyar dolar kaybettirecek.
Raporda Coronavirüsten dolayı yaşanan ekonomik yavaşlama ve onun sonucunda küresel ekonomide meydana gelen daralma, bu yıl tüm ülkelerde etkisini hissettirecek.
Raporda, 2020 ve 2021 yıllarında yaklaşık 8,5 trilyon dolar toplam üretim kaybı yaşanacağı, önceki dört yılın neredeyse tüm üretim kazanımlarının ortadan kalkacağı kaydedildi. Coronavirüs salgınının, benzeri görülmemiş bir sağlık ve ekonomi krizi başlattığı belirtilen raporda, “Hükümetler tarafından uygulanan önlemler çerçevesinde kapanan ekonomiler, ülkelerin ulusal sınırlarının kapatılması, milyonlarca çalışanın işten çıkarılması, küresel olarak ekonomik faaliyetleri felç etti“ ifadeleri yer aldı.
“Hükümetler hayat kurtarma ve ekonomiyi kurtarma arasında kaldı”
Raporda, salgın hastalığın seyrinin ne olacağının bilinmediği ancak çok daha kötü ekonomik sıkıntılara neden olabileceği kaydedilerek, “Hükümetler salgın hastalıkla mücadele ve etkilerini azaltmak için neredeyse gayrisafi milli hasılalarının yüzde onuna eşdeğer mali teşvik tedbirleri uyguladılar. Son haftalarda Coronavirüs salgınıyla ilişkili vaka ve can kaybı sayısında azalmalar kaydedilse de salgın hastalığın gelecekteki seyri ve bunun ekonomik ve sosyal sonuçları hakkında belirsizlikler halen devam etmektedir. Hayat kurtarmakla ekonomiyi kurtarmak arasında kalan bazı hükümetler ekonomilerini hızlı bir şekilde başlatmak için kısıtlamaları dikkatli bir şekilde kaldırmaya başladılar” denildi.
“Krizden kurtulmak halk sağlığı ve gerekli mali tedbirler sağlanmasına bağlı”
“Dünyanın Ekonomik Durumu ve Beklentiler” raporunda, devletlerin krizden kurtulma hızı ve sırasının çok büyük bir ölçüde, virüsün yayılmasını önleyici tedbirlere, yeniden bulaşma risklerinin azaltılmasına, tüketici güvenini geri kazandıracak, halk sağlığı ve mali önlemler konusunda alınacak kararlara bağlı olduğu belirtildi. BM DESA raporunda, tüm bu tedbirler alınmış olsa da salgın hastalığa karşı en büyük çözümün, Coronavirüs aşısının bulunması olduğu belirtilerek, “Aşının geliştirilmesine ve salgın hastalığın tedavisine hızlı çözümler bulunmazsa, Coronavirüs salgını sonrası dünya büyük ölçüde farklı olacaktır. Yavaş iyileşme ve artan yoksulluk ve eşitsizlik ile uzun süreli ekonomik çöküş olasılığı büyük” uyarısı yapıldı.
“Hükümetler evde kalma önlemlerine güvendi”
Raporda salgın hastalığa bağlı ekonomik krizin dünyaya hızla yayıldığı belirtilerek, “Salgın hastalık üç aydan az bir sürede neredeyse her ülkeye yayılarak ülkelerin ekonomileri de etkisi altına aldı. Etkili bir aşı ve tedavi olmaksızın, çoğu ülkeler, yayılmayı yavaşlatmak için sosyal mesafeye ve evde kalma önlemlerine güvendi. Dünya ekonomisinin yaklaşık yüzde 90'ı Nisan ortasına kadar kapanmaya yönelik bazı önlemler aldı. Küresel çapta mal ve hizmetlere olan talepler azaldı. Birçok ülkede ulaşım, hava yolculuğu ve imalat durdu. Bu olumsuz gelişmeler birçok ülkenin ekonomisini durma noktasına getirdi. Ham petrol ve diğer ürünlerin fiyatları keskin bir şekilde düştü. Gelişmiş ülkelerdeki mali piyasalarda belirsizlikler arttı” denildi.
“2021’de üretimde yaşanan kayıp geri kazanılabilir”
Rapora göre, büyük mali açıklar ve yüksek seviyedeki kamu borcunun yanı sıra, ticaret ve turizm gelirlerinin düşmesi nedeniyle, başta küçük ve gelişmekte olan devletler olmak üzere birçok ülke için önemli zorluklar yaşanacak. Küresel ekonomide 2021 yılında bir toparlanma da öngören raporda, 2020 yılında yaşanan üretim kaybının geri kazanılması da bekleniyor.
“Gelişmiş ülkelerin ekonomileri yüzde beş daralacak”
Raporda, gelişmiş ekonomilerinin bu yıl yüzde 5 daralacağı, önümüzdeki yıl ise yüzde 3,4 büyüyeceği öngörüldü.
Raporda yer alan verilere göre 2020 yılında, ABD’de yüzde 5, Japonya’da yüzde 4,8, AB ülkelerinde yüzde 5,5, İngiltere’de yüzde 5,4, Rusya’da yüzde 4,3, Çin’de yüzde 1,7, diğer gelişmiş ülkelerde de yüzde 4,8 oranında ekonomik daralma gerçekleşecek.
