Avrupa’da yaşayan bir grup Kürt araştırmacı ve hukukçu, İran İslam Cumhuriyeti’nin Doğu Kürdistan’da (Rojhelat) Kürtlere yönelik gerçekleştirdiği katliamları araştırmak ve belgelemek amacıyla uluslararası düzeyde mahkeme işlevi görecek ‘Kurdistan Tribunal’ın (Kürdistan Mahkemesi) kuruluşunu ilan etti.
Kürt araştırmacı ve hukukçuların Kurdistan Tribunal’ın kuruluşunu ilan etmeleri, İran İslam Devrimi lideri Humeyni'nin Kürdistan halkına karşı ilan ettiği fetvanın 41’inci yıldönümüne denk geldi.
Kurdistan Tribunal yöneticilerinden Behzad Xoşhali, İran rejiminin yıllardır Kürtlere özellikle de Kürt siyasi tutuklulara karşı aşırı derecede insan hakları ihlalleri gerçekleştirdiğini, çok sayıda insanın infaz edildiğini söyledi.
Xoşhali, “Malesef, kimse ciddi bir şekilde İran rejiminin bu uygulamalarına eğilmedi. Bu nedenle biz bu insan hakları ihlallerini rapor edecek bir kurum kurmaya karar verdik” dedi.
Özellikle Rojhelatlı Kürtlerin kurumda yer aldığını belirten Xoşhali, üç konu üzerinde çalışacaklarını söyledi.
Xoşhali, “1979’da İran’da gerçekleştirilen İslami devrimin ardından Kürtlere karşı uygulanan soykırım, Rojhelat’ta Kürtlere karşı işlenen ihlaller ve savaş suçları alanlarında çalışacağız” dedi.
İran’ın bu süreçte işlediği suçları belgeleyeceklerini vurgulayan Behzad Xoşhali, “Örneğin Urmiye’nin Qarna, Qelatan ve İndirqaş köyünde yaşananlar açıkça birer savaş suçuydu. Şimdiye kadar bu olaylar incelenmiş veya açığa çıkarılmış değil. Biz bunları deşifre etmek için çalışacağız” diye belirtti.
‘Kurdistan Tribunal’ kuruluş bildirgesi
Kurdistan Tribunal’ın bilgilendirme amacıyla kurulan internet sitesinde yer alan Kuruluş Bildirgesi’nde, “Humeyni'nin Kürdistan halkının soykırımına yönelik ‘fetvasının’ 41’inci birinci yıldönümünde ‘Kürdistan Mahkemesi’nin kuruluşunu duyurduğumuz için mutluluk duyuyoruz” denildi.
İran İslam Cumhuriyeti’nin kuruluşundan bu yana geçen 41 yıllık süreçte, “İslam hukukunun vesayeti” olarak bellediği Şii İslami “Velayat-e-Faqih”i ihraç ederek genellediği, bu durumun da İran ve Rojhelat halkı nezdinde büyük bir talihsizlik yarattığına dikkat çekilen bildirgede, “Rejim sadece toplu katliamlar, infazlar ve terör estirmekle kalmadı, aynı zamanda temel insani özgürlük haklarını da ihlal etti ve ülkenin kaynaklarını bolca israf etti” ifadelerine yer verildi.
“İran rejimi tüm dünyayı tehdit etmekte”
Bildirgede ayrıca şunlar kaydedildi:
“İran İslam Cumhuriyeti, uluslararası düzeyde, İslam devrimini ihraç etme politikası ile başta Ortadoğu olmak üzere tüm İslam ülkelerine müdahale etmekte ve dünya güvenliğini tehdit etmektedir. Kürdistan düzeyinde ise, tek dil, tek ulus ve tek bayrak politikası izleyerek, İran'ın toprak bütünlüğünü savunma bahanesiyle insani hak ihlalleri gerçekleştiriyor ve Rojhelat’taki Kürt ulusuna karşı her türlü suçu işliyor.
“Humeyni’nin Kürt soykırımı fetvası hala devam ediyor”
İslam Cumhuriyeti'nin kuruluşunun ilk başlarında Humeyni 18 Ağustos 1979'da Kürt halkına karşı cihat fetvası yayınladı. Humeyni'nin fetvası Kürdistan'daki köylere ve kasabalara genel bir saldırının ve binlerce Kürt sivilin soykırımdan geçirilmesinin, infaz ve terör politikasının başlangıcı oldu. Bu soykırım hala devam ediyor. Saldırının ilk üç yılında çoğunluğu kadın, çocuk ve yaşlılardan oluşan 313 sivil acımasızca katledildi, 38 köy yerle bir edildi.
Bu katliamlara ek olarak, İran rejimi bugüne kadar çoğu 18 yaşın altındaki 2 bin 504'ten fazla genci yalnızca Kürt oldukları suçuyla idam etti. Rejim arıca ülke içinde ve dışında 449'dan fazla kişiyi terörle öldürdü.”
Rojhelat’taki bu politikanın ekonomik, kültürel, sosyal ve politik sonuçları olduğuna vurgu yapılan bildirgede, “Rojhılat sınırında, Kürt gençleri her gün rejim askerleri tarafından vurularak öldürülüyor. Sadece 2019'da, 70'den fazla Kürt sınırdaki İran rejim güçleri tarafından gerçekleştirilen doğrudan bombardımanlarda hayatını kaybetti” denildi.
“Kürdistan Tribunal tarihi bir gereklilik”
Bildirgede, “İran rejiminin bu uygulamaları, Kürt ulusunu sistematik olarak ortadan kaldırmayı amaçladığını göstermektedir. Bu nedenle, İran İslam Cumhuriyeti'nin bu sistematik soykırım çabalarına karşı yasal bir adım atmak amacıyla ‘Kürdistan Tribunal’ tarihi bir gereklilik olarak kuruluyor” ifadelesine yer verildi.
Kürdistan Tribunal’in, Rojhelat’taki ihlallerin tanıkları, mağdur, mağdur aileleri, bazı avukat ile hakimlerin yanı sıra Kürt ve yabancı siyasi ve sivil aktivistlerin desteği, Kürt diasporasının yardımıyla, yasal gözetim altında bulunan ulusal bir mahkeme olduğuna dikkat çekilen bilgdirgede, bu kuruluşun İran’ın, Rojhelat’taki “suçlarını” soruşturmak amacıyla kurulduğu belirtildi.
Açıklamda kurumun çalışmalarını üç ayak üzerinden yürüteceği, bunların da “soykırım, insanlık suçları ve savaş suçları” olduğu ifade edildi.
“Kürdistan Tribunal uluslararası hukuka uygun”
Bildirgede, “Kürdistan Tribunal, hukuk işlerini halk mahkemesi temelinde ve uluslararası hukuka uygun olarak soruşturma ve hakim komisyonları aracılığıyla yürütecek kamusal bağımsız bir mahkemedir. Kürdistan Tribunal’in temel amacı, İran İslam Cumhuriyeti'nin suçlarını yargılamak ve nihai mahkeme kararını halka iletmek, bu suçlara yönelik uluslararası desteği araştırmaktır” denildi.
Bu bağlamda, çalışmaların ilerlemesi için İran tarafından işlenen suçların kanıtlarını toplamak, kaydetmek için tüm çevrelerle işbirliği yapmaya hazır olunduğuna vurgu yapıldı.
