ABD'nin İran Özel Temsilcisi Elliott Abrams, Başkan Donald Trump’ın görevini yeni başkan seçilen Joe Biden’a devretmeden önce İran İslam Cumhuriyeti’ne yönelik yaptırımları arttırmayı planladığını söyledi.
Beyrut Enstitüsü’nün sanal ortamda düzenlediği konferansta açıklamalarda bulunan ABD Temsilcisi, İran rejimine baskı ve yaptırımların ‘sonuna kadar’ devam edeceğini ifade ederek, Çin ve Rusya’daki dört kuruma, İran rejiminin füze programını destekleyen faaliyetleri nedeniyle yaptırımlar uygulanacağını duyurdu.
Başkan Donald Trump’ın Aralık ve Ocak aylarında da yeni yaptırımlarla İran rejimine baskı uygulamaya devam edebileceği uyarısında bulunan Abrams, Aralık ve Ocak’ta gelebilecek yaptırımların, silahlar, kitle imha silahları ve insan hakları ihlalleriyle ilgili olacağını belirtti.
Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi’nin (BMGK) daimi üyeleri ABD, Çin, Rusya, Fransa ve İngiltere’yle birlikte Almanya, uzun süren müzakerelerin ardından 2015 yılında İran rejimiyle nükleer programıyla ilgili olarak nükleer anlaşma imzalamıştı.
ABD, Donald Trump’ın başkanlık koltuğuna oturması ardından 2018 yılında resmi adı Kapsamlı Ortak Eylem Planı olan anlaşmadan tek taraflı olarak çekilmiş ve İran rejimine yönelik ağır ekonomik yaptırımları yeniden yürürlüğe koymuştu.
Trump yönetimi Tahran’ın nükleer programı üzerindeki kısıtlamaları arttıracak, balistik füze geliştirmesini engelleyecek ve Ortadoğu’daki vekalet savaşlarına desteğini kesecek yeni bir anlaşma için müzakere masasına oturmayı hedeflemişti.
İran rejimi ise, ABD’nin anlaşmadan çekilerek yaptırımları yürürlüğe koymasının ardından birçok kez anlaşmayı ihlal ederken bu süreçte zenginleştirilmiş uranyum üretimini, nükleer anlaşmada belirtilenin 12 katına çıkarmıştı.
ABD’de 3 Kasım seçimlerinin resmi olmayan sonuçlarına göre başkan seçilen Joe Biden, 20 Ocak’ta görevi Cumhuriyetçi Donald Trump’tan devralacak.
Biden daha önce yaptığı bir açıklamada, İran rejiminin anlaşmaya uymaya devam etmesi halinde ABD’yi Tahran’la imzalanan uluslararası nükleer anlaşmaya geri döndüreceğini söylemişti.
25 Kasım'da, ABD'nin İran elçisi Elliott Abrams, Trump'ın yaptırım stratejisinin, silahlar ve kitle silahlarıyla ilgili yeni cezai tedbirlerin getirilmesiyle başkanlığının "sonuna kadar, birkaç ay daha" devam edeceğini duyurdu. yıkım ve insan hakları.
Göreve geldikten sonra, Trump, selefi Barack Obama'nın yönetimi altında planlanan, İran ve dünya güçleri arasında 2015 yılının dönüm noktası niteliğindeki nükleer anlaşmasını son derece eleştirdi.
2018'de ABD, yaptırımların hafifletilmesi karşılığında Tahran'ın nükleer programını kısalttığı anlaşmayı terk etti.
Trump, yeni cezai yaptırımlar getirerek Tahran'daki vidaları sıkılaştırırken ve İran, anlaşmanın uranyum zenginleştirme sınırlarına artık uymak zorunda olmadığını açıklayarak karşılık verirken, anlaşmayı imzalayan Avrupalılar Çin ve Rusya ile birlikte düzenlemeyi sürdürmek için mücadele etti.
Ocak ayında göreve başlayacak olan Cumhurbaşkanı seçilen Joe Biden, İran'ın itaatine devam etmesi halinde ABD'yi anlaşmaya geri vermeyi planladığını söyledi.
Berlin Enstitüsü tarafından düzenlenen sanal bir etkinlikte Abrams, Biden'in dış politika adaylarını övdü ve yeni yönetimin İran'dan gelen füze ve bölgesel tehditleri ele alan Tahran ile yeni bir anlaşma müzakere etmek için "büyük bir fırsata" sahip olduğuna inandığını söyledi.
Ancak Abrams, Biden'ı, Obama'nın ekibi tarafından yapılan hataları tekrarlamaması konusunda da uyardı ve yeni başkanın, kazandığına inandığı avantajdan yararlanmasını tavsiye etti.
Abrams, "Elimizdeki kaldıracı göz ardı edersek, bu gerçekten trajik ve aptalca olur. Ancak bunu kullanırsak, tüm bu sorunları çözen yapıcı bir anlaşma için bir şans var" dedi.
İran'ın ruhani yöneticileri, İran'ın füze programı veya bölgesel politikasında değişiklik yapılmayacağını söylediler.
Ancak 25 Kasım'da televizyonda yayınlanan kabine toplantısında, İran Cumhurbaşkanı Hassan Rohani, gerçekleşmesine yardım ettiği orijinal anlaşmaya geri dönmeye açık olduğunu ifade etti.
Rohani, "Yeni ABD hükümeti, son dört yılda [giden] yönetim tarafından uygulanan kötü politikaları telafi etmek zorunda kalacak" derken, "İran ve ABD, her iki tarafın da istekli olduğunu kabul edebilir ve ilan edebilir" Trump'ın 20 Ocak 2017'de göreve başladığı zaman yürürlükte olan hüküm ve koşullara geri dönmek.
