ABD Başkanı Trump, S-400 alımı nedeniyle milyarlarca dolarlık F-35’lerin Türkiye’ye satışlarının askıya alınmasından dolayı selefi Obama yönetimini suçladı.
Trump, Türkiye'ye Rus S-400 hava savunma sistemleri sevkiyatının başlaması sonrasında yaptığı ilk açıklamada içinde bulunulan durumdan selefi Barack Obama yönetimini sorumlu tuttu.
Türkiye'nin Obama yönetiminin tutumu nedeniyle S-400 almak zorunda bırakıldığını belirten Trump, Amerikan Savunma Bakanlığı Pentagon'un S-400'ler nedeniyle Türkiye'nin F-35 savaş uçakları üretim programına katılımını ve planlanan 100 adet F-35 savaş uçağı satışını askıya alma kararına atıfta bulunarak bunun çok karmaşık bir durum olduğunu söyledi.
Türkiye, 2009 yılında Amerikan yapımı Patriot füze savunma sistemlerini satın almak istemiş, 7 milyar 800 milyon dolarlık anlaşma Obama yönetimi tarafından geçici olarak onaylanmıştı. Ancak Türkiye'nin bazı parçaları kendi üretme ve teknoloji transferi konusundaki taleplerinin kabul görmemesi üzerine anlaşma iptal edilmişti.
Trump, ABD'nin Hasımlarıyla Yaptırımlar Yoluyla Mücadele (CAATSA) yasası çerçevesinde Türkiye’ye ekonomik yaptırımlar uygulanması yönündeki Kongre kararı konusunda ise herhangi bir açıklama yapmadı.
Esper’den Türkiye’ye: İkisine birden sahip olamazsınız
Trump tarafından savunma bakanlığı görevini üstlenmesi için aday gösterilen Mark Esper, Türkiye'nin "güçlü yeteneklere sahip bir NATO müttefiki" olduğunu belirterek, "Ancak son yıllarda nasıl uzaklaştıklarını görmek gerçekten de çok ümit kırıcı" açıklaması yapmıştı.
Türk hükümetinin Rusya'dan S-400 satın alma kararının "yanlış" olduğuna vurgu yapan Esper, "Bu şüphesiz ki hayal kırıklığına yol açtı" dedi.
ABD'nin savunma bakanlığı görevini üstlenmesi beklenen Esper, Türkiye'nin F-35 projesinden çıkartılması kararına sadık kalacağını, Türk Savunma Bakanı Hulusi Akar'a da, "Ya S-400'lere sahip olursunuz ya da F-35'e. Her ikisine sahip olamazsınız" yönündeki politikasını aktardığını açıkladı.
Esper, ayrıca Türkiye'nin Rusya'dan aldığı S-400'lerin "F-35'lerin yetkinliğini özünde baltaladığını" da sözlerine ekledi.
Rusya'nın Türkiye'ye S-400 teslimatı Cuma günü itibariyle başlamış, teslimatın başlaması üzerine ABD'nin konuyla ilgili yapacağı duyurulan iki basın brifingi ertelenmişti.
Dikkatler CAATSA yaptırımlarına çevrildi
ABD Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Morgan Ortagus, Dışişleri Bakanı Mike Pompeo'nun Başkan Trump ile CAATSA yasası kapsamındaki tüm seçenekleri değerlendirmekte olduğunu, bu konu hakkında çalışmaların sürdüğünü açıkladı.
CAATSA yasası, Rusya'dan kayda değer silah satın alanlara yaptırım uygulanmasını öngörüyor. ABD Dışişleri Bakanı Mike Pompeo, Pazar günü Washington Post gazetesine yaptığı açıklamada, Başkan Trump’ın CAATSA’nın öngördüğü yaptırımları uygulayacağına güveninin tam olduğunu açıklamıştı. Pompeo, "Yasa yaptırım uygulanmasını öngörüyor, buna uyacağımıza güvenim tam, Başkan Trump da yasaya uyacaktır" görüşünü aktarmıştı.
CAATSA yasası Başkan Trump’a istisnai olarak yasanın uygulanmasını geciktirme yetkisi veriyor. Son aylarda uluslararası basına yansıyan haberlerde Türk hükümetinin bu muafiyetin tanınması için Trump nezdinde yoğun girişimlerde bulunduğu bilgisi yer almıştı.
Trump: İran’ın Yemen’den çıkmasını istiyoruz
Trump, Beyaz Saray’daki kabine toplantısı sırasında yaptığı açıklamada ise İran rejiminin Yemen’den çıkmasını istedi.
İran rejimi ile oldukça ilerleme sağladıklarını söyleyen Trump, "İran'da rejim değişikliğinin peşinde değiliz. Başkan Obama ve diğerlerinin bunu denediğini gördüm. Bu pek işe yaramıyor” yorumunda bulundu.
