رد صلاحیت گسترده نامزدهای وابسته به جریان اصلاحطلب برای انتخابات آتی مجلس، بار دیگر آشکار کرد که جمهوری اسلامی نه تنهااصلاحپذیر نیست، بلکه سران این رژیم علاقهای به گام برداشتن در این مسیر نیز ندارند.
به گزارش آواتودی "تجربه نشان داده است که هرچه شرکت مردم در انتخابات بیشتر باشد و هرچه سلایق مختلف بیشتر و باشور و شوقبیشتری در انتخابات شرکت کنند، نتیجه انتخابات به خواست مردم، به مصلحت کشور و به آرمانهای مردم نزدیکتر خواهد بود، ولی بههر حال هنوز هم کم نیستند چهرههای شایستهای که میتوانند به درد ملت بخورند و مشکلات ملت را حل بکنند."
این بخشی از پیام تصویری معروف سید محمد خاتمی لیدر رسمی جریان اصلاحطلبی در ایران است که در آستانه دوازدهمین دورهانتخابات ریاست جمهوری و شورای شهر در سال 96 منتشر شد.
خاتمی پیشتر در انتخابات دهمین دوره مجلس شورای اسلامی مردم را به حضور در پای صندوقهای رای تشویق کرد و اینبار در آستانهانتخابات سال 96 با واژه معروف تکرار میکنم، به کمک جمهوری اسلامی برای گرم کردن تنور انتخابات آمد.
این پیام خاتمی در جامعه با کلید واژه "تکرار میکنم" معروف شد و با سقوط چشمگیر مقبولیت دولت حسن روحانی، مخالفان جریاناصلاحطلبی تا توانستند، این پیام را نشانه آشکاری از همراهی و وحدت اصلاحطلبان و دولت فعلی قلمداد کرده و به هر دو تاختند.
با آغاز کار دولت نخست حسن روحانی، وی تا توانستند از جریان اصلاحطلبی دوری کرد و در عمل نشان داد که وابسته به پایگاه فکریدیگری است. اما اصلاحطلبان به امید ماندن در چرخه قدرت، هرگز نخواستند و نتوانستند خود را جدای از دولت روحانی بدانند.
حتی زمانی که اسحاق جهانگیری، معروفترین چهره اصلاحطلب در دولت حسن روحانی به حاشیه رانده شد و به قول خودش توانانتخاب منشی دفترش را هم نداشت، اصلاحطلبان نخواستند این واقعیت را درک کنند که در ساختار سیاسی و قدرت ایران جایی برایآنها در نظر گرفته نشده است.
با اوج گیری مشکلات کشور و افزایش نارضایتیهای عمومی و به ویژه دو قیام مردمی در دی ماه 96 و آبان 98، بخشهایی از جریاناصلاحطلبی به فکر تغییر رویکرد افتادند، اما ناگهان با شعار "اصلاحطلب، اصولگرا، دیگه تموم ماجرا" روبرو شدند
اثرگذاری این شعار به اندازهای بود که حتی چهرههایی چون مصطفی تاجزاده تاکید کردند: تردید نسبت به بهبود اوضاع و امور کشور باروند جاری به حدی بالا رفته است که آقای خاتمی میگوید من اگر "تکرار" هم کنم، دیگر مردم رأی نمیدهند.
با وجود افزایش نارضایتیهای عمومی و اقبال بسیار اندک مردم به جریانهای سیاسی، باز هم در آستانه انتخابات شاهد حضورگسترده چهرههای اصلاحطلب در صف ثبت نام انتخابات مجلس بودیم.
حتی عدهای از نمایندگان اصلاحطلب مجلس از جمله محمود صادقی که پیشتر وعده داده بودند از نمایندگی مجلس استعفا میدهند، درهمان روزهای ابتدایی با حضور در فرمانداریها اقدام به ثبت نام کردند.
با وجود ثبت نام اکثریت چهرههای شاخص اصلاحطلب برای حضور در انتخابات مجلس آتی، در همان مرحله نخست بررسی صلاحیتهاکه از سوی هیاتهای اجرایی انجام میشود، تعداد قابل توجهی از این افراد رد صلاحیت شدند.
رد صلاحیت چهرههای سیاسی در انتخابات گذشته، بیشتر از سوی شورای نگهبان و توسط هیاتهای نظارت زیر نظر این شورا انجاممیشد، اما این نخستین باری است که هیاتهای اجرایی نیز اقدام به رد صلاحیت گسترده میکنند.
پیشتر هیاتهای اجرایی که زیر نظر وزارت کشور فعالیت میکنند، تنها به بررسی مدارک نامزدها اکتفا کرده و کار تایید یا ردصلاحیتها را به شورای نگهبان واگذار میکردند.
با رد صلاحیت گسترده نامزدهای اصلاحطلب توسط هیاتهای اجرایی، بخشی از اصلاحطلبان به این نتیجه رسیدند که باید به سمتتحریم انتخابات حرکت کرد.
این تاکتیک در گذشته نیز از سوی این افراد اعمال شده بود که با واکنش تند لیدرهای جریان اصلاحطلبی روبرو گردید.
در انتخابات مجلس هفتم و زمانی که اکثریت نمایندگان اصلاحطلب مجلس ششم رد صلاحیت شدند، این بحث مطرح شده بود، اماافرادی چون موسوی لاری وزیر کشور دولت سید محمد خاتمی در یک محفل خصوصی که در شهرستان کرج برگزار گردید، پیام خاتمیرا قرائت و تاکید کرد که باید به هر شیوهای خود را در ساختار سیاسی کشور حفظ کنیم!
اگر چه اصلاحطلبان هیچ زمانی حاضر نشدند اندک روزنههای حضور در قدرت را برای خود مسدود شده تصور کنند، اما رد صلاحیتگسترده نامزدهای این جریان نشان دهنده یک پیام آشکار از سوی جمهوری اسلامی است.
جمهوری اسلامی با این شیوه بار دیگر ثابت کرد که دارای یک ساختار اصلاحپذیر نیست و حتی در این مسیر نیز حرکت نمیکند. اصلاحطلبان نیز اگر خواستار حضور در چرخه قدرت هستند، باید به شرایط را بپذیرند و با جریان اقتدارگرا همراهی بیشتری داشتهباشند.
از سوی دیگر وزارت کشور زیر نظر دولت حسن روحانی با دست زدن به این رد صلاحیت گسترده، بار دیگر به جریان حاکم بر کشور پیاممهمی را منتقل کرد.
حسن روحانی با این اقدام میخواهد حضور خود در چارچوب قدرت را برای فردای انتخابات 1400 تضمین کند.