İngiltere'nin Express gazetesi İran İslami Cumhuriyetinin tepkisini, ABD Devlet Başkanı Trump'ın birleşme konuşmasına karşı yaşadığı kafa karışıklığı ve dengesizlik olarak tanımladı.
Express gazetesi geçtiği bir haberde "İran'ın tepkileri ABD'nin İran'ın ekonomisini çökertmek için artırdığı dozaja bağlı, nitekim İran bir yıkık ekonomiye sahipti"
Diğer yandan İran'ın içinde yapılan araştırma raporları da İran'daki umutsuzluğa dikkat çekmektedir. Emniyet güçlerinin önünde yapılan yağma ve hısızlıklar görmezden geliniyor. O raporlarda "Ekonomik kurum ve bankalar arasındaki kopukluk, güçlü sanayi şirketlerin çökmesi söz konusudur" deniliyor.
İran'daki diğer bir karmaşa da işsizlik, hayat pahalılığı ve artan zamlarla birlikte ciddi bir ekonomik kriz yaşanıyor. Kaynaklanıyor. Var olan ekonomik kaynaklar kendilerine bağlı milislerle hortumlanıyor.
Dünya medyasının ekonomi servisleri araştırmalarında İran ekonomisinin çöküşüne geniş yer vermektedir. Yabancı basın "İran'ın son 40 yıldır hocalarla iktidar ile yürütülmesi o ülkenin bütçesini en alt düzeye çekmiştir. O yüzden İran'ın gelecek yıl ekonomik bütçesi düşüşte rekor kırmış olacaktır."
Hazırlanan son raporlarda İran'ın rahatsızlıklarını artık açık etmesine de dikkat çekilerek şunlara yer veriliyor, "Demek ki liste boykotları ve hoca programlarının boşa çıkarılması olumlu bir sonuç vermiştir ve tekrar gerçek çanın yüksek sesle çalınacağını ispatlamıştır.
Hamaney ve terörizm
İmam hatib (feqeler) rejimi kısa süre kurulmasından sonra geçtiği süreci yeniden yapılanma süreci olarak tanımlamıştı. İlk ve son görevlerini de rejimin güvenliği ve ona bağlı devletleri korumak olarak belirledi. Rejim İran'da sağlık tarım eğitim ve sanayisini geliştirmek yerine kendini sağlama alma ülke bütçesini hortumladığı için. Halkın refah seviyesi düştü. İşsizlik tüm ülkeyi sardı.
Halkın Mücahitleri hazırladığı bir raporda "Son 40 yılda İran Cumhuriyeti devrim adı altında terörün finansörlüğünü yaparak diğer ülkelerde sözcü ve ajanları yoluyla bölge devletleri arasında savaş çıkartmaya çalışıyor. Balistik ve nükleer denemeler bütçeler ayırmaktadır"
2018 yılın raporlarına göre emniyet güçlerin harcaması ülke bütçesinin %20'sini oluşturuyor. Bu yetmiyor muş gibi Ali Hamaney kalkınma sandığından 2,5 milyar doları daha emniyet güçleri için ayırdı. Bu da yoksuzluk sınırı altında yaşayanların artmasıyla at başı gitmektedir. Ve son raporlar bu rakamın 56 milyon insana ulaştığını belirtiyor. İran'da bir üniversite hocası 600 dolar maaş alıyor. Bu da bu hocaların da diğer İran'daki %70 konumunda olan işçiler gibi yoksuzluk içinde yaşadığını göstermektedir.
Memurların aldığı maaş ancak 10 gününe yetebiliyormuş buda fiyatların artması, ekonomik çöküş ve krizden kaynaklanmakta. İran rejimi özgür basının olmamasından da yararlanarak artık bu konularda rekor kırdığı için her hangi bir ekonomik istatistik araştırma ve raporların resmi olarak yayınlanmasını da engelliyor.
Ekonomi Forbs dergisi John Hopkins üniversitesi öğretim üyesi Stiph Hanke'in İran ekonomisine ilişkin görüşlerine yer verdi. Hanke "İran'daki ekonomik şişme %77'e varmış durumda. Buda artık çöküşe doğru yuvarlanan 40 yılık bir ekonomik rezilliği göstermekte" diyor
Bu çöküşe giden sürecin göstergelerinden biride iş gücünün son ayda % 48 düşüş yaşamasıdır. Ve gelirlerin yüzde 19,5 düşüş gösteriyor. Buda işçilerin ayaklanmasına neden olmaktadır. Ki bunların % 40'ını gençler oluşturmaktadır.
Bu gençler rejimin asla iyiye doğru gitmeyeceğine dair hem fikirdir. Özelikle de bu sıkı ekonomik abluka altında iken kendi deyimleriyle tünelin sonunda her hangi bir ışık görmüyorlar.
