İran İslam Cumhuriyeti Devrim Muhafızları (Pasdaran) Kudüs Gücü Komutanı Kasım Süleymani, Iraklı komutanlarla görüşerek, protesto gösterilerinin bastırılması için devreye gireceklerini söyledi.
Iraklılar, işsizlik, yolsuzluk, kamu hizmeti yetersizlikleri ve İran rejiminin Irak’ın içişlerine müdahalesini protesto etmek amacıyla ülkenin çeşitli bölgelerindeki 1 Ekim’den beri gösterilerini sürdürüyor.
Protesto göstericileri, Erbain törenleri nedeniyle ara verdikleri gösterilere 25 Ekim'de yeniden başlamıştı.
İran rejimi, Adil Abdulmehdi başbakanlığındaki Bağdat hükümetinin devrilmesini engellemek ve gösterileri önlemek amacıyla Pasdaranların üst düzey komutanlarını, Iraklı üst düzey güvenlik güçleriyle bir araya gelmesini kararlaştırdı.
Kasım Süleymani Iraklı komutanlarla görüştü
Kudüs Gücü Komutanı Kasım Süleymani özel bir helikopterle Bağdat’a oradan da Yeşil Bölge’ye giderek, Irak Başbakanının konutunda üst düzey güvenlik yetkilileriyle bir araya geldi.
Toplantının içeriğine ilişkin AP’ye konuşan Iraklı 2 yetkili, Kasım Süleymani’nin Iraklı yetkililere, “Bizler İran’da göstericilerle nasıl baş edeceğimizi biliyoruz. Bunlar İran’da da yaşandı. Ancak kontrol ettik” ifadelerini kullandığını belirtti.
İsminin saklı tutulmasını isteyen Iraklı bir yetkili, Reuters’e verdiği demeçte, söz konusu toplantının yapıldığını doğrulayarak, protestoların bastırılmasına yönelik tecrübe sahibi olan İran rejimi komutanlarının Irak hükümetine tecrübelerini paylaştığını kaydetti.
İran rejimi güdümündeki Haşdi Şabi’nin üst düzey komutanlarından biri ise Reuters’e verdiği demeçte şunları söyledi:
“Gösterilerin başlamasından hemen 2 gün sonra Irak’a gelen İranlı askeri danışmanlar hükümet ve bizlere olaylara ilişkin istihbarat bilgilerini bizimle paylaştı. İranlı danışmanlar Abdulmehdi hükümetinin devrilmemesi için büyük çaba sarf ediyor. Gösterilerin bastırılmaması halinde Abdulmehdi hükümetinin devrileceği konusunda da uyarıda bulundular. Ancak aramızdaki bir grup göstericilere müdahale girişimlerine katılmadı.”
Talimatlar Heşdi Şabi’den
Irak’ın başkenti Bağdat olmak üzere ülkenin güney kesiminde yaşanan gösterilerde en az 257 kişi hayatını kaybetti. Ölen göstericilerin çoğu protestoların ilk haftasında öldürüldü. Ölenlerin arasında ayrıca keskin nişancılar tarafından başlarından ve göğüslerinden vurulanlara rastlandı.
Protesto gösterilerinde onlarca göstericiyi hedef alarak katleden keskin nişancıların İran rejimine bağlı milis grupların üyeleri olduğuyla ilgili uluslararası ve Iraklı basın yayın organlarında çok sayıda rapor yayınlandı.
Adını vermek istemeyen bir kaynak da bunu doğrulayarak, söz konusu keskin nişancıların Haşdi Şabi Asayiş Sorumlusu Ebu Zeyneb Ellami’nin talimatıyla görev yaptıklarını söyledi.
Mühendis: Komutanın talimatıyla göstericilere karşı mücadele edeceğiz
Uluslararası Af Örgütü geçen hafta yayımladığı raporda, göstericilere yönelik gözyaşı gazı kullanıldığını ve gaz oranın yüksek olduğu göstericilerin yaralanmasına ve ölümüne de neden olduğunu kaydedildi. Raporda, geçen ay 5 kişinin bu nedenle öldüğü vurgulandı.
Geçen hafta Haşdi Şabi Komisyon Başkanı Yardımcısı Ebu Mehdi Mühendisi, göstericileri “Yeni fitneciler” olarak niteleyip, olaylarda iç ve dış mihrakların rolünün olduğunu iddia etti. Mühendisi, “Nasıl DAİŞ ile mücadele ettiysek, yeni fitnecilere karşı da duracağız. Uygun zamanda Genel Komutanın talimatıyla onlara karşı da mücadele edeceğiz” ifadelerini kullandı.
Sadr ile Abdulmehdi atışması
28 Ekim’de Sadr Hareketi lideri Mukteda Sadr yaptığı açıklamada, Adil Abdulmehdi'ye erken seçime gidilmesi çağrısında bulunmuştu.
Adil Abdulmehdi ise, Sadr’a görevden 2 yolla ayrılabileceğini belirterek, “60 gün içinde oy çokluğuyla parlamentonun feshedilmesi gerekiyor, ya da Hadi Amiri ile anlaşarak yeni hükümet kabinesini kurarsınız” yanıtını vermişti.
Irak'ta Fetih Koalisyonu lideri Hadi Amiri de 1 Kasım’da, "Irak'ta parlamenter sistem başarısız oldu ve artık hiçbir yarar sağlamıyor. Ülkenin yeni sisteme ihtiyacı var" demişti.
Amiri ve Sadr’a yakın 5 isim, Reuters’a verdikleri demeçte, Kasım Süleymani’nin Bağdat’ta Amiri ve diğer Şii liderlerden Abdulmehdi’yi desteklemelerini istediğini söylediler.
Toplantıda, İranlı yetkililer, Irak’ın güvenliğinin kendileri için önemli olduğunu ve geçmişte de Bağdat’ta bu konuda yardım ettiklerini hatırlattıklarını kaydettiği belirtildi.
Hemin Khadar: Irak olmazsa İran yaptırımlar karşısında diz çöker
Washington Araştırma Merkezi sorumlusu Henin Khadar, konuya ilişkin yaptığı açıklamada, “İran için Irak önemli bir ekonomik kaynaktır. Bir başka deyişler İran için alternatif bir gelir kaynağı da. Nitekim ABD’nin İran üzerindeki ekonomik yaptırımlarını unutmamak gerekiyor. Irak olmazsa, İran uluslararası ekonomik yaptırımlar karşısında diz çökmek zorunda kalacak” diye konuştu.
Rinad Mensur: Abdulmehdi, gösterileri bastırmaya hazırdır
ABD merkezli Foreign Policy dergisine konuşan araştırma görevlisi Rinad Mensur, “İran, Irak’ın başına kötü bir şey gelmesini istemiyor çünkü İran, Irak’ı kendi istikrarının pekiştiricisi olarak görüyor. Abdulmehdi giderse nasıl gideceği ve yerinin kimin geleceği belli değil. Görülen o ki Abdulmehdi’de mevcut durumun sonlanmasını istediği için gösterilerden yapılan ihlallerden konuşmayı pek istemiyor. Ancak kendi bünyesindeki güçleri de gösterileri bastırmak için kullanmaya hazırdır” dedi.
