Şam yönetimi, Suriye Demokratik Güçleri'nin (SDG) Fırat'ın doğusundaki ilerleyişini tehlikeli olarak görüyor. Öyle ki rejim, SDG denetimindeki bölgede bulunan Arap aşiretlerin toplanmasını 'ihanet' olarak tanımlamıştı.
O zaman Rusya Dışişleri Bakanlığı da Şam yönetimi gibi Kürtlerin bu hamlesini 'yarım bir devlet girişimi' olarak tanımlamıştı.
Suriye ve bölgedeki atmosferde yapılan yorumlara göre Irak'taki Kürdistan Bölgesi oluşumuna benzer bir oluşumun Suriye'nin kuzeyindeki Kürtler tarafından kurulabileceği ihtimali görülüyor.
Avatoday'e konuşan Demokratik Suriye Meclisi (MSD) Sözcüsü Emced Osman, ülkede kurmayı hedefledikleri yönetim biçimini "Suriye Toplumuna dayalı Merkezi Olmayan Sistem" şeklinde tanımlıyor.
Emced Osman, Suriye'de baş gösteren ayaklanmalar sürecinde Kürtlerin de o süreçte mücadeleye başvurduğunu belirterek Suriye'de halkların çıkarlarını esas alan yeni bir değişimi hedeflediklerini söyledi.
Çoğunlu Kürtlerden olmak üzere bazı Arap aşiretleri ve Hıristiyanların da içinde yer aldığı SDG'in elinde birçok petrol ve gaz işletmeleri bulunuyor. SDG, Şam ve Türkiye'ye diyalog kapılarını kapatmadığını belirtiyor.
Suriye'nin kuzeyindeki Kürtlerin son dönemlerde Türkiye'nin saldırı tehditlerine karşı ABD'den önemli oranda desteği var. Bu nedenle Ankara, Kürtlere karşı bir şey yapamaz hale geldi. Medyada yer alan haberlere göre Türkiye Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın mevcut Rojava'daki gerçekleri görmek zorunda kalarak sınır bölgesinde Kürt güçleri ile güvenli bölge oluşturma konusunda Washington'u ikna etmeye çalışıyor. Ancak Erdoğan'ın bu isteği Trump yönetimi tarafından ret edildi.
Türkiye, Avrupa'nın Rojava'daki Kürtlere manevi, diplomatik ve medya yoluyla verdiği desteğe boyun eğmek zorunda kaldı. En son Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, Paris'te Elysée Sarayı'nda Suriye Demokratik Güçleri temsilcileri ile yaptığı görüşmede IŞİD'e karşı Fransa'nın SDG'i desteklediğini söyledi.
Bölgede özelikle Ankara, Şam ve Tahran, Kürtlerin bağımsız bir devlet kurma rüyasına karşı duydukları korkudan dolayı rahatsızlıklarını gösteriyorlar.
Osman röportajın devamında bölgedeki statükocu güçlerin gösterdiği tepkilerin Demokratik Suriye Meclisi'ni töhmet altında bırakmayı hedeflediğinin altını çizerek "Özellikle Arap aşiretlerin Ayn İsa'da toplanmasına karşı tepki gösterdiler. Onların karşı çıktığı proje Suriye'nin esas ulus projesidir" ifadelerini kullandı.
Bütün tehditlere karşın Kürtler kendi bölgesinde hâkimiyeti sağlamış durumda. Bu bölgeler aynı zamanda batı ülkelerinin savaş uçakları tarafından korunuyor. Tıpkı 1990'larda Irak savaş uçaklarına karşı ABD tarafından 32'in hattın belirlenmesi gibi.
Şam rejiminin Kuzey Suriye Özerk Bölgesi sınırlarını geçmek için geliştirdiği baskıları ve istediklerini kabul ettirmek için Kürtlerle olan tartışmalarına da değinen SDG Sözcüsü Osman, "Bundan bir kaç ay önce Şam yönetimiyle diyaloglarımız oldu. Ancak hiç bir sonuca gidemedik. Rejim tehditlerini halen sürdürüyorlar" dedi.
Bazı gözlemcilere göre ise "Kürtlerin hayallerini gerçekleştirmeleri için dış destekler yetmiyor. En önemli şeyin de laik-seküler olmasıdır. Bu nedenle bazı iç eğilimler İran'ın bir parçası olma çabasındadır. Şimdi de Kürtler, Arap aşiretlerini yanlarına çekmeye çalışıyor. Nasıl ki önceden IŞİD'e karşı verilen mücadelede Ezidi bölgeleri kurtarmaları ve esirleri getirmesiyle Hıristiyanları kendilerine yakınlaştırdıysa.
Suriye'de yaşanan iç savaşın bu yıl sona erip ermeyeceğine ilişkin de değerlendirmelerde bulunan Osman, Suriye sorunun uluslararası boyut kazandığını belirterek "Bana göre artık Suriyelilerin iç çatışmalardan vazgeçip krizlere bir çözüm bulması gerekiyor. Ve hiç bir çözüm de uluslararası güçlerin dışında gelişemez. Siyasi bir çözüm için IŞİD'in ortadan kaldırılması önemli hamleydi. IŞİD sonrası önemli imkânlar ortaya çıktı. Suriyeliler içinde gerçekçi bir irade ortaya çıkarsa ülkenin geri kalan bölgeleri için verilecek mücadelede bir birliğe varılır" dedi.
2012'de Suriye'de rekabetçi zihniyetin genişlemesiyle Kürtlerin yıldızlarının parlamasına rağmen hep bir kenara atıldı. Daha sonra Şam rejimi Kürt bölgesinden kaçarak güçlerini çekti. Suriye'nin kuzey ve doğusu IŞİD'den kurtarıldıktan sonra bu bölge dünyanın dikkatini çekmeye başladı. Şam güçlerini çektikten sonra sadece Qamîşlo ve Heseke'de küçük birlikleri kalmıştı.
Ancak otonomi ilan etmeleri Suriye tarafından resmi olarak tanınmadı. Bu yüzden Kürtlerin Şam ile temel sorunu özerkliklerini resmi olarak kabul etmesidir.
Emced Osman ile yapılan röportajın tamamı yakın bir zamanda Avatoday'de yayınlanacak.
