Skip to main content

İran Kum üzerinden Şii dünyasını yönetmek istiyor

İran Kum üzerinden Şii dünyasını yönetmek istiyor
posted onMarch 16, 2019
nocomment

Şiilerin dini merkezi konusunda Necef ve Kum'un iktidar kavgaları bitmek bilmiyor. Necef'teki Hewzi ilmi üyesi (din hocası) Haydar Khurabi,

 Molla rejimi iki ayrı anlayışa sahip olduğunu belirterek "Biri genel hükümranlık diğeri de özel hükümranlıktır. Her anlayış bazı bilginleri var. Belgeler üzerinde ellerindeki şeriatı yorumluyorlar. Bazıları şeriatı olduğu gibi kabul ederken bazıları ise ret ediyor. Bunun için hükümranlığı ikiye ayrılmış durumda" dedi. 

İran iktidar sistemini Avatoday'e konuşan Iraklı din adamı Haydar Khurabi, İran'daki hükümranlığın şeriatı olduğu gibi kabul edenler ve ret edenler şeklinde ikiye ayrıldığına dikkat çekti.

Haydar Khurabi şunları söyledi:
" Bunlar Şii imam anlayışını esas alan bir kesime göre Mollalar bütün Müslümanlar üzerinde tıpkı peygamberler gibi söz hakkına sahiptir.   Molla dini anlaşışı ve Şii mezhebinde iki ayrı akım var.  Bunlardan biri Irak bölgesindeki Sadrliler, bunlar dini merci (otorite) olarak Aga Ziyâeddin el-Irâki'yi esas alıyorlar.  Bu okullardan biri Fundamentals ve bağımsız çalışıyor. Diğeri de Akhundi diye tanımlanan dini bir okuldur. İran İslam devriminin başarıya gitmesiyle rejim kendisini Şii imamlığı üzerine örgütledi. Mollaların ve dinin siyasi işlere müdahalesi giderek artmış durumda".
Irak'taki Şii otoritesi Aga Ziyâeddin el-Irâki okulu etrafında toplanan Ali Sistani, Beşir Necefi, Muhammed Hakim, Muhammed Feyaz tarafından temsil ediliyor. Bunların Şii anlayışı her yönüyle İran Molla rejimini ret ediyor" 

"Irak'ta Şii mezhebine ilişkin Sadrlile içinde bağımsız bir okul kuran önemli bir dini otorite olan Muhammed Yakubi ise Mollaların propagandasını yapıyor. Muhammed Bakır Sadr ve Muhammed Sadık Sadr'de aynı şekilde çalışsalar da halen düşünce olarak tam bir netliğe ulaşamamışlar" 

Kum ile Necef merkezli Şii mezhepleri arasında ciddi bir rekabet olduğuna dikkat çeken Haydar Khurabi, "Burada iki önemli mesele çıkıyor ortaya birincisi taraflardan hangisinin konu hakkındaki ilmi daha fazladır. İkincisi siyasi boyutudur. Doğudan batıya kadar bütün Şiiler üzerinde hâkimiyet için fetva çıkartma yarışındalar. Dini merci yıllarca Necef'teydi bundan böyle de Necef'te kalacaktır" dedi.

Ayetullah Humeyni döneminden bugüne kadar İran rejimi Necef'in dini etkisini kırarak Kum kentinin Şii dünyasının merkezi haline gelmesi için mücadele ediyor.