Suriye Kürdistani Parti Genel Sekreteri Süleyman Oso, ABD’nin Batı Kürdistan’da (Rojava) Kürt ulusal birliğinin sağlanması için eskisinden daha ciddi olduğunu ve bu konuda Demokratik Birlik Partisi (PYD) ve Suriye Kürt Ulusal Konseyi’ne (ENKS) yönelik baskısını artırdığını söyledi. Oso, “ABD’liler bize, Mazlum Kobani’den talebiniz neyse yerine getirilecek dediler” diye konuştu.
Rojava’da son günlerde kulislerin ana gündemini Kürtler arası birlik konusu oluşturuyor. Kulislerde ABD’nin uluslararası koordinasyon eşliğinde PYD ve ENKS’ye aralarındaki ihtilafları çözme ve saflarını sıklaştırma konusunda baskı uyguladığı dillendiriliyor.
PYD’nin öncülüğündeki Rojava Özerk Yönetimi geçtiğimiz günlerde ENKS’nin siyasi faaliyetleri önündeki tüm engellerin kaldırıldığını açıklamıştı. PYD’li yetkililer de Kürt tarafları ortak çalışmaya çağırmıştı. ENKS’li yetkililer bu çağrıları olumlu bulsa da, PYD’nin “birlik söyleminin pratiğe yansımadığını ve slogan olmaktan öteye gitmediğini” iddia ediyor.
“Mazlum Kobani taleplerinizi yerine getirecek”
Konu hakkında Rûdaw’a açıklamalarda bulunan ENSK bünyesindeki partilerden Suriye Kürdistani Parti Genel Sekreteri Süleyman Oso, “Doğrusu bu defa Amerikalıların Rojava’da Kürt ulusal birliği konusunda daha ciddi ve baskıcı olduklarını gördük. Bize, Mazlum Kobani ne talebiniz varsa yerine getirecek dediler. Biz de onlardan bu süreçte garantör olmalarını istedik. Onlar, ‘siz adım atın biz desteklemeye hazırız’ dediler” ifadelerini kullandı.
HSD Genel Komutanı General Mazlum Kobani, 7 Kasım’da yaptığı açıklamada Rojavalı Kürtlere birlik çağrısında bulunmuştu. ABD ise General Mazlum’un bu konuda inisiyatif almasına destek vermişti.
Bu çağrının ardından Hesekê’de Kürt siyasi parti liderleri bir araya gelmiş, taraflar arasında diyalog yoluyla safların sıklaştırılması, ortak bir yönetim ve Suriye kriziyle ilgili uluslararası toplantılarda Kürtlerin ortak heyetlerle katılımı gibi konular ele alınmıştı.
Rojava’daki Demokratik Toplum Hareketi (TEV-DEM) Yetkilisi Fewza Yusuf da, “Aslında ilk defa uluslararası güçler Kürt tarafların yakınlaşmasına destek veriyor. ABD ve Fransa bu konuda istekli duruyor. Bu tarafların katılımı ile ortak bir toplantı olmadı ancak farklı platformlarda Kürtler arası birliğin Kürt çıkarına olacağını dile getirdiler” dedi.
Birlik çabaları ve ihtilaflar
Suriye krizinin başladığı günden beri Rojava’daki Kürt partileri arasında “birlik” konusunda çelişkiler sürüyor. ENKS ve PYD’nin başını çektiği iki taraf, iç sorunların aşılması ve ortak yönetim kurulması konularında daha önce bazı konularda anlaştı ancak bu anlaşmalar hayata geçmedi.
ENKS ve PYD, Kürdistan Bölge Yönetimi eski Başkanı Mesud Barzani’nin desteğiyle 2012 yılında Erbil Anlaşması’nı imzaladı. Ancak ENKS aynı yılın sonunda Rojava Özerk Yönetimi’ni gücü kendi tekeline almakla suçlayarak, anlaşmadan çekildi. 2015’te taraflar Duhok Anlaşması’nı imzaladı fakat taraflar pratikte buna karşılık vermedi. Son olarak 2019’un başlarında Fransa’nın öncülüğünde taraflar görüştü ancak Türk devletinin ordusu ve ona bağlı cihatçı çetelerle Rojava’ya yönelik işgal harekatına başlamasıyla görüşmeler süresiz durduruldu.
ENKS pratikte adımlar atılması için öncelikle Rojava Özerk Yönetimi’nin tutukladığı siyasi tutukluları serbest bırakmasını talep ediyor. Özerk Yönetim, bu konuda bir komisyon kurulacağını açıkladı.
Taraflar arasında Kürt Halk Savunma Birlikleri (YPG) ve Roj Peşmergeleri’nin aynı çatı altında birleştirilmesi konusu, uzun zamandan beridir çelişki konusu olmaya devam ediyor.
ENKS geçmişte Roj Peşmergeleri’nin Rojava’ya geçmesini talep etmiş ancak YPG’li yetkililer “bir yerde iki ayrı askeri güç konumlanamaz” diyerek bu talebi ret etmişti.
Özerk Yönetim’in “zorunlu askerlik yasası” da taraflar arasındaki ihtilaflardan biri durumunda. ENKS Kürt gençlerinin zorla silahaltına alınmasına karşı çıkıyor.
ENKS ayrıca Rojava’da 2013’ten beri okullarda PKK Abdullah Öcalan’ın savunduğu ideoloji doğrultusunda eğitim müfredatı hazırlandığını ve bu müfredatın herkese dayatıldığını savunuyor. ENKS, Kürtçe dil dersi hariç diğer ideolojik argüman ve düşüncelerin eğitim-öğretimden uzak tutulmasını istiyor.
Geçmişte ENKS, Özerk Yönetimi PKK’nin bir uzantısı ve Suriye rejimine bağlılıkla suçlarken, PYD de ENKS’yi Kürdistan Demokrat Partisi’ne bağlı olmak ve Türk devleti destekçiliği ile suçlamıştı.
