ABD’nin yoğun itirazlarına rağmen 2007 yılından bu yana İran İslam Cumhuriyeti’ne yönelik uygulanan Birleşmiş Milletler (BM) silah ambargosu resmi olarak bugün yürürlükten kalktı. İran rejim yetkilileri, İran’ın bugün itibariyle konvansiyonel silahlar alıp satabileceği yönünde beyanlarda bulunuyor Ancak ABD’nin BM’ye rağmen silah ambargosunun devam edeceği yönündeki baskısı, ambargonun bitip bitmediği konusunda soru işaretlerine neden oldu.
İran rejimi Dışişleri Bakanlığı tarafından yapılan açıklamada İran rejiminin savunma doktrininin yerli üretime dayandığı ifade edilerek “Bu doktrinde konvansiyel olmayan silahların, kitle imha silahlarının ya da çılgınca konvansiyel silahlar satın almanın yeri yok” ifadelerine yer verildi.
Rejimin Dışişleri Bakanı Cevad Zarif de ambargonun kalkmasıyla ilgili olarak Twitter hesabından bir paylaşımda bulundu. Zarif “İran’ın bugün dünyayla savunma işbirliğinin normalleşmesi bölgemizde çok seslilik, barış ve güvenlik açısından bir kazanımdır” ifadelerini kullandı.
BM tarafından 2007 yılında alınan kararla İran rejimine uygulanan silah ambargosu, 2015 yılında imzalanan Nükleer Anlaşma ile 18 Ekim 2020’de sona ereceği kararı alındı ve bu süre bugün itibariyle sona erdi.
Nükleer anlaşmanın tarafları, İran rejimi, Rusya, Çin, Almanya, İngiltere, Fransa ve Amerika’ydı. Ancak ABD Başkan Donald Trump, 2018 yılında aldığı bir kararla ABD’yi nükleer anlaşmasından tek taraflı olarak çekmişti.
ABD açısından ambargo devam edecek
O tarihten bu yana ABD ve İran rejimi arasındaki ilişki Amerika’nın yeni ambargo kararlarını da ard arda yürürlüğe sokması nedeniyle daha da gerginleşen bir seyir izledi. ABD bu çerçevede İran’a yönelik silah ambargosunun kaldırılmaması yönünde de girişimlerde bulundu ve BM’nin uyguladığı silah ambargosunu kendisinin devam ettireceğini açıkladı.
ABD Dışişleri Bakanı Mike Pompeo, Rusya ve Çin’i de İran rejimine yönelik BM ambargosunun devam ettirilmesi konusunda destek vermemesi nedeniyle eleştirdi. Pompeo ABD’nin bu noktada Rusya ve Çin’i de kapsayan girişimleri olacağını ifade ederek üstü örtülü bir biçimde Rus ve Çin şirketlerine İran rejimine silah satmamaları konusunda tehdit etti.
Pompeo “Şu ana kadar da bu yaptık. Amerika’nın mevcut ambargolarını delen herhangi bir ülke olduğunda onları bu girişimlerinden sorumlu tuttuk. Aynı uygulamayı BM Güvenlik Konseyi ambargoları konusunda da yapacağız” dedi.
