آیا ایران با رویه نوین سانسور برون مرزی همراه شده و از ویکی پدیای فارسی در این راستا استفاده می کند؟
در یک رویداد اخیر با عنوان "جلسه تخصصی در مورد استفاده از تاکتیک های ویکی پدیا در ارتباطات" ، که در وزارت فرهنگ ایران برگزار شد ، یکی از حضار زن پرسید:به عنوان ویکی پدیا ، یا به عنوان مدیران آن ، آیا تداخل روابط بین حساب های کاربری قابل تصور می دانید ؟ به عنوان مثال می توانید ادعا کنید که برخی از کاربران با یکدیگر همکاری می کنند؟
بجای پاسخ، یکی از اعضای پانل سخنرانان که همگی مرد بودند می خندد و می گوید: بیایید اینگونه بگوییم، این بچه ها اینجا نقش وزیرھای ارشاد را در ویکی پدیا بازی می کنند. به این معنی که آنها می توانند یک حساب کاربری را ببندند، حساب دیگری را باز کنند، هشدار دهند و غیره. حتی قوی تر از وزارت ارشاد هستند. آنها کلیدها را در دست دارند. این دقیقاً مانند زمانی است که وزارات ارشاد از انتشار یک روزنامه خاص جلوگیری می کند، که به طور خودکار منتشر نشود.
پدیده نهادینه سازی سازمان های مردم نهاد چون ویکی پدیا در ایران
ویکی پدیا فارسی در سال ٢٠٠٣ رسماً تأسیس شد. از سال ٢٠١٦ به برگزاری رویدادهای عمومی رسمی در ایران ، به عنوان یک سازمان مردم نهاد روی آورد.
اولین رویداد در تاریخ ٦ آگوست ٢٠١٦ در دانشگاه اهواز برگزار شد. برای این رویداد ، می توانیم لیستی از سخنرانان را مشاهده کنیم که شامل بنیانگذار ویکی پدیا ، جیمی ولز است ، که سخنرانی خود را از طریق یک پیام ویدیویی ضبط شده انجام داد. دومین رویداد سالانه در تاریخ ٢٢ دسامبر ٢٠١٧ در اصفهان برگزار شد. سومین و تازه ترین رویداد در یازدهم سپتامبر سال ٢٠١٨با عنوان "یک نشست حرفه ای در مورد کاربرد تاکتیک های ویکی پدیا در ارتباطات" با همکاری وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی ایران رسماً برگزار شد.
در این رویداد محسن سالک، احمد عامری، آرش سلیمانی (شخصی که در تصویر جواد ظریف ظاهر می شود) و محمد حیدرزاده نیز به عنوان مدیران ارشد ویکی پدیا فارسی معرفی شدند. و در آخر ، و شاید مهمتر از همه، حضور حمید ضیایی پرور ، رئیس دفتر مطالعات و برنامه ریزی رسانه های ایران ، یک نهاد فرعی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی ایران است. ضیائی پرور منصوب به مقام فعلی خود در سال ٢٠١٨ ، چهره مهمی در زمینه مدیریت رسانه ایران است. کتاب وی با عنوان "جنگ نرم: نسخه جنگ رسانه ای" به تجزیه و تحلیل استراتژیک روش های نظارت و کنترل در حوزه رسانه های داخلی می پردتزد این کتاب استدلال می کند که به دلیل چندین دهه انزوا گرایی ایدئولوژیکی، دولت ایران در حال حاضر قادر به استفاده از اینترنت در جهت منافع ملی خود نیست. بنابراین ، برای ایجاد استراتژی های رسانه ای هوشمند تر ، مدرن تر و فعال تر، توسعه همکاری های استراتژیک بین بخش های خصوصی و دولتی، یک راه حل است.
ضیائی پرور در بیانیه اختتامیه خود در این مراسم از ایده ایجاد رسمی ویکی پدیا فارسی در ایران به عنوان "سازمان غیر دولتی" در وزارت فرهنگ و ایجاد پایگاه رسمی آن با پشتیبانی وزارت کشور ابراز حمایت کرد.
این یک تضاد آشکار در رابطه با شعارهای معروف ویکی پدیا "بی طرفی" و "مستقل" از نفوذ دولتی است.
