Ana içeriğe atla

Irak başbakanı, kimin başbakanı?

Irak başbakanı, kimin başbakanı?
Irak’ta bir yıla yakın zamandır başbakanlık koltuğunda oturan Adil Abdulmehdi yönetimindeki Bağdat hükümetinin İran rejimi ile ABD’nin nüfuz hamleleri arasında sıkışmış durumda. Bu sıkışmışlıktan dolayı siyaset yapamaz duruma gelen Abdulmehdi’nin siyasi geleceği de belirsiz.
posted onAugust 18, 2019
noyorum

Irak’ta bir yıla yakın zamandır başbakanlık koltuğunda oturan Adil Abdulmehdi yönetimindeki Bağdat hükümetinin İran İslam Cumhuriyeti ile ABD’nin nüfuz hamleleri arasında sıkışmış durumda. Bu sıkışmışlıktan dolayı siyaset yapamaz duruma gelen Abdulmehdi’nin siyasi geleceği de belirsiz.

Bu çerçevede, Bağdat’ta etkin bir güce sahip siyasi milislerin devlet içerisinde çağdaş değerlerden uzak, katı bir devlet kurdukları Bağdat siyasi kulislerinde en çok konuşulan konuların başında geliyor.

İran İslam Cumhuriyeti ile bağlantılı Bedir milislerinin tanınan komutanlarından aynı zamanda Başbakan Abdulmehdi’nin Ofis sorumlusu Ebu Cihad Haşimi, İran rejiminin Irak üzerinde gerçekleştirdiği hegemonya ya örnek teşkil ediyor.

Bağdat’taki siyasi kulisler ve medya, Hadi Amiri dışında, İran rejimine yakınlığıyla bilinen diğer bir ismi olan Ebu Muntezer Huseyni’yi zikrediyor. Başbakan Abdulmehdi’nin askeri işlerden sorumlu sekreteri olması beklenen Huseyni, ABD’nin terör listesine koyduğu İran rejimi Devrim Muhafızları’na (pasdaran) en yakın isimlerden biri. Hüseyni’nin aynı zamanda Ziyad Xelife Temimi ile birlikte Irak Parlamentosu Savunma Komisyonu Askeri işler sorumluluğuna getirilmesi bekleniyor.

Hükümet içerisinde önemli bir konuma sahip Ebu Cihad Haşimi, Askeri birlikleri Irak genelinde istediği alan veya bölgelere kaydırabilir, Maliye Bakanlığı üzerinde etkinlik kurabilir. Saydığımız bu isimler milislerin Irak Parlamentosu içerisindeki etkin unsurları ve Haşdi Şabi’nin parlamentoya girmesi sürecinin taşıyıcılarıdır.

Haşdi Şabi, ittifak şeklinde de olsa şu anda Irak Parlamentosu’nun en büyük ikinci gücü. Bunyat koalisyonu ismini alan bu ittifak Adil Abdulmehdi’nin Haydar Abadi yerine başbakanlık koltuğuna oturmasına zemin hazırlayıp destek sundu.

Seçim sonrası süreçte Abdulmehdi ismi telaffuz edilmiyordu Bedir milisleri komutanı Hadi Amiri, başbakanlığa aday olmak istemesine rağmen İran rejimi, kendisiyle apaçık bağı bulunan bir ismin başbakanlık koltuğuna oturmasını istemedi

Irak’ta, Bedir milislerinin Abdulmehdi hükümetine dayatmaları ile İran rejiminin çıkarlarını esas alan birçok düzenleme yapıldı. Bu gizli güçler, Bağdat hükümetinin ABD’nin 2018’den bu yana İran’a karşı uyguladığı sert yaptırımları ret etmesini istediler. Ancak ABD’nin elektrik enerjisi gibi bazı alanlarda Irak’ı sıkıştırabilecek kısıtlamalara gidebileceği mesajı ardından Bağdat, ABD’ye karşı İran rejiminin istediği bir tutum sergilemekten vazgeçti.

Adil Abdulmehdi, hem içte hem de dışarıda, denge siyaseti izliyor. Özellikle çoğunluğu İran rejimine bağlı Haşdi Şabi’ye bağlı milis grupların ordu bünyesine alınması, girmek istemeyenlerin lağvedilmesi, yine Temmuz ayında Haşdi Şabi’nin hareket alanını  daraltmasıyla ilgili kararname çıkarmasına karşın hiçbir grup bu kararnameye uymadı.

Şii gruplar başta e özellikle Şii grupların Irak içerisindeki konumları İran rejiminin Irakla ilgili planları açısından son derece önemli bir konudur. İran rejimi, kendi pasdaranlarına benzer bir Irak gücü oluşturarak, Irakla birlikte kendi güvenliğini sağlama almak, bunun yanı sıra Washington’ın çıkarlarına engel olmak istemektedir.

İran rejiminin Irak siyasi ve askeri alanına nüfuz etmesi ABD’nin Irak’ı işgal etmesi ve Saddam liderliğindeki Baas rejimini devirmesiyle başladı. Irak’taki İran yanlısı milis grup komutanlarının çoğu ABD işgalinden önceki dönemde Bedir tugayları saflarında Irak ordusu ile savaşmış kişiler.