ABD Dışişleri Bakanı Mike Pompeo’nun geçtiğimiz Perşembe günü, ABD'nin İran Özel Temsilcisi Brian Hook'un görevinden ayrıldığını duyurması ardından hem ABD’de hem de İran’da Hook’un yerine kimin geçeceği tartışmaları başladı.
ABD Dışişleri Bakanı Mike Pompeo, geçtiğimiz Perşembe günü yaptığı yazılı açıklamada, Brian Hook’un, ABD'nin İran Özel Temsilciliği ve Dışişleri Bakanlığı Başdanışmanlığı görevinden istifa etme kararı aldığını duyurmuştu.
Hook'un 2 yıldan uzun süredir bu görevde bulunduğunu ve İran rejimine karşı büyük başarılar elde ettiğini belirten Pompeo, "Hook, benim için güvenilir bir danışman ve iyi bir dosttu. Ona hizmetleri için teşekkür ediyorum." ifadesini kullandı.
Hook’un özel sektöre geçeceğini belirten Pompeo, istifanın nedenine ilişkin ise bir bilgi vermedi.
Pompeo, Hook'un yerine yeni birisi atanana kadar, ABD'nin Venezuela Özel Temsilcisi Eliott Abrams'ın mevcut görevininin yanısıra İran Özel Temsilciliği görevini de üstleneceğini belirtti.
Bu istifa kararı ardından hem ABD’de hem de İran’da Hook’un yerine kimin getirileceği tartışmaları başladı. ABD’deki siyasi kulislerde Hook’tan boşalan bu göreve geçici olarak getirilen ABD’nin Venezuela Özel Temsilcisi Eliott Abrams’ın kalıcı olarak kalacağı değerlendirmeleri öne çıkarken İran rejim yetkilileri Hook’un istifasının, ABD’nin İran rejimine yönelik sert politikalarının başarısızlığı olarak değerlendirdi.
New York Times (NYT) gazetesi ABD’nin İran Özel Temsilcisi Brian Hook’un istifasının temel nedeninin bilinmediğini yazdı. Gazete Hook’un, İran rejimine yönelik ağır ekonomik yaptırımlar sonucu İran rejiminin uğradığı ve uğrayacağı ekonomik yıkımın onu nükleer programından vazgeçmeye zorlaması için daha fazla zaman gerektiğinde ısrarcı olduğu değerlendirmesini de yaptı.
İran rejim yetkilileri için Hook’un istifası başarı
Mike Pompeo ve Brian Hook’un öncülüğündeki Donald Trump yönetimi, İran rejimine karşı uyguladığı ağır ekonomik yaptırımlarla İran rejimini tarihinin en büyük ekonomik kriziyle karşı karşıya bırakmasına rağmen İran Ulusal Güvenlik Konseyi Genel Sekreteri Ali Şemhani, ABD’nin İran Özel Temsilcisi Brian Hook’un istifasının ABD yönetiminin İran rejimine karşı uyguladığı baskı politikasının başarısızlığı olduğunu savunarak Hook’un istifası ardından Dışişleri Bakanı Mike Pompeo’nun da istifaya zorlanabileceğini iddia etti.
Hook’un ABD’nin İran’a karşı “maksimum baskı” politikasında aynı Trump’ın eski Ulusal Güvenlik Danışmanı John Bolton gibi herhangi bir başarı elde edemeden istifa ettiğini söyleyen Şemhani, onu Pompeo’nun ve ardından Trump’ın görevden ayrılmasının izleyebileceği tezini ileri sürdü.
Press TV’nin aktardığına göre sosyal medya hesabından konuya dair açıklamalarda bulunan Şemxani paylaşımında “Mike Pompeo’da Donald Trump’ın gidişinden önce toparlanıp ayrılmaya zorlanabilir” diye yazdı.
Reuters’a konuşan İran rejiminin Birleşmiş Milletler (BM) Sözcüsü Ali Rıza Miryusufi ise Hook’un istifasının beklenmedik gelişmelere yol açmayacağını,ABD yönetiminin maksimum baskı kampanyasının başarısız olduğunu savundu.
52 yaşındaki Hook ABD’nin İran Özel Temsilciliği görevine 2018’de atanmıştı. Hook’un sürpriz istifası Washington’un BM'nin İran rejimine yönelik silah ambargosunun uzatılması için baskı yaptığı bir zamana denk geldi.
ABD’nin İran rejimine yönelik silah ambargosunun süresinin uzatılması teklifi gelecek hafta BM Güvenlik Konseyi’nde oylanacak.