مصونیت سیاسی زیر لقای "محافظت از فضای خصوصی"
موضوع دیگری که چندین بار توسط ضیایی پرور و سایر سخنرانان به عنوان یک موضوع مهم مطرح شد، چگونگی محافظت از صفحات شخصی مسئولان در برابر "حملات و کارزارهای" هماهنگ توسط "افراد تنش ساز" است.
در ایران ، مانند هر کشور غیر دموکراتیک ، فعالان عدالت اجتماعی، روزنامه نگاران ، هنرمندان ، وکلا ، فمینیست ها ، فعالان حقوق اقلیت ها، اتحادیه ها ، فعالان محیط زیست و یا هر کس دیگری که وضعیت تبلیغاتی، رسانه ای، سانسور، کنترل و ظلم را به چالش می کشد به طور خودکار توسط حکومت به عنوان تنش گر. و مشکل ساز شناخته می شود.
محسن سالک می گوید: راه حل ارائه شده توسط صفحه ویکی پدیا فارسی ساده است: "ما صفحات را قفل می کنیم و اجازه حمله نمی دهیم." در سیستم سیاسی ایران تعداد زیادی از متخلفان حقوق بشر (اعم از قضات تا فرماندهان پلیس ، مقامات زندان ، روحانیت و غیره) وجود دارند که در جنایات تاریخی و جنایات جاری در کشور همدست بوده اند. طبیعتاً این افراد از مصونیت کامل و محافظت از سیستم برخوردار هستند.
ویکی پدیا یکی از معدود فضای های آنلاین است که می توان مشخصات مفصلی از چهره های مبارز و فعال همسو با منافع مردمی و میهنی را به صورت عمومی منتشر کرد. اما به نظر می رسد که حتی این فرصت کوچک اکنون به نام "محافظت از فضای خصوصی مردم" از فعالان گرفته شده است: "ورود به فضای خصوصی افراد در ویکی پدیا ممنوع است!
ایده ثبت ویکی پدیای فارسی به عنوان یک نهاد مردمی در یک موسسه دولتی که مسئولیت دستگاه سانسور کشور را بر عهده دارد ، فقط می تواند به عنوان یک رویداد "اورولین" توصیف شود.
در کتاب دیستوپیایی جورج اورول ، ١٩٨٤ ، یک سیستم پیچیده تولید تبلیغاتی ساخته شده است که "حقیقت" را طراحی و تولید می کند. سه شعار قابل تأمل این سیستم؛ "جنگ صلح است ، آزادی برده داری ، جهل قدرت است"، می باشند. این نوع سیستم نفوذ و تبلیغات بر معیار دروغ پراکنی و اشاعه جهل و ناآگاهی و در جامعه نهادینه می شود.
ایران با این روند جدید برون مرزی سانسور روبرو است و برای این منظور از ویکی پدیا فارسی نیز استفاده می کند.
تکان دهنده است که ببینیم ویکی پدیا در حال حاضر شریک جمهوری اسلامی در جرم و جنایت شده است.
در ایران اعترافات اجباری ، شکنجه ، اعدام و مرگ در زندان نوعی سرکوب عادی است که علیه روزنامه نگاران ، وکلا ، معلمان ، دانش آموزان ، اتحادیه ها ، فمینیست ها ، فعالان محیط زیست ، فعالان اقوام و غیره اعمال می شود. آیا افراد رده بالای ویکی پدیا از این رابطه در حال تحول بین ویکی پدیای فارسی و حکومت ایران اطلاع دارند ؟
خطر چشمگیر افزایش همکاری بین ویکی پدیا و دولتمردان ایرانی و تخصیص دولت و اقتباس اصطلاحاتی مانند "رسانه مستقل" ، "بی طرفی" این قدرت را به دولت می دهد تا به تدریج از سانسور سنتی دور شده و به سمت مکانیزم های سانسور پیچیده تر و انعطاف پذیر حرکت کند. مکانیزمی که به سادگی واقعیتها یا اندیشه دگراندیشان را کمرنگ نمی کند بلکه با آن درگیر می شود! همچنین یک ترفند کثیف و منسوخ در جعبه ابزار دولت های غربی است که حکومت ایران نیز اکنون شیوه بهره برداری و دسترسی به این جعبه ابزار را آموخته است.
منبع
