شەریفە محەممەدی، ئەو چالاکوانە کرێکارییەی سزای سێدارەی بەسەردا سەپێنراوە، لە یاداشتێکدا کە لەناو زیندانەوە ئاڕاستەی کوڕەکەی کردووە، وردەکاریی پرۆسەی لێکۆڵینەوەکان و چۆنیەتیی ئاگاداربوونەوەی لە سزای سێدارەکەی باسکردووە.
لەو یاداشتەدا، کە "کەمپەینی بەرگری لە شەریفە محەممەدی" بڵاوی کردووەتەوە، خاتوو محەممەدی دەڵێت بەرپرسانی زیندان "دوو مانگ دەرفەتیان هەبوو بۆ ئەوەی پشتڕاستکردنەوەی سزای سێدارەکەم پێ ڕابگەیەنن، بەڵام پێیان ڕانەگەیاندم تا کاتژمێرێک پێش دیدارم لەگەڵ هاوسەر و منداڵەکەم، لە ڕۆژی لەدایکبوونیدا".
شەریفە محەممەدی لە مانگی سەرماوەزی ١٤٠٢ دەستبەسەر کرا. لە مانگی پووشپەڕی ١٤٠٣ لقی یەکی دادگای شۆڕشی ڕەشت بە تۆمەتی "بەغی" (یاخیبوون یان سەرپێچی لە دەسەڵات) سزای سێدارەی بەسەردا سەپاند. لە مانگی ڕەزبەری ١٤٠٣ دادگای باڵای ئێران سزاکەی هەڵوەشاندەوە، بەڵام لە ٢٤ی ڕێبەندانی ١٤٠٣ لقی دووەمی هەمان دادگا لە ڕەشت، دیسانەوە سزای سێدارەی بۆ دەرکرد.
خاتوو محەممەدی لە یاداشتەکەیدا جارێکی دیکە جەختی کردووەتەوە کە لە ماوەی لێکۆڵینەوەکاندا لەژێر ئەشکەنجەدا بووە بۆ ئەوەی دانپێدانانی ناڕاست لە دژی خۆی بکات. ڕوو لە کوڕەکەی دەنووسێت: "دوای دوو مانگ لە ژووری تاکەکەسی لە زیندانی سنە، چەند ڕۆژێک پێش ئەوەی بگوازرێمەوە بۆ ڕەشت، کاتێک ئەفسەری ئیدارەی ئیتلاعات ئاوێنەیەکی هێنایە بەردەمم تا خۆمی تێدا ببینم، وەک ئەوە بوو کەسێکی نامۆم لە ئاوێنەکەدا بینی کە سێ مانگ بوو وێنەی خۆمم نەبینیبوو. خێرا بە دەست لامبرد. ئەفسەرەکە ویستی تەنها ئەوەم نیشان بدات کە شوێنەواری شینبوونەوە بە چاو و دەموچاومەوە نەماوە."
هۆکاری دەرکردنی ئەم سزایە بۆ ئەم چالاکوانە کرێکارییە، ئەندامێتیی زیاتر لە ١٠ ساڵ لەمەوبەری ناوبراو بووە لە "لیژنەی هەماهەنگی بۆ یارمەتیدانی دامەزراندنی ڕێکخراوە کرێکارییەکان". بە وتەی وتەبێژی پێشوو و یەکێک لە ئەندامانی دامەزرێنەری ئەو لیژنەیە، چالاکییەکانیان فەرمی و ئاشکرا بووە و "لە بنەڕەتدا دژی کاری ژێرزەمینی و نهێنی بوون".
ئەندامێتی لەم "لیژنەی هەماهەنگی..." وەک بنەمای تۆمەتی سەر شەریفە محەممەدی خراوەتەڕوو و دادگای شۆڕش، تۆمەتی "ئەندامێتی لە حیزبی کۆمەڵە"شی داوەتە پاڵ ئەم چالاکوانە کرێکارییە؛ تۆمەتێک کە ئەو هێشتا بە توندی ڕەتی دەکاتەوە.
خاتوو محەممەدی باسی ئەو ساتەش دەکات کە بۆ یەکەم جار بە سزای سێدارەکەی زانیوە و دەڵێت هاوسەرەکەی، سیروس فەتحی، بە تەلەفۆن پێی وتووە سزاکەی "توندترین سزا"یە. کاتێک خاتوو محەممەدی پرسیویەتی "واتە چەند ساڵ؟"، هاوسەرەکەی وەڵامی داوەتەوە: "شەریفە گیان، سزای سێدارەیان بەسەردا سەپاندوویت. سێدارەدان بە پەتی سێدارە".
ئەو ڕوو لە کوڕەکەی، ئایدن، نووسیویەتی کە هێشتا نازانێت چ تاوانێکی ئەنجام داوە "کە شایەنی سزایەکی وا سەیر و نادادپەروەرانە بێت". بەڵام لە کۆتایی یاداشتەکەیدا، بە ئاماژەدان بەوەی کە "بەهار جارێکی تر لە ڕێدایە و ئەمەش واتای ئەوەیە کە هیچ زستانێک بۆ هەمیشە نامێنێتەوە"، جەخت دەکاتەوە کە "نابێت دابنیشین و دەستەوئەژنۆ بین. دەبێت بژین و هیواخواز بین".
سزای سێدارەی شەریفە محەممەدی و پشتڕاستکردنەوەی، کاردانەوەی بەرفراوانی لەلایەن ڕێکخراوەکانی مافی مرۆڤی ناوخۆیی و نێودەوڵەتی و هەروەها چالاکوانانی سیاسی و مەدەنییەوە لێکەوتووەتەوە.
