Dünyada basın özgürlüğünü savunan Paris merkezli uluslararası sivil toplum kuruluşu Sınır Tanımayan Gazeteciler Örgütü (RSF), 2019 yılına ilişkin ‘Basın Özgürlüğü Endeksi' raporunu yayımlandı.
İran İslam Cumhuriyeti, 180 ülkenin değerlendirmeye alındığı RSF raporunda 173’üncü sırada yer alırken, raporda İran rejiminin geçen yıla nazaran gazetecilik mesleğini icra eden gazeteciler üzerindeki baskılarını artırdığı vurgulandı.
İran rejimi gazetecilere karşı baskılarını artırdı
Listede 170’ten 173’e üç sıra gerileyen İran rejiminin fikir beyan eden ve bilgi akışı sunmaya çalışan gazetecilere karşı uyguladığı haksız uygulamaların artarak devam ettiğinin belirtildiği raporda, rejimin gazetecilere karşı gerçekleştirdiği haksız uygulamaları, “Dış ülkelerin ajanı olma” ve “yalan haber yapmak” gibi aslı olmayan iddialarla gerekçelendirdiği ifade edildi.
Suudi Arabistan’nın sıralamada 170’inci konuma yükseldiği raporda İran rejiminin komşuları olan Irak, Afganistan, Pakistan ve Türk devletinden daha kötü bir konumda olduğu vurgulandı.
Türk devleti en fazla gazeteci tutuklayan devlet
Türk devletinin dünyada halen en fazla gazetecinin hapsedilerek lider konumda olduğu bildirilen raporda, özellikle Türk devleti ve Rusya'da bağımsız medya kuruluşlarına yönelik baskıların devam ettiği belirtildi.
Türk devletinin Doğu Avrupa ve Orta Asya bölgesi kapsamında değerlendirildiği RSF'in raporunda, bu bölgede bulunan ülkelerin birçoğunun 180 ülkenin oluşturduğu listede 150'nin gerisinde kaldığına atıfta bulunuldu.
Ayrıca Türkiye'nin Paradise Papers (Cennet Belgeleri) ile ilgili haber dolayısıyla bir gazeteciyi yargılayan dünyadaki tek ülke olduğu hatırlatıldı.
Gazeteciler için güvenli ülke sayısı azalıyor
Basın mensuplarına duyulan nefretin şiddete dönüşerek korkunun artmasına neden olduğunun aktarıldığı raporda, dünya genelinde gazetecilerin rahat çalışabilecekleri güvenli sayılan ülke sayısının da giderek azaldığı, buna karşın otoriter rejimlerin medya üzerindeki hakimiyetlerinin arttığına vurgu yapıldı.
Norveç, Finlandiya ve İsveç ilk üçte
Buna göre Kuzey Avrupa ülkelerinden Norveç'in ilk sırada bulunduğu listede Finlandiya ikinci, İsveç 3'üncü sırada yer aldı.
Listede İran rejimi 173’üncü sırada yer alırken Türk devleti ise Venezuela, Rusya, Bangladeş ve Irak'ın ardından 157'inci sırada yer aldı.
Rusya'da internete erişimin kısıtlandığına vurgu yapılırken, Venezuela'da gazetecilere yönelik keyfi arama, baskı ve gözaltıların arttığı dile getirildi.
Türkmenistan'ın son sıraya yerleştiği listede Çin 177, Kuzey Kore ise 179'uncu sırada yer aldı.
Yalan haberle mücadele bahane olarak kullanılıyor
Raporda, birçok ülkenin basın özgürlüğünü yalan haberle mücadele bahanesi ile kısıtladığını aktardı. Singapur ve Benin bu duruma örnek olarak gösterildi.
Rusya, Hindistan, Filipinler ve Vietnam’da ise yönetimler tarafından kullanılan troll ordularının kamuoyunu etkilemek amacıyla dezenformasyon yaptığı ve eleştirel haber yapan gazetecileri itibarsızlaştırmaya çalıştığı belirtildi.
Popülistler gazetecilere karşı kışkırtıyor
ABD ve Brezilya‘da ise demokratik seçimlerle işbaşına gelen devlet başkanların kin ve nefreti kışkırttığı belirtildi. Popülistler tarafından medyaya karşı oluşturulmaya çalışılan güvensizliğin 2019 yılında çok sayıda muhabire şiddet olarak geri döndüğü ifade edildi.
İspanya, İtalya ve Yunanistan’da da milliyetçilerin ve sağ eğilimli aşırı grupların medyayı doğrudan tehdit ettiği aktarıldı.
