ABD Kongresi'nin üst kanadı Senato'da Cumhuriyetçi Partili Lindsey Graham ile Demokrat Partili Chris Van Hollen, bir kez daha Trump yönetimini Rusya'dan S-400 hava savunma sistemi aldığı gerekçesiyle Türk devletine yaptırım uygulamaya çağırdı.
Reuters, Cumhuriyetçi Senatör Graham ile Demokrat Senatör Van Hollen'ın, bugün ABD Dışişleri Bakanı Mike Pompeo'ya gönderdiği mektubu duyurdu.
"Diğer ülkelere berbat bir işaret veriyor"
İki partinin ortak tutumunu yansıtan mektupta, Türk devletinin Rusya’dan S-400 füze savunma sistemini satın almasının yaptırımla cezalandırılmamasının, diğer ülkelere ABD yasalarını ihlal ettiklerinde hiçbir cezai işlemle karşılaşılmayacağına dair berbat bir işaret göndereceği ifade edildi. Rusya devlet silah ihracat şirketi (Rosoboronexport) Başkanı Aleksandr Miheyev'in 2020'nin ilk yarısında Türk devletine yeniden S-400 sevkiyatı niyetine ve Türk devletiyle işbirliği konusunda S-400'ten çok daha büyük planlarına dair sözlerinin aktarıldığı mektupta, Erdoğan'ın hiçbir şekilde rota değişikliği sinyali vermediği belirtildi.
"Sabır süresi çoktan doldu"
İki senatör, Dışişleri Bakanı Mike Pompeo'ya "Sabır süresi çoktan doldu. Yasayı uygulamanızın zamanı geldi." çağrısında bulundu.
Konuyla ilgili Kongre binasında gazetecilerin mektupla ilgili sorularını yanıtlayan Cumhuriyetçi Senatör Lindsey Graham, Türk devletine Batı Kürdistan’a yönelik işgal harekatı nedeniyle yaptırımlar uygulanmasını içeren ve 29 Ekim’de Temsilciler Meclisi’nde kabul edilen tasarının bir versiyonunu gelecek hafta Senato gündemine almayı planladıklarını söyledi.
Graham: Zaman tanımaya çalıştım ama süreç geriye doğru gidiyor
Graham, Türkiye’nin Rusya’dan S-400 füze savunma sistemi satın alması nedeniyle de yaptırım uygulanması gerektiği görüşünü yineledi.
Lindsey Graham, bir gazetecinin “Türkiye’ye yaptırımlar getirilmesi neden bu kadar uzun sürüyor? Başkan Trump, Erdoğan’a karşı çok mu hoşgörülü?” sorusunu şöyle yanıtladı:
“Bence bir şeyler yapma zamanı geldi. Türkiye’ye ve Beyaz Saray’a S-400 meselesini çözmek için zaman tanımaya çalıştım. Ama süreç ileriye değil geriye doğru gidiyor gibi görünüyor. Temsilciler Meclisi’nde kabul edilen yaptırım tasarısı S-400’le ilgili değil, Türkiye’nin Suriye’yi işgaliyle alakalı. Dolayısıyla gelecek hafta Temsilciler Meclisi tasarısının bir benzerini gündeme alacağımızı umuyorum. Temsilciler Meclisi tasarısını aynen geçirip Başkan’ın imzasına sunmayı tercih ederim çünkü bence iyi bir tasarı. Ancak Senato Dış İlişkiler Komisyonu Başkanı James Risch’in ne yapacağını göreceğiz.”
Rojava’ya yönelik Türk işgal harekatı
Türk devleti, Rusya’dan satın aldığı S-400 savunma sistemini geçtiğimiz Temmuz ayında teslim almaya başlamış, sistemin beşinci nesil yeni savaş uçağı F-35 teknolojisine ilişkin bilgileri çalabileceği endişesini dile getiren ABD de Türk devletini ortak üreticilerinden olduğu F-35 programından çıkarmıştı.
Trump yönetimi ise, kısaca CAATSA olarak bilinen ve Rus savunma sektörüyle iş yapan ülkelere yaptırım uygulanmasını öngören ABD’nin Hasımlarıyla Yaptırımlar Yoluyla Mücadele Yasası uyarınca Türk devletine yaptırım uygulamamıştı.
ABD Kongresi’nde Türk devletine yönelik tepkiler Ankara’nın Rojava’ya yönelik 9 Ekim’de başlattığı işgal harekatının ardından daha da büyümüştü. Genel olarak Cumhuriyetçi Başkan Donald Trump’ın sıkı savunucularından olan Cumhuriyetçi Senatör Lindsey Graham, Trump’ın Rojava’dan ABD askerlerini çekmesini sert şekilde eleştirmişti.
Lindsey Graham ve Demokrat Senatör Chris Van Hollen, Tür devletine yaptırım uygulanması çağrısını en sık gündeme getiren isimler. İki senatör, S-400 alımı sebebiyle Türk devletine sert yaptırım uygulanmasını öngören bir tasarı da hazırlamıştı. Senatör Graham, 13 Kasım’da Türk Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın Beyaz Saray ziyareti sırasında Oval Ofis’te görüştüğü beş senatörden de biriydi.
Lindsey Graham ve Chris Van Hollen, Rojava Özerk Yönetimi Demokrati Suriye Meclisi (MSD) Yönetim Kurulu Başkanı İlham Ahmed’in ABD Kongresi’nde konuşma yaptığı Washington ziyareti sırasında İlham Ahmed ile Türk devletinin Rojava’ya yönelik işgal harekatı neticesinde yaşanan savaş suçları ve Rojava’daki gelişmeleri görüşmüştü.
