ABD’nin nükleer anlaşmadan çekilmesi ardından uyguladığı ağır ekonomik yaptırımlar İran İslam Cumhuriyeti’ni tarihinin en büyük ekonomik kriziyle yüz yüze bırakırken İran rejiminin para birimi riyal de dolar karşısında tarihinin en düşük seviyelerine indi.
26 Eylül Cumartesi günü dolar riyal karşısında yeni nbir sıçrayış gerçekleştirerek 290.000 riyali geçti ve yerel açık piyasalarda 1 dolar 29.300 riyale satıldı.
Temmuz ayı sonlarında, döviz piyasasında geçen birkaç kritik günün ardından, doların fiyatı yaklaşık 250.000 riyale ulaşmıştı. Bu artıştan dolayı şok geçiren İran rejimi, gidişata müdahale ederek piyasaya milyarlarca dolar para enjekte etti. Bu geçici müdahale ardından dolar bir süre duraklayıp 210.000 riyal seviyelerine düştükten sonra tekrar yükselişe geçmişti.
Ağustos ayının son günlerine gelindiğinde ise doların değeri riyal karşısında önemli ölçüde artarak Eylül ayının ilk günlerine kadar 280.000 riyale ulaştı.
Ekonomi uzmanları, ABD’nin İran rejimine yönelik yaptırımlarını gün geçtikçe ağırlaştırma meylinde olmasından dolayı, doların riyal karşısındaki yükselişinin durdurulamaz bir hal aldığını vurguluyor.
Uzmanlar 290.00 olar dolar kurunun 300.00 seviyelerinde seyretmeyeceğini ve bunun çok ötesine geçeceği değerlendirmesinde bulunuyor.
Çin de kurtarmıyor
Çin'in İran rejimiyle olan ithalat oranının geçtiğimiz on yılın en düşük seviyesine gerilediğini ve Çin gümrük verileri verilerine göre Ağustos ayında rakamın 322 milyon doların altına düştüğünü gösterdiğini dile getiren uzmanlar, İran rejiminin yılın ilk sekiz ayında (20 mart 2020’den sonra) Çin’e olan ihracatının, geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 62 düşüşle 3,85 milyar dolara olarak gerçekleştiğini belirtiyor.
Öte yandan 2020’nin ilk sekiz ayında Çin'in İran rejimine yönelik ihracatında da yüzde 6,7 düşüşün yaşandığı ve mali getirinin 5,95 milyar dolara gerilediğini aktaran ekonomi uzmanları, 2020 yılının, İran rejiminin Çin ile ticaret dengesinin İran rejimi açısından zararlı olduğu ilk yıl olduğunu kaydetti.
