İsrail savaş uçaklarının İran İslam Cumhuriyeti destekli Şii Haşdi Şabi milis gruplarının Irak’taki askeri karargahlarını vurması, Irak hükümeti ile bu Şii gruplar arasında gizli bir siyasi savaşa yol açtı. Irak siyaseti üzerinde güçlü bir etkisi olan İran yanlısı gruplar, Bağdat’ın Rus S-300 hava savunma sistemini almasını istiyor.
İran rejimi yanlısı Şii eksen, Başbakan Adil Abdulmehdi üzerinde baskı oluşturarak S-300’ün satın alınması için Rusya ile resmi girişimlerde bulunmasını dayatıyor.
İsrail’in Haşdi Şabi’ye ait Bağdat’ın güneyindeki Seqri karargahı ile diğer bazı askeri noktaları vurması ve bu karargah ile askeri noktalarda toplanan mühimmat ve ağır silahları imha etmesi ardından Abdulmehdi’ye bu konuda baskı arttı.
Irak medyasında çıkan haberlere göre Şii milisler, yapılan saldırıların İsrail saldırılarına benzerliğinden dolayı Tel Aviv’i sorumlu tutarken, buna karşın ABD’nin Irak hava sahasını kullanmasına sınırlama getirilmesi gerektiğini belirtiyorlar.
Bu gelişmeler ışığında Başbakan Abdulmehdi’nin Şii grupların baskılaması sonucu Irak hava sahasını kullanan uçakların Bağdat’tan izin alması konusunda karar aldığı bildirildi. Şii gruplar, başbakanın bu kararını büyük oranda ABD savaş uçaklarını etkilediği için kendi hanelerine zafer olarak yazdırdı.
Irak Başbakanlık Resmi Ofisi’nden bir yetkili yaptığı açıklamada, Başbakan Adil Abdulmehdi’nin karar vermeden evvel ABD ordu temsilcileri ile Irak Ortak Operasyonlar Merkezi’nde bir toplantı gerçekleştirdiğini söyledi. Iraklı yetkili, kararın ABD ve Irak hükümeti arasında ortaklaşa alındığını ve bu anlaşmanın ABD ile Irak hava kuvvetlerinin uyum içinde çalışması için yapıldığı değerlendirmesinde bulundu. Yetkili şunları söyledi:
“Bu karar ABD savaş uçaklarının uçuşlarının yasaklanması anlamına gelmiyor çünkü Irak, hava sahasını tam anlamıyla kontrol edebilecek teknik donanıma sahip değil. Uçuşların yasaklanması sadece başbakanlık ofisinde dile getirilen bir husus ancak ABD uçakları devam eden operasyonlar çerçevesinde normal uçuşlarını sürdürüyorlar.
Iraklı yetkilinin açıklamaları İran güdümlü Şii grupların bunu zafer olarak kendilerine yakın medya organlarına servis etmeleri, su yüzeyindeki küçük halkalar şeklinde yorumlanıyor.
Milis grupların, başbakan Abdulmehdi üzerinde S-300 savunma sisteminin satın alınması için Rusya ile iletişime geçmesi konusunda baskı uygulamasının reel anlamda olası bir şey olmadığı zira böylesine bir adımın ABD’yi kızdıracağı ve ABD’nin Bağdat’ın canını acıtacak sert adımlar atmasına yol açacağı şeklinde değerlendiriliyor. Çünkü ABD, ortaklarının Rus savunma sistemlerini satın almasına karşı çok sert bir duruş sahibi.
Siyasi gözlemciler, İran rejimi yanlısı grupların Rus hava savunma sisteminin satın alınması için hükümete baskı uygulamasının amacının Irak hava sahasının korunması olmadığını, asıl amacın İran rejiminin Irak hava sahasını kontrol etme ve ilerde ABD’ye karşı kullanma ihtimali olduğunu belirtiyorlar.
Gözlemciler, Irak’ın Rusya’dan S-300’leri satın alması durumunda bu savunma sisteminin İran rejiminin kontrolüne gireceğini, bunu da ABD’nin kabul edebileceği bir durum olmadığını belirtiyor.
Siyasi gözlemciler Irak Başbakanı Adil Abdulmehdi’nin bir taraftan İran rejimi yanlısı Şii gruplar, bir taraftan da ABD tarafından sıkıştırıldığını ve her iki tarafın da Abdulmehdi hükümetini yıkabileceğini, dolayısıyla başbakanın bir çıkış yolu bulmasının çok zor olduğunu ifade ediyor.