Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron’un uluslararası nükleer anlaşmayla ilgili yapılması olası görüşmelere Suudi Arabistan’ın da dahil edilmesi gerektiğini açıklaması ardından İran İslam Cumhuriyeti’nden ret yanıtı geldi.
İran rejimi Dışişleri Bakanlığı, uluslararası nükleer anlaşmanın katılımcılarında değişiklik yapılması ya da herhangi bir yeni müzakere yürütülmesini reddettiklerini açıkladı.
Rejim medyasına göre, Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Said Hatibzade, “Nükleer anlaşma, Birleşmiş Milletler (BM) Güvenlik Konseyi 2231 Sayılı Kararı’nca onaylanan çok taraflı bir uluslararası anlaşma, müzakere edilemez ve tarafları da açıkça belli ve değiştirilemez” dedi.
ABD eski Başkan Donald Trump, BM Güvenlik Konseyi’nin 5 daimi üyesi ABD, İngiltere, Fransa, Çin, Rusya ve daimi üye olmayan Almanya ile İran rejimi arasında 2015’te imzalanan anlaşmadan 2018’de ABD’yi çekmiş ve İran rejimine karşı ekonomik yaptırımları tekrar ve daha ağır bir şekilde yürürlüğe koymuştu.
İran rejimi de bunun üzerinde anlaşmanın uranyum zenginleştirme konusunda getirdiği kısıtlamalardan geri adım atmış ve zenginleştirme potansiyelini yüzde 20’ye çıkaracağını duyurmuştu.
ABD’nin yeni Başkan Joe Biden yönetimi ise, İran rejimini anlaşmanın şartlarına tam uyum göstermeye yeniden başladığında anlaşmaya yeniden dahil olacaklarını açıklamıştı.
Suudi Arabistan ve BAE: Görüşmelere dahil edilmeliyiz
Suudi Arabistan ve müttefiki Birleşik Arap Emirlikleri (BAE), Körfez Arap ülkelerinin de bundan sonraki her türlü görüşmeye dahil edilmesi gerektiğini açıklamıştı. İki ülke ayrıca, görüşmelerde İran rejiminin balistik füze programı ve Ortadoğu genelindeki “vekil” gruplara desteğinin de ele alınması gerektiğini belirtmişti.
Fransa Cumhurbaşkanı Macron Cuma günü El Arabiya televizyonunda yayınlanan açıklamasında, anlaşma 2015’te müzakere edildiği sırada bölgedeki diğer ülkelerin dışlanmasının hata olduğu ve bu hatadan kaçınılması gerektiği değerlendirmesinde bulundu.
Yemen dahil olmak üzere bölgede İran rejimiyle “vekaletname savaşları” içerisinde olan Suudi Arabistan, Trump yönetiminin İran rejimine karşı “maksimum baskı” politikasına destek veriyordu.
Macron, İran rejimiyle nükleer anlaşma konusunda yapılabilecek her türlü görüşmenin çok “katı” çizgiler içereceğini ve Tahran’ın nükleer silah sahibi olmasını engellemek için çok az zaman kaldığını da söyledi.
İran rejimi Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Said Hatibzade ise, Macron’un açıklamalarına “kendini dizginlemesi” gerektiğini belirterek tepki göstermiş ve “Eğer Fransız yetkililerin, Basra Körfezi’ndeki Arap ülkelerine yaptıkları dev silah satışlarıyla ilgili endişeleri varsa politikalarını yeniden gözden geçirmelerinde fayda var” demişti.
