Bloomberg, dün internet sitesinde yayınladığı makalesinde İran İslam Cumhuriyeti’nin Ortadoğu bölgesinde gerçekleştirdiği faaliyetlerin ABD’nin İran rejimine yönelik sert politikalarını haklı çıkardığını, bu politikalara karşı İran rejimiyle uyum içinde olan Almanya, Fransa ve İngiltere gibi Avrupa’nın en güçlü ülkelerini ser bir biçimde eleştirdi.
Bloomberg yayın kurulu üyelerinin ortak imzasıyla yayımlanan makalede İran rejiminin geride bıraktığımız haftalarda nükleer hırsını yeniden alevlendirdiğini, bölgedeki petrol ticaretini şiddetli bir şekilde tehdit ettiğini ve Avrupalı ülkelerin İran rejiminin bu sinsi politikalarına karşı sert bir tavır sergilemeleri gerektiği vurgulandı.
İran rejiminin bu saldırgan tutumuna karşı sert bir duruşun sergilenmesi gerektiğinin altının çizildiği makalede “Küresel ekonomi ve Orta Doğu'nun istikrarı buna bağlı olabilir” denildi.
Bloomber yayın kurulu tarafından kaleme alınan makale şöyle:
ABD Başkanı Donald Trump’ın nükleer anlaşmadan çıkma kararı ardından Avrupalı ülkelerin Ortadoğu’da büyük tehlikeler ortaya çıkarabilecek İran rejimi faaliyetlerine karşı sempatik durma tutumu, İran rejimine karşı alınması gereken sert tutumu bulanıklaştırdı.
Bu Avrupalı ülkeler, bununla yetinmeyip Donald Trump başkanlığındaki ABD yönetiminin nükleer anlaşmadan çekilmesini üstü kapalı protesto ettiler. Trump yönetiminin İran rejimine karşı uygulamaya başladığı ekonomik yaptırımları eleştirdiler ve bu ekonomik yaptırımların boşa çıkarılması noktasında ABD’siz de olsa nükleer anlaşmayı korumaya çalıştılar.
“İran rejiminin saldırılarına göz yumdular”
Avrupalı ülkeler açısından tartışılabilir olan bu hamleler, bir yere kadar geçerli endişelerdi ancak bu ülkeler, İran rejiminin bölgede bizzat kendisi ve vekilleri eliyle gerçekleştirdiği tehlikeli davranışlarına, petrol taşıyan gemilere saldırı ve hatta Suudi Arabistan petrol tesislerini tahrip eden büyük saldırılarına göz yumdular.
Fransa ve Almanya, bu sularda petrol nakliyesini korumak için ABD liderliğinde kurulan ortak savunma donanmasına katılmayı reddetti; İngiltere bile tereddüt etti.
15 milyar dolar rüşvet
İran rejimi, nükleer anlaşmanın gerektirdiği uranyum zenginleştirme sınırlarını aştığında, Avrupalılar en azından buna karşı olduklarını beyan edebilmeliydi. Bunun yerine, Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, Tahran’a yaptırım yardımı denilebilecek 15 milyar dolarlık bir kredi limiti verilmesi gerektiğini söyledi. Bu kredi limiti esasında İran rejimine bir rüşvetti.
Avrupalıların bu sonsuz hoşgörüsü, İran rejiminin 14 Eylül’de Suudi Arabistan'daki dev petrol tesislerine yapılan provokatif hava ve füze saldırılarını gerçekleştirmeye teşvik etti.
“Savaşı tetikleyen ABD değil İran rejimi”
Avrupalılar, Körfez bölgesinde yaşanacak bir çatışmadan korkma konusunda haklılar, ancak olası bir savaşı tetikleyenin ABD değil İran rejimi olduğunu anlamalılar. Bolton'un görevden alınması, düşüncelerini netleştirmelidir. Ancak Trump’a karşı duydukları memnuniyetsizlik Trump’ın müzakereler için yaptığı teklifleri görmezden gelemezler ve bizzatihi İran rejiminin eylemlerinin küresel ekonomiyi tehlikeye attığını inkar edemezler.
Avrupalıların Tahran'a verebilecekleri en iyi cevap, ABD’nin uyguladığı ekonomik yaptırımlara kendilerinin de takviye olması olacaktır; korumaya istekli oldukları nükleer anlaşma sınırlarını aşan İran rejiminin bu tutumu, aslında cezai işlem gerektirmektedir. Ayrıca, İran rejiminin sürat teknelerinin Basra Körfezi'nin petrol nakliye hatlarına zarar vermesini önlemek için kurulan ortak donanmaya katkıda bulunmalıdırlar.
Trump’ı desteklemek gibi bir pozisyona girmek istemeseler de en azından yoldan çekilebilirler ve komşularına karşı saldırganlığını sona erdirene vede nükleer anlaşma ile uyumu sürdürene kadar anlaşmayı koruma çabalarını askıya aldıklarını İran rejimine iletmeliler.
