İran İslam Cumhuriyeti’nin uranyum zenginleştirmesini yüzde 20 artırma kararıyla ilgili açıklamalarda bulunan Avrupa Birliği (AB) Komisyonu Sözcüsü Peter Stano, Avrupa'nın İran rejiminin bu hamlesini, nükleer anlaşma kapsamındaki yükümlülüklerinden "açık bir sapma" olarak gördüğünü söyledi.
İran rejimi ile AB ülkeleri ilişkileriyle ilgili İran İnternational’in sorularını yanıtlayan Stano, bu konudaki soruya verdiği yanıtında İran rejiminin uranyumu yüzde 20 daha fazla zenginleştirmeye başlayacağını öğrendiklerini belirterek, “Eğer açıkladıkları gibi bir girişimde bulunurlarsa bu, nükleer anlaşmanın yükümlülüklerinden büyük bir sapma olacak ve bunun sonuçları olacak” dedi.
İran rejiminin bu kararını “Nükleer silahların yayılmaması için felaket” olarak nitelendiren Stano, nükleer anlaşmayı baltalayacak her türlü eylemden kaçınmanın önemini vurguladı.
Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı (IAEA) Cuma günü yaptığı açıklamada, İran rejiminin Fordo nükleer sahasında uranyum zenginleştirme seviyesini yüzde 20'ye kadar artırma kararını ajansa bildirdiğini duyurdu.
AB Komisyonu Sözcüsü Peter Stano, IAEA’nin İran rejiminin bu girişimine karşı herhangi bir önlemin uygulanmasıyla ilgili bir karar almadığını ifade ederek “İran'ın nükleer programına ilişkin değerlendirmemiz, beyanlara değil, bu ülkenin aldığı önlemlere ve Uluslararası IAEA’nın onaylayacağı kararlara dayanmaktadır” diye konuştu.
AB yetkilisi ayrıca IAEA’nın İran rejiminin nükleer programına ilişkin gelişmelerin bağımsız gözlemcilerce izlenmesi ve alınacak kararların IAEA tarafından onaylanmasına verdiği desteği ifade etti.
ABD Başkanı Donald Trump’ın 2018’de İran rejiminin sayesinde elde ettiği ekonomik finansı Ortadoğu’daki terörist amaçları için kullandığını gerekçe göstererek nükleer anlaşmadan çekilmesi ardından İran rejimi, geçen yılın Mayıs ayında başlayan nükleer anlaşmaya yönelik taahhütlerini azaltmaya yönelik bir dizi adım atmış, ardından da uranyum zenginleştirme düzeyini yüzde 20 artıracağını duyurmuştu.
Yine geçtiğimiz ay, İran rejiminin önde gelen bir askeri figürü ve İran rejiminin nükleer beyni olarak nitelendirilen Muhsin Fahrizade'nin bir suikast sonucu öldürülmesinden sonra, İran rejimi Parlamentosu, hükümetin uranyum zenginleştirmesini yüzde 20 artırmasını ve ek protokolün uygulanmasını askıya almasını zorunlu kılan yasa tasarısını kabul etti. Ancak Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani, diplomatik çabalara zarar verebileceği gerekçesiyle bu yasanın uygulanmasını ertelediklerini duyurmuştu.
Bu gelişmenin ardından 22 Aralık 2020’de toplanan BM Güvenlik Konseyi toplantısında AB’li yetkililer, İran rejiminin bu son hamlesinin nükleer anlaşmayı zayıflatma girişimi olarak nitelendirdiler.
