Almanya'da Federal Meclisi Bilimsel Hizmetler Dairesi tarafından hazırlanan bilirkişi raporunda Türk devletinin ordusu ve cihatçı çete grupları ile Batı Kürdistan’a (Rojava) yönelik başlattığı işgal harekatının uluslararası hukuka aykırı olduğu belirtildi. Federal Meclis raporunda işgal harekatının ‘meşru müdafaa hakkı kapsamında değerlendirilemeyeceği’ vurgulandı.
Afrin işgali ile parale
Alman Kamu Yayıncılık Kurumu’nun (ARD) elde ettiği ve Almanya Federal Meclisi Bilimsel Hizmetler Dairesi tarafından hazırlanan raporda, Türk devletinin Rojava’ya yönelik 9 Ekim’de başlatığı işgal harekatı ile yine Türk devletinin 2018 yılında Afrin’e düzenlediği işgal harekatı arasında paralellikler olduğu ortaya konuldu.
Raporda YPG güçlerinin Türk devletini tehdit ettiğine dair o zaman olduğu gibi bugün de yeterli kanıt olmadığı kaydedildi. Raporda, "Cömert bir yorum yapıldığında dahi" Türkiye’nin meşru müdafaa hakkının doğduğu tespit edilemeyecek. Dolayısıyla Türkiye’nin Rojava’da bir güvenlik bölgesi oluşturma yönündeki gerekçelendirmesi de geçersizdir” denildi.
Suriye’li sığınmacıların Rojava’ya yerleştirilmesi Cenevre Sözleşmesine aykırı
Raporda ayrıca Suriyeli sığınmacıları bu bölgeye yerleştirme planının Cenevre Sözleşmesi’nin ihlali anlamına geleceği ifade edildi.
Türk devleti NATO’nun 5’inci Maddesini kötüye kullanıyor
Bilirkişi raporunda NATO Antlaşması’nın bir müttefike yöneltilen bir saldırının tüm üyelere yönelik bir saldırı olarak değerlendirileceğini öngören 5’inci Maddesi’ne de değinildi. Türkiye’nin 5’inci Madde’ye dayanarak Almanya da aralarında olmak üzere NATO ülkelerini Suriye’deki ihtilafa taraf kılmasının devletlerarası hukuk bakımından akim kalacağı kaydedildi. Bu tarz bir senaryonun muhtemel olmadığı belirtilen raporda Türkiye’nin 5’inci Madde’ye atıf yapmasının "hakkın kötüye kullanılması" anlamına geleceği belirtildi.
Federal Meclis Bilimsel Hizmetler Dairesi'nin hazırladığı raporlar, milletvekillerini uzmanlık gerektiren belli konularda bilgilendirmeyi amaçlıyor. Dairenin bünyesinde farklı alanlarda uzmanlardan oluşan bir ekip çalışıyor. Bu raporlar, Alman Federal Meclisi’ne öneri mahiyeti taşıyor.
Kavram tartışması
Raporda "devletler topluluğunun" "devletlerarası hukuk açısından bir hükümde bulunmak" bakımından gösterdiği "çekimserlik" de eleştirildi.
ARD haberinde bu ifadelerin Federal Alman Hükümeti’nin Türk devletinin harekatı konusunda kullandığı dile yönelik de bir eleştiri olduğunu yazdı.
Almanya Başbakanı Angela Merkel, harekatı "askeri operasyon" olarak tanımlarken harekatın "yeni insani acılar" ortaya çıkardığını söylemişti. Federal Hükümet Sözcüsü de gazetecilere yaptığı açıklamalarda "kavram tartışmalarına" girmeme konusunda uyarıda bulunmuştu.
