İran İslam Cumhuriyeti Devrim Muhafızları (Pasdaran) Kudüs Gücü Komutanı Kasım Süleymani’nin ABD operasyonuyla öldürülmesi ardından yabancı güçlerin ülkeden çıkarılması için toplanan Irak Parlamentosu, yabancı güçlerin ülkeden çıkarılmasına karar verdi. Şii parlamenterlerin tamamına yakını Parlamento oturumuna katılırken, Kürt ve Sünni parlamenterler ise oturuma katılmadı.
Irak Parlamentosu, “ABD Stratejik Güvenlik Anlaşmasının iptal edilmesi ve yabancı güçlerin ülkeden çıkarılması” talebiyle Muhammed Halbusi başkanlığında olağanüstü toplandı.
Yabancı askerlerin ülkeden çıkarılmasını öngören yasa tasarısını onaylayan Irak Parlamentosu, böylece ABD güçlerinin ülkeden çıkarılmasına karar verdi.
Kitlesel protestoların yapıldığı Irak'ta bugün yapılan olağanüstü toplantıda yabancı güçlerin ülkedeki askeri varlığı ele alındı. Iraklı Şii parlamenter Ammar El Şibli, DAİŞ'in yenildiğini ve Amerikan güçlerine artık gerek kalmadığını söyleyerek, "Ülkemizi savunacak güvenlik gücüne sahibiz" dedi.
Parlamentoda yapılan oylamanın ardından Irak hükümetinden ABD ile yapılan anlaşmaya son verilmesi istendi.
Kürtler tarafsız kaldı
Oturumla ilgili Kürtlerin alacağı tutum merak edilirken, Irak Parlamentosu’ndaki Kürt fraksiyonlar oturuma katılmama kararı aldı.
Irak Parlamentosu Kürdistan Demokrat Partisi (PDK) Grubu Başkanı Viyan Sebri, parlamentonun bugünkü özel oturumunda Bağdat ile Washington arasındaki güvenlik anlaşmasının kaldırılması ve Irak’ta bulunan yabancı askerin çıkarılması için yapılacak oylamada Kürtlerin yer almayacağını belirtmişti.
Viyan Sebri, Kürtler olarak Irak ve Kürdistan Bölgesi'nin çıkarı için bu konuda tarafsız kalmanın kendileri için daha iyi olacağını vurguladı.
Parlamento Başkanı Şii grup başkanlarıyla görüştü
Irak Parlamentosu Başkanı Muhammed Halbusi, oturum öncesi Şii grup başkanlarıyla toplandı. 329 sandalyeli Irak Parlamentosu’nun, İran rejimi Kudüs Gücü Komutanı Kasım Süleymani ve Haşdi Şabi Başkan Yardımcısı Ebu Mehdi Mühendis'in Bağdat'ta ABD saldırısında öldürülmesi sonrası ülkede bulunan yabancı güçlerin çıkarılması için karar alması bekleniyordu.
Haşdi Şabi gruplarından parlamenterleri tehdit etti
İran rejimine yakın Şii gruplarının söz konusu kararın alınması için parlamenterlere baskı yaptığı aktarılırken, İran rejimi güdümündeki Haşdi Şabi’ye bağlı Hizbullah Tugayları Siyasi Bürosu, vekillere cep telefonlarına gönderilen mesajla "kararı oylamamaları halinde sonlarının iyi olmayacağı" tehdidinde bulundu.
Haşdi Şabi’ye bağlı bir diğer milis grubu olan Asayib Ehlilhak lideri Kays el-Xezali de sosyal medyadan yaptığı açıklamada, "Parlamento, Irak egemenliği ve Iraklılara yönelik ihlale karşı istenilen kararı almazsa, bundan sonra bu Meclisin oturum ve kararlarının hiçbir değeri olmayacak" ifadelerini kullanarak tehditler savurdu.
ABD ve Irak arasındaki Stratejik Güvenlik Anlaşması
Irak'ta Mart 2003'ten Ağustos 2010'a kadar askeri operasyonlar yürüten ABD, Kasım 2008'de Irak'la, içerisinde farklı askeri taahhütlerin bulunduğu stratejik iki anlaşma imzaladı.
Dönemin Irak Dışişleri Bakanı Hoşyar Zebari ile ABD'nin Bağdat Büyükelçisi Ryan Crocker'ın imzaladığı ve 2004'te yürürlüğe giren anlaşmalara, "Stratejik Çerçeve Anlaşması" ve "Stratejik Güvenlik Anlaşması" adı verildi.
Stratejik Çerçeve Anlaşma'nın İşbirliği Prensipleri adı altındaki birinci bölümün 3 ve 4'üncü maddelerinde, Irak merkezi hükümetinin çağrısı üzerine ABD'nin ülkede geçici askeri varlık gösterdiği, Irak'ın egemenliğine de saygı duyulması gerektiği belirtiliyor.
Anlaşma ayrıca ABD'nin Irak kara, deniz ve hava sahasını başka ülkelere saldırmak için kullanmamasını, kalıcı askeri üs veya askeri varlık talebinde bulunmamasını öngörüyor.
ABD'nin Irak'ta hali hazırda toplamda 9 üssünde yaklaşık 5 bin 200 askeri bulunuyor.
ABD Büyükelçisi Dışişlerine çağrıldı
Öte yandan, ABD’nin Bağdat Büyükelçisi ise Irak tarafından Dışişleri Bakanlığı'na çağrıldı.
Irak Dışişleri Bakanlığı’ndan yapılan yazılı açıklamada, ABD'nin Bağdat Büyükelçisi Matthew Tueller'in, ABD'nin 29 Kasım'da Irak'ın batısındaki Kaim ilçesinde bulunan Irak unsurları ve daha sonra 3 Ocak'ta İran rejimi Kudüs Gücü Komutanı Kasım Süleymani ve Haşdi Şabi Başkan Yardımcısı Ebu Mehdi Mühendis'in hava saldırısında öldürülmesi üzerine bakanlığa çağrıldığı ifade edildi.
Irak Dışişleri Bakanı Yardımcısı Abdulkerim Haşim Mustafa'nın Tueller ile görüştüğü belirtilen açıklamada, Mustafa'nın Irak'ın egemenliğini açık bir şekilde ihlal edip tüm uluslararası yasalara aykırı olan saldırıyı kınadığı kaydedildi.
Saldırının iki ülke arasındaki anlaşmaya aykırı olduğunu, topraklarının diğer ülkelere saldırılması için kullanılmaması gerektiğini ifade eden Mustafa, uluslararası koalisyon güçlerinin hedefinin terör örgütü DAİŞ ile mücadele, Iraklı güvenlik güçlerinin eğitilmesi olduğunu aktardı.
ABD Savunma Bakanlığı (Pentagon), Süleymani ve Haşdi Şabi Başkan Yardımcısı Ebu Mehdi Mühendis'in, Bağdat Havalimanı yakınına düzenlenen saldırıda öldürüldüğünü açıklamıştı.
Saldırıda, Süleymani ve İran rejimi ordusu subaylarının yanı sıra Mühendis'in de aralarında bulunduğu 10 kişi hayatını kaybetmişti.
