ABD’li yetkililer İran’ın Bağdat yönetimi aracılığı ile ekonomik ambargonun delinmemesi için İran’ın Irak ile yaptığı ticareti yakından takip ediyor.
Birleşmiş Milletlerin (BM) İran’a yönelik ekonomik yaptırım kararlarına rağmen Iraklı yetkililerin Bağdat’ta İran üzerindeki ambargonun bir körfez ülkesi üzerinden delme planları yaptıkları öğrenildi.
Washington’un İran’a yönelik yaptırımları 5 Kasım’da yürürlüğe girdi. İran’a yönelik yaptırımlar ABD Başkanı Donald Trump’ın ülkesinin 2015 yılında İran ile imzalanan P5+1 Nükleer Enerji anlaşmasından duyurması ile başlamıştı.
İran’a yönelik ekonomik yaptırımların başında İran’a ile alışverişte doların kullanılmaması İran ile enerji ve petrol ithalatının sınırlandırılması ve İran Millet Bankası’na ambargoyu kapsıyor. Söz konusu ekonomik yaptırımlar 700 şirketi etkilediği belirtiliyor. Irak eski Başbakanı Haydar İbadi, ABD’nin İran’a yönelik yaptırımlarına mutabık kaldıklarını belirtse de hükümet içinde yer alan diğer fraksiyonlar İbadi’nin bu kararını eleştiriyor.
Irak’ın yeni Başbakanı Adil Abdülmehdi’de Washington’un etkisinden kurtulmak ve komşusu olduğu İran ile ilişkilerini devam ettirmek için çözüm arayışında. Tahran ile iyi ilişkilere sahip olan Katar’ın İran’a yönelik ambargonun delinmesi konusunda Iraklı yetkililere öneriler yaptığı belirtiliyor. Basra Körfezi’nin önemli ülkelerinden biri olan Katar’ın Iraklı yetkililere, İran ile ekonomik ilişkilerin devamı konusunda Katar’ın bankalarını kullanabileceklerini aktardığı belirtiliyor.
Irak ve Katar’ın bu şekilde ABD’nin İran’a yönelik aldığı ekonomik ambargoyu delmeyi amaçlıyor. Londra’da basılan Arapça bir gazetenin iddiasında göre Katar Dışişleri Bakanı Muhammed bin Abdurrahman Al Sani ülkesinin önerisini geçen hafta Bağdatlı yetkililere görüştü.
Öte yandan bazı Iraklı siyasetçilerin Katar’ın önerisine sıcak baktıkları, “İran’ın geçmişte Irak’ın yanında yer aldığı Suudi Arabistan ve diğer Arap ülkelerinin Irak’a yönelik ambargolarda Irak’ı yalnız bırakmadığı, Irak’a gıda gönderdiği” şeklindeki gerekçeleri ileri sürdükleri belirtiliyor. Bazı Iraklı yetkililerinde İran ile ticarete devam edilmesi yönündeki eğilime karşı çıktıkları, “İran’a yönelik ambargonun, İran ile ticaretin Bağdat’a zarar vereceğini Irak’ın da ileride ambargoya maruz kalabileceğini ifade ettikleri belirtiliyor.
Diğer yandan Katar medyası, atom bombası üretimine devam eden, Ortadoğu’daki ülkelerin içişlerine karışan, balistik füze denemeleri yapan İran’ın yanında yer alacak bir cephenin kurulması gerektiğini yazıyor.
Katar’ın İran’a yakın Irak’taki birçok Şii milis gücü ile de yakın ilişkilere sahip oldukları biliniyor. Özellikle, geçen sene Irak’ta kaçırılan 26 Katarlı vatandaşın serbest bırakmasında rol oynayan Şii milis güçleri ile iyi ilişkilere sahip. Katar ve Irak’ın Washington yönetiminin fark edemeyeceği yollar ile İran’a yönelik ekonomik yaptırımı delmeyi hedefliyor. İran’a yönelik ambargoların açıklanmasından sonra Irak’ın kısa bir süre içerisinde ambargodan muaf tutulduğunu duyurmuştu. Beyaz Saray konuya ilişkin; “Bağdat bir süreliğine İran’dan gaz ve elektrik ithal edebilir. İthalat ABD doları ile yapılmamalıdır” açıklamasını yapmıştı.
ABD’nin Bağdat Büyükelçisi Douglas Silliman Bağdatlı yetkililere, “İran’dan alınan enerjinin bir listesini açıklayın” ifadelerini kullandıklarını ifade etmişti. Adil Abdülmehdi hükümetinin 45 gün içerisinde İran’ın dışında gaz alabileceği yenir bir yol arayışı içerisinde. İran’ında Irak ile yaptığı ticarette ABD doları ya da Euro’nun kullanılmasını şart koştuğu belirtiliyor. ABD’li yetkililerin de bu vesile ile Irak – İran arasında yaşanan ticareti yakın takibe aldıkları ifade ediliyor.
