28 Eylül – 6 Ekim tarihleri arasında hizmet verecek Diyarbakır 7. Kitap Fuarı, bugün başladı. Fuara Kuzey Kürdistan ve Türkiye’den 160 yayınevi ve sivil toplum kuruluşu katılırken, fuar süresince panel, söyleşi, atölye çalışması ve çocuk etkinliklerinden oluşan kültür programları da düzenlenecek.
TÜYAP Diyarbakır Fuar ve Kongre Merkezi’nde başlayan fuara Aryen, Peywend, Nûbihar, Rûpel, Deng, Wardoz, Hîva, Morî, Lîs, Avesta, Sîtav, Dara, Ava, J&J ve Mezopotamya Vakfı gibi 20 Kürt Yayınevi, yeni çıkan Kürtçe kitapları stantlarında okurlarla buluşturacak. Yayınevi temsilcileri, Kürt yayınlarına daha fazla ilgi gösterilmesini istiyor.
Edebi etkinlikler ile Kürtçe ve farklı dillerde eserlere sahip yazarların imza günleriyle okuyucularıyla buluşacağı fuar süresince Diyarbakır ve çevre illerden kitap dostları edebiyat ihtiyaçlarını giderebilecek imkanlara kavuştu..
Diyarbakır’daki sivil toplum örgütleri ve meslek odalarının temsilcilerinin de katılacağı fuarın açılış konuşmasını yapan Türkiye Yayıncılar Birliği Başkanı Kenan Kocatürk, “Kitap şenliğimize hoş geldiniz. Tüm Diyarbakırlıları kitaplarla buluşmaya davet ediyoruz. Son iki yıldır yayıncılık hayatı zorlu bir süreçten geçiyor. Geçtiğimiz yıl ve bu yıl sektörümüz için zor bir dönem oldu. Yaşadığımız zorluklar bize yayıncılık sektörünün bir kamu hizmeti olarak görülmesi ve kültür yaşamının zenginleştirilmesi amacıyla desteklenmesi gerektiğini bir kez daha hatırlattı” dedi.
2019'un ilk sekiz ayında kitap üretiminde düşüş olduğunu belirten Kocatürk, kitap üretiminde geçen yılın toplamına göre genel toplamda yüzde 0,31'lik düşüş olduğunu ifade etti.
Yasaklanarak hakkında toplatma kararı çıkarılan kitaplara değinen Başkan Kocatürk, bunun 12 Eylül askeri darbesinden kalma bir uygulama olduğunu ve bundan vazgeçilmesi gerektiğini vurguladı.
Kürt yayıncılar umutlu
7’inci Diyarbakır Kitap Fuarının açılışıyla ilgili Mezopotamya Ajansına açıklamalarda bulunan Dara Yayınları Editörü Bawer Berşev, Türkiye’de Olağanüstü Hal (OHAL) ilanı ardından Kürt kurumlarının kapatılmasıyla birlikte Kürtçe kitapların satışının uzun bir süre düştüğünü ancak son üç yıldaki durağanlıktan sonra ilginin yeniden arttığını söyledi.
Kürt yayınevlerinin son bir yılda 60’a yakın Kürtçe kitap bastığı bilgisini paylaşan Berşev, geçen yıl düzenlenen fuara gösterilen ilgiden memnun kaldıklarını, ekonomik krizden nasibini alan yayınevlerinin zorlu günler geçirdiğini ancak Kürt yayınlarının bundan daha fazla etkilendiğini vurguladı.
Fuarın kente kültürel ve zihinsel katkılarda bulunduğunu ifade eden Bawer Berşev, Kürt okurlara Kürtçe kitaplara ilgi göstermelerini çünkü Kürt yayınevlerinin okurlarının desteğiyle ayakta kalabileceğini söyledi.
“Türk devleti, Türk yayınevlerine fon desteği veriyor ancak Kürt yayınevlerine vermiyor”
Sor Yayınları Diyarbakır Temsilcisi Reşo Ronahi ise, kağıdın yanı sıra bir kitabı meydana getiren tüm malzemelerin ithal edildiğini ve maliyetin kazancı ortadan kaldırdığını kaydederek, kendilerinden alınan vergilerin aşağı çekilmesi gerektiğini ifade etti. Kitap satışlarında son dönemlerde yaşanan düşüşe, Kürtçeye yönelik endişelerin eklenmesiyle beraber Kürt yayıncılığının çok ciddi sorunlar yaşadığına vurgu yapan Ronahi, okurların destek vermesi gerektiği, aksi taktirde Kürt yayıncılığını bekleyen zor günlerin olduğunu kaydetti. Ronahiî, devletin zaman zaman Türk yayınlarına teşvik fonları ile destek çıktığını, ancak Kürt yayınların bundan mahrum olduğunu dile getirdi.
Kürt yayıncılığının dağıtım konusunda sorunlar yaşadığına dikkat çeken Sor Yayınları temsilcisi Reşo Ronahi, Türkiye’deki dağıtım şirketlerinin Kürtçe eserleri dağıtmayı tercih etmediğini, bu yüzden Kürt yayınevlerinin alternatif bir çözüm içinde olduğunu, bu çerçevede bir kooperatif kurma planlarının olduğunu belirtti.
Fuara 150 bin kişinin katılmasını beklediklerini söyleyen Ronahi, Kürt okurların sadece kitaplara değil fuar merkezinde düzenlenecek Kürtçe etkinliklere de ilgi göstermesi gerektiğini söyledi. Ronahi, Kürtçe için yapılan her çalışmaya sahip çıkılması gerektiğini vurguladı.
Lal laleş: Edebiyat ancak okurun desteğiyle gelişir
Kürtçe yayın yapan Lis Yayınları Genel Yayın Yönetmeni Lal Laleş ise Kürtçe okurları beklediklerini belirtti. Laleş, “Beklentimiz Kürt okurların stantlarımıza uğrayıp, Kürtçenin yeni seslerini, daha önce önemli eserler yazmış, büyük Kürtçe yazarların yeni kitaplarını görmeleri. Çünkü biliyoruz ki edebiyat ancak okurun desteğiyle gelişir” diye konuştu.
İstanbul’dan fuara katılan Kadir Soydaş ilgiden memnun olduğunu belirterek, “Böyle giderse biz de memnun kalacağız, Diyarbakır halkı da memnun kalacaktır diye düşünüyorum” şeklinde konuştu.
Fuarda neredeyse her türden kitap bulmak mümkün. Fuar açılır açılmaz gelen okurlar birçok kitabı bir arada bulabilmenin mutluluğunu yaşadı. Bunlardan biri de üniversite öğrencisi Ferman Atabey’di. Atabey, fuarların daha sık açılmasını istedi. Atabey, “Diyarbakırlıların kitaba verdiği önem bilinen bir şey. Ama fuarlar artarsa gerek öğrenciler gerek okumayı seven 35 yaş üstü insanların katılımı daha fazla olur” dedi.
