با ادامه بحران توقیف نفتکش عظیم حامل نفت ایران در تنگه جبلالطارق با دستور آمریکا و ضمن همکاری مستقیم ارتش بریتانیا و نیروی دیدهبانی دریایی حکومت جبلالطارق، در حالی که ناتوانی حکومت ایران در اثرگذاری برای آزاد کردن این نفتکش آشکار است، محسن رضایی دبیر مجمع تشخیص مصلحت نظام خواهان «اقدام متقابل» از سوی ایران شده است.
این فرمانده نظامی اسبق سپاه پاسداران ایران، که کشته شدن گروه کثیری از رزمندگان ایرانی در جنگ هشت ساله با عراق نتیجه فرماندهی فشل او به ویژه در آخرین دوره آن جنگ است، جمعه چهاردهم تیر/ پنجم ژوئیه در توییتر خود نوشته است «انگلیس اگر نفتکش ایرانی را رفع توقیف نکند، وظیفه دستگاههای مسئول، اقدام متقابل و توقیف یک نفتکش انگلیسی است».
وزیر خارجه اسپانیا جوزف بورل پنجشنبه تایید کرده بود که حکومت جبلالطارق بنا به درخواست صریح آمریکا این نفتکش ایرانی را که حامل نفت برای پالایشگاه تحریم شده بانیاس در سوریه بوده است، هنگام نزدیک شدن به این دماغهی میان آفریقا و اسپانیا توقیف کرده است.
بریتانیا که حکومت جبلالطارق زیر نظر آن فعالیت میکند، تایید کرده که نیروی دریایی این کشور در توقیف نفتکش ایرانی نقش داشته است.
بدین ترتیب، به نوشته رسانههای بینالمللی، آمریکا موفق شده که اروپا را نیز به صحنه عملی رویارویی با ایران بکشاند و هر چه بیشتر اروپا را از همکاری با ایران در برجام دور کند.
ایران در ناتوانی خود در واکنش به این رخداد حائز اهمیت، سفیر بریتانیا را احضار کرده و گفته است که نفتکش باید «فورا از توقیف بدر آید»؛ رسانههای رژیم ایران نیز به این دل خوش کردهاند که خبرنگارانشان نشست خبری سفیر بریتانیا را بعد از این احضار، «تحریم کردند».
در این میان، سوریه که رژیم ایران سیاست خارجی و نیز داخلی خود را به سرنوشت بشار اسد گره زده و به سختی چوب آن را میخورد و سختیهای ناشی از این سیاست دامن ملت ایران را گرفته است، از آغاز این بحران جدید، سکوت کامل کرده است؛ همانگونه که حکومت دمشق در چهار سال گذشته نسبت به حملات متعدد اسرائیل به مواضع ایرانی در سوریه عمدتا سکوت کرده و شاید حتی عملا امکان داده باشد که این نوع حملات ادامه یابد.
از سوی دیگر، جان بولتون، مشاور امنیت ملی آمریکا، اقدام مشترک جبلالطارق، بریتانیا و اسپانیا را در توقیف نفتکش «گریس1» مورد تجلیل قرار داده و تاکید کرده که این رویداد یک «خبر عالی» است؛ بولتون افزوده است که این اقدام نشان عزم مشترک آمریکا و «متحدین» برای جلوگیری از دستیابی رژیمهای ایران و سوریه به درآمد است.
ترزا می نخست وزیر بریتانیا نیز پنجشنبه توقیف این نفتکش را کاری درست نامیده و از ایفای نقش کشورش در این رخداد، دفاع کرده بود.
همزمان با توقیف نفتکشی که زیر پرچم پاناما از مبداء خلیج فارس و پس از پیمودن هزاران کیلومتر مسیر دریایی به دور سراسر قاره آفریقا به چهار کیلومتری دماغه جبلالطارق رسیده بود، ماجرای توقیف نفتکش دیگر حامل یک میلیون تن نفت ایران از سوی نیروی دریایی عربستان سعودی نیز ادامه یافته و ایران نسبت به آن سکوت عملی نشان داده است.