Irak eski Genelkurmay Başkanı Babekir Zebari, Peşmerge Güçlerinin birleştirmesi projesinin yüzde 85 oranında tamamlandığını, tüm Peşmerge birliklerinin bakanlık bünyesinde örgütlendirileceğini söyledi.
Kürdistan Demokrat Parti (PDK) ve Kürdistan Yurtseverler Birliği’nin (YNK) de kendilerine bağlı 70 ve 80’inci tugayları lağvetme konusunda kararlı olduklarının altını çizen Zebari, DAİŞ karşıtı koalisyonun kendilerine, “Peşmerge Güçleri böyle dağınık kalmamalı” dediğini ve söz konusu iki tugayın lağvedilmesini istediğini belirtti.
Babekir Zebari’nin, Peşmerge güçlerinin birleştirilmesi ve DAİŞ’e karşı mücadelede gelinen son aşama hakkında Rûdaw’a verdiği röportaj şu şekilde:
Şimdi somut olarak Peşmerge güçlerinin birleştirilmesi projesi hangi aşamada?
Bu konuda çok sayıda toplantı yapıldı. Peşmerge Bakanlığı ve Operasyonlar komutanlığı bünyesinde bizim de katıldığımız çalışmalar yapıldı. Belirttiğim gibi, hazırlanan reform projesi çok da kolay olmadı. Uzmanların da katıldığı bir proje hazırlandı Parlamentoya sunuldu. Bir defa Parlamentodan döndü, tekrar hazırlanarak Parlamento’ya gönderildi. Bu konuda hükümet kabinesi ve Peşmerge Bakanlığı’nın attığı olumlu adımlar var. Sanırım şimdi projenin aşama aşama hayata geçirilmesi kaldı.
Başta ABD, Almanya ve İngiltere olmak üzere, DAİŞ karşıtı Uluslararası Koalisyon da Peşmergenin yeniden örgütlendirilmesini istedi. Bu ülkelerin desteği ne düzeyde?
ABD’nin başını çektiği koalisyon daha başından beri Peşmerge böyle dağınık kalmamalı diyor ve Peşmerge Bakanlığı çatısı altında birleştirilmesi gerektiğini savunuyor. PDK ve YNK de 70 ve 80’inci tugayların lağvedilmesi ve güçlerin bakanlık bünyesinde birleştirilmesi konusunda kararlılar.
DAİŞ Irak ve Kürdistan Bölgesi’nde tehdit olmaya devam ediyor. Kürdistan Bölgesi iradesi dışındaki Kürdistani bölgelerde DAİŞ’e karşı ortak mücadele konusunda neden şimdiye kadar Irak ordusu ve Peşmerge arasında bir uzlaşma yok?
DAİŞ tehlikesi kalıcı bir tehlike haline dönüşmüş. Askeri olarak yenilgiye uğratılmış ve işgal ettikleri bölgeler kurtarılmış ancak tehlike bitmiş değil. Aksine, ben DAİŞ’in şimdi eskisinden daha tehlikeli olduğunu düşünüyorum. Neden mi? eskiden örgüt cephe savaşı veriyordu. Karşınızdaki düşmanı görebiliyordunuz. İnsansız hava araçları ile istihbarat alabiliyor, uçaklarla, karadan birliklerinizle mevzilerini vurabiliyordunuz. Irak ordusu da bu şekilde sonuç alabilirdi. Ancak şimdi partizan tarzı savaşıyorlar ve bu çok daha tehlikeli. Biz de zamanında dünyanın en büyük ordularından biri sayılan Irak ordusuna karşı sıradan hafif silahlarla Peşmerge olarak böyle bir savaş yürüttük ve darbeler indirdik. Dolayısıyla DAİŞ’in şimdi eskiden daha tehlikeli olduğunu düşünüyorum. Eskiden güçlerinin büyük bir bölümü yabancılardı, şimdi ise çoğunluğu Iraklı. Gece IŞİD’li gündüz normal sivil gibi görünüyor. Bölgedeki halk onlara yardım ve yataklık ediyor, saklıyor.
Irak ordusu ve Peşmerge’nin ortak operasyon meselesine gelince; birçok defa iki taraf arasında sınır kabul edilen bölgelerdeki güvenlik meselesini görüştük tartıştık. Bu bölgeler IŞİD için de güvenlikli bölgeler oluyor ve buralarda saklanıp örgütlenebiliyor. Bu da hem bizim ve hem de Irak için büyük bir tehdit unsuru. Irak şimdiye kadar DAİŞ’e karşı gerekli ve başarılı mücadeleyi verebilmiş değil. Aynı şekilde Peşmerge’nin de bu bölgelere müdahalede bulunmasına izin vermiş değil. Peşmerge’den korkmalarına ve çekinmelerine gerek yok, Peşmerge Irak savunma sisteminin bir parçası ve tehlike bu kaygılarından da büyük. Böyle yaklaşmaları zaten başlı başına bir hata.
Irak Başbakanı olduğu dönemde Haydar Abadi DAİŞ’e karşı kesin zafer ilan etti. Sizce neden bu tehdit bitmedi ve son dönemde artmaya başladı?
Zafer ilan etmek zor bir şey değil ama sahada durum böyle mi, bu önemli. Doğrudur, halifelikleri yıkıldı, işgal ettikleri toprakların tümü kurtarıldı, tüm kent ve yerleşim yerlerinden çıkarıldılar. Ama bakıyoruz hala varlığını sürdürüyor. Şimdi farklı bir şekilde varlığını sürdürüyor. Örgütlenme ve faaliyet sistemini değiştirmiş ki ben bunu diğer halinden daha tehlikeli gördüğümü söyledim.
DAİŞ’in ortaya çıkmasına neden olan gerekçeler ortadan kalkmadı mı?
DAİŞ’in dayandığı gerekçeler ortadan kaldırılır ve bazı sorunlar çözülürse örgüt doğal olarak ortadan kalkar. Fakat Sünniler ve Şiiler arasındaki çelişkiler bunu körüklüyor ve DAİŞ de bunları suistimal ederek yer edinmeye çalışıyor. Bu nedenle Irak hükümeti farklı etnik, dini, mezhebi taraflar arasındaki ayrımcılığı bir an önce ortadan kaldırmalı ki hep birlikte Irak’ın kalkınması için çalışsınlar. Irak zengin bir ülke ve büyük imkanlara sahip. Tabi eğer Irak halkı bir olursa Irak dünyanın en güzel ülkesi olabilir.
