Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi'nde (BMGK) Rusya ve Çin'in vetosu Suriye'nin kuzeybatısındaki sivil halk için yapılan insani yardımları tehlikeye attı. BMGK Dönem Başkanı Almanya'nın BM Daimi Temsilcisi Christoph Heusgen, Almanya ve Belçika tarafından hazırlanan ve Suriye'ye insani yardıma devam edilmesini öngören karar tasarısının Rusya ve Çin tarafından veto edildiğini söyledi. Konsey'in diğer 13 üyesinin ise metne onay verdiği belirtildi.
Almanya Rusya ve Çin'in vetosunu eleştirerek uzlaşma sağlanması için çabaları sürdüreceğini duyurdu. Dışişleri Bakanlığı sözcüsü, "sunulan karar tasarısı bir uzlaşma sonucu hazırlanmış olduğu için vetoların anlaşılamaz” olduğunu söyledi. Alman hükümetinin "bütün gücüyle” yardımların süresinin uzatılması için çaba göstereceğini vurgulayan sözcü, Suriye'nin kuzeyinde durumun "felaket” olduğuna dikkat çekti.
Yeni tip Coronavirüs salgınının durumu daha kötüleştirdiğini belirten Dışişleri Bakanlığı sözcüsü, Suriye'nin kuzeybatısında yaklaşık 2 milyon 800 bin insanın BM'nin gıda yardımına ihtiyaç duyduğunu ifade etti.
Rusya ve Çin neden veto etti?
BMGK'nın daimi üyeleri Rusya ve Çin, Şam hükümeti tarafından resmi bir şekilde onaylanmayan BM yardım programının Suriye'nin egemenliğini ihlal ettiğini savunuyor.
Birleşmiş Milletlerin (BM) Suriye'nin İdlib vilayetine yönelik 2014 yılında başlatılan insani yardım programının süresi 10 Temmuz Cuma günü sona eriyor. BMGK'da daha önce alınan kararlarla BM, Suriye hükümetinin onayı olmaksızın bölgeye insani yardım gönderebiliyordu. Programın başladığı ilk yıllarda insani yardım Irak, Ürdün ve Türkiye'deki toplam dört sınır kapısı üzerinden sağlanıyordu.
Ancak bu yılın başında Rusya'nın isteği ile yardımın dört yerine iki sınır kapısı üzerinden ulaştırılmasına ve yardım programının süresinin bir yıl yerine altı ay için uzatılmasına karar verildi. Mevcut sisteme göre yardımlar Türkiye'nin Öncüpınar sınır kapısı karşısındaki Babüsselame ve Cilvegözü sınır kapısı karşısındaki Babülhava'dan Suriye'ye ulaştırılıyor.
Rusya, yardım programının süresinin yine altı ay uzatılmasını ve sadece Türkiye'nin Cilvegözü sınır kapısının karşısındaki Babülhava'dan yardımların bölgeye ulaştırılmasını öneriyor.
Rusya, Suriye hükümetinin ülkede etkisinin artması nedeniyle mevcut yardım mekanizmasının "kademeli olarak sona ermesini” ve yerine yardımları ulaştıracak yeni bir sistem oluşturulmasını istiyor.
Almanya ve Belçika'nın hazırladığı karar tasarısının reddedilmesinin ardından Rusya'nın bu talepleri içeren karşı karar tasarısını BMGK'ye sunacağı belirtiliyor. Ancak bu karar tasarısının oylamaya sunulması halinde diğer üyeler tarafından kabul edilme şansı bulunmuyor. Buna rağmen, Moskova'nın müzakerelerde daha güçlü bir pozisyonda olduğu, eğer sınır ötesi yardım programı için uzlaşma sağlanmazsa bu mekanizmadan vazgeçebileceği belirtiliyor.
