Birleşmiş Milletler (BM) Genel Sekreteri Antonio Guterres, Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi’ne (BMGK) hitaben yazdığı mektupta, ABD’nin İran İslam Cumhuriyeti’ne yönelik tüm BM yaptırımlarının yeniden başlatılacağına dair açıklamasının ardından bu konuda herhangi bir eylemde bulunmayacağını belirterek, “Konuya ilişkin belirsizlik var” ifadelerini kullandı.
ABD Dışişleri Bakanı Mike Pompeo, dün BM İran’a yönelik yaptırımlarının bir kez daha yürürlüğe girdiğini duyurarak, BM ülkelerinin bu yaptırımları uygulamaması halinde ‘sonuçları’ olacağı konusunda uyarmıştı.
Reuters’e göre Guterres, BMGK’ya hitaben yazdığı mektupta, “Görünüşe göre sürecin gerçekten başlatılıp başlatılmadığı ve aynı zamanda yaptırımların sona erdirilmesinin hala yürürlükte olup olmadığı konusunda belirsizlik var. Böyle bir belirsizlik yokmuş gibi ilerlemek genel sekreterin işi değildir” ifadelerini kullandı.
Genel Sekreter, İran rejimine yönelik yaptırım pozisyonu netleşene kadar bu desteği sağlamak için herhangi bir adım atmayacağının altını çizdi.
Pompeo konuya ilişkin yaptığı yazılı açıklamada, “İran rejimine yönelik tüm uluslararası yaptırımları yeniden uygulama süreci, ABD’nin 20 Ağustos’ta aldığı 2231 sayılı yürütme kararının BM Güvenlik Konseyi (BMGK) Başkanı’na sunduğu bilgiye dayanarak 19 Eylül Cumartesi gününden itibaren yürürlüğe girdi” ifadesini kullanmıştı.
Pompeo, söz konusu açıklamasında, BM ülkelerinin buna uymaması ve ilgili konularda İran ile iş birliği yapması durumunda o ülkelere de yaptırım uygulanacağı konusunda uyarmıştı.
Rusya’dan yanıt: Diğer ülkelere yönelik sonuçları olmayacak
Pompeo’nun açıklamasının ardından Rusya Dışişleri Bakanlığı bir açıklama yayımlayarak, ABD’nin bu kararını hukuka aykırı bir girişim olarak niteleyerek kararı kınadı. Pompeo’nun aksine bu kararın diğer ülkeler için uluslararası yasal sonuçları olamayacağına dikkat çekilen açıklamada, Moskova’nın İran rejimiyle nükleer anlaşmanın korunması ve uygulanmasını sağlamak için çaba göstermeye devam edeceği belirtildi.
Açıklamada, “BMGK’nin nükleer anlaşmayla ilgili 2231 sayılı kararı değişmedi ve burada yer alan yükümlülükler tüm devletler tarafından karşılıklılık ilkesi temelinde yerine getirilmelidir” denildi.
Rusya’nın BM Temsilci Yardımcısı Dmitry Polyansky, konuya ilişkin Twitter hesabından bir açıklama yaparak, “Hepimiz Ağustos ayında ABD'nin yaptırımları yeniden uygulamaya koyma iddialarının meşru olmadığını açıkça söyledik. Washington sağır mı?” ifadelerine yer verdi.
İngiltere, Fransa ve Almanya, geçtiğimiz Cuma günü BMGK’ya İran rejiminin BM yaptırımlarından muafiyetinin devam edeceğini ve uluslararası yaptırımları yeniden uygulamaya yönelik herhangi bir karar veya hareketin yasal bir etkisi olmayacağını bildirmişti.
İran rejiminin BM Büyükelçisi Macid Taht Revançı ise, “ABD’nin yasadışı ve sahte 'son tarihi' geldi ve geçti. Uluslararası akımlara karşı yüzmek ona daha fazla izolasyon getirecek” şeklinde bir açıklama yaptı.