2013’ten beri Avustralya’nın Manus Adası’nda gözaltı merkezinde tutulan ödüllü Kürt yazar ve gazeteci Behruz Boçani serbest bırakıldı.
Serbest bırakıldıktan sonra Yeni Zelanda’ya giden Boçani, The Guardian gazetesine verdiği mülakatında, Papua Yeni Gine ve Avustralya’nın göçmenlik sistemine sert eleştiriler yöneltti.
Bocani, “O yere bir daha asla gitmeyeceğim… Sadece bir numara, ‘sığınmacı’ diye bir etiket değil, bir insan olabildiğim bir yere gitmek istiyorum” dedi.
Kürt yazar ve gazeteci, İran’da yaptığı haberler ve Kürtlerin bağımsızlığına desteği nedeniyle rejimi tarafından hedef haline getirilmiş ve 2013’te bir botla, Hint Okyanusu’nda Avustralya’ya ait olan Christmas Adası’na kaçmıştı. Ancak burada, Avustralya’nın gaddarlığı ile dünya çapında nam salmış göçmen politikalarının esiri haline gelmişti.
Zor şartlarda bile üretti
Ağustos 2013’te, Pasifik Okyanusu’ndaki Manus Adası’na transfer edilen Boçani, buradaki göçmen merkezinde 2 bin 269 gün geçirdi. Burada hazırladığı raporlar, gizlice çektiği görüntüler, The Guardian gazetesi için yazdığı makaleler ve Whatsapp’ı kullanarak kaleme alabildiği bir kitapla, Manus Adası’nda hapsolmuş göçmenlerin sesini dünyaya duyurdu.
Boçani, Manus’ta tutulduğu altı yıl boyunca arkadaşlarının gardiyanlar tarafından öldürülmesine, bazılarının tıbbi yetersizlik nedeniyle yaşamını yitirmesine, bazılarının akıl sağlığının bozulmasına ve intihar etmesine tanık oldu. Kendisi iki defa işkence gördü; göçmenlerin açlık grevini dünyaya duyurduğu için sekiz gün hapse atıldı.
Boçani, yaptığı haberlerle Avustralya’nın katı göçmen rejiminin bir nebze olsa da yumuşamasında büyük rol oynadı. Boçani 2015 yılında, “Ben bu yerde de hâlâ gazeteciyim. Bu benim işim, benim görevim” demişti.
Dün ulaştığı Yeni Zelanda’dan yaptığı açıklamadaysa, “Altı yıldan sonra çok çok yorgunum. Fakat oradan uzakta olduğum için memnunum. Manus’taki herkesin o kadar çok acılı hatırası var ki, onları o adada bırakamayız… Fakat kalpten bir mutluluk hissediyorum: Özgür hissediyorum” ifadelerini kullandı.
ABD’ye sığınacak
Bir aylık Yeni Zelanda vizesi süresince Yeni Zelanda’nın Christchurch kentinde düzenlenecek bir edebiyat festivaline katılacak olan Boçani, daha sonra ABD’ye gidip buraya sığınmayı planlıyor. ABD ile Yeni Zelanda arasında Barack Obama döneminde yapılan bir anlaşma uyarınca Kürt yazar ve gazeteciyi kabul edeceği belirtiliyor.
Ödülleri
Behruz Boçani, 2018’de İtalya’da yayın yapan Intirnasional Dergisi tarafından uluslararası gazetecilik ödülünü almıştı.
Boçani Manus cezaevinde cep telefonu ile yazdığı kitabı ile daha önce Avustralya Victoria Edebiyat Ödülü’ne layık görülmüştü.
Eseri, Avustralya Eyalet Kütüphanesi tarafından verilen Ulusal Biyografi Ödülü’ne de layık görülen Kürt yazar Boçani, gözaltı merkezinde tutulduğu için ödül törenine katılamamıştı.
WhatsApp üzerinden ödül törenine bağlanan Boçani, yaptığı konuşmada “Edebiyat hakkında konuşmak istemiyorum. Avustralya'nın sivil toplumunun bir parçası olarak edebiyat topluluğunun ödüle layık gördüğü eserimin direnişimizin bir parçası olduğunu düşünüyorum. Bu direniş neticesinde ortaya çıkan edebi eserimi ödüle layık gören herkese teşekkür ediyorum” diye konuşmuştu.
Avustralya Ulusal Biyografi Ödülü jüri üyeleri de, Boçani'nin kitabını “derinden önemli, hayat boyu süren direniş ve eylem gücüne tanıklık eden ve bunu kanıtlayan bir eser” şeklinde övmüştü.
