ABD Başkanı Donald Trump, Türk devletinin F-35 programından çıkarılması ve Erdoğan rejimine yönelik, ABD'nin Hasımlarıyla Yaptırım Yoluyla Mücadele (CAATSA) Yasası kapsamında yaptırım uygulanmasını öngören ve Kongre'de kabul edilen 738 milyar dolarlık savunma bütçe tasarısını imzaladı.
Noel tatilini geçirmek üzere Florida'ya hareketinden önce Maryland eyaletindeki Joint Andrews Havalimanı'nda düzenlenen törene katılan ABD Başkanı Donald Trump, Kongre'den kısa süre önce geçen savunma bütçesini imzaladı.
Başkanlığı döneminde her yıl Savunma Bakanlığı'na (Pentagon) daha fazla bütçe ayırdığını anlatan Trump, bu yılki 738 milyar dolarlık bütçenin bir rekor olduğunu belirtti.
İki F-35 savaş uçağının arasına kurulan sahnede attığı imza ile aynı zamanda ABD Uzay Komutanlığı'nın da kurulduğunu vurgulayan Trump, bunu gerçekleştiren ABD Başkanı olmaktan büyük bir gurur duyduğunu söyledi.
Yasa, Pentagon'a 635 milyar doları temel harcama, 71.5 milyar doları Denizaşırı Muhtemel Operasyonlar fonu, 23.1 milyar doları Enerji Bakanlığı bünyesinde yapılacak savunma ve 8.1 milyar doları diğer savunma harcamaları olmak üzere toplam 738 milyar dolarlık bütçe tahsis ediyor.
Yasayla ABD'nin 100 adet yeni F-35, 150 adet askeri helikopter, 4 adet Virginia sınıfı denizaltı ve bir savaş gemisi temin etmesi ve askeri personele son 10 yılın en büyük zammının verilmesi öngörülüyor.
S-400 ve F-35 meselesi
Tasarının Türk devletiyle ilgili kısmında, Rus S-400 hava savunma sistemlerini alım işlemlerine devam ettiği gerekçesiyle Türk devletine F-35 uçaklarının teslim edilmemesi öngörülüyor. Aynı zamanda, Türk devletine ABD'nin Hasımlarıyla Yaptırım Yoluyla Mücadele (CAATSA) Yasası kapsamında yaptırım uygulanması gerektiği ifade ediliyor.
Bütçenin, 'Ulusal Savunma Stratejisi Kapsamında Modernizasyon Programlar' kısmında ise Türk devletinin F-35 uçaklarına ilişkin bir detay yer alıyor. Buna göre, "Türkiye tarafından sipariş edilen uçakların alımı için 440 milyon dolarlık" fon ayrılması öngörülüyor.
Kuzey Akım-2 ve Türk Akım’a yaptırım
Bütçede, Rus enerji ihracatına katkı sağlayan enerji boru hatlarının inşasında çalışan bazı gemi şirketlerine yaptırım uygulanması şartı da getiriliyor.
Bütçe tasarısında, "Bu yasanın kanunlaşmasından sonra 60 günde ve sonraki her 90 günde Dışişleri Bakanlığı, Hazine Bakanlığı'na danışarak, Kuzey Akımı-2 ve Türk Akım projeleri veya bu projelerin yerine inşa edilecek diğer projelerin inşası için deniz seviyesinden 100 fit ve üzeri derinliğe boru hattı döşeyen gemilerin tespitine ilişkin raporu, ilgili Kongre komitelerine sunacaktır" hükmü bulunuyor.
Doğu Akdeniz’de İsrail, Yunanistan ve Kıbrıs ile ortak enerji merkezi
Aynı metinde ayrıca İsrail, Yunanistan ve Kıbrıs ile birlikte Doğu Akdeniz’deki enerji işbirliğini kolaylaştırmak için ABD-Doğu Akdeniz Enerji Merkezi'nin kurulması öngörülüyor.
Yunanistan'a 3 milyon dolar 'dış askeri finansman' desteği talep edilen tasarıda, 'Uluslararası Askeri Eğitim ve Talim Yardımı' başlığı altında Yunanistan'a 2020 yılı için 1.3 milyon, 2021 yılı için 1.5 milyon ve 2022 için 1.8 milyon dolar; Kıbrıs'a ise 2020’de 200 bin, 2021’de 500 bin ve 2022’de ise 750 bin dolar yardımın aktarılması hesaplanıyor.
Buna ilaveten Kıbrıs'ın münhasır ekonomik bölgesine ve Yunanistan'ın hava sahasına ilişkin herhangi bir müdahalenin ABD Dışişleri Bakanlığı ve diğer ilgili mekanizmalarca tespit ve rapor edilmesi de tasarıya eklenen maddeler arasında yer aldı.
Kıbrıs Cumhuriyeti’ne silah ambargosu kalkıyor
Tasarıda Türk devletini ilgilendiren diğer bir nokta ise Kıbrıs Cumhuriyeti'ne yönelik silah ambargolarının kaldırılması oldu. Tasarı, söz konusu ambargoların kaldırılmasını öngörüyor ancak Kıbrıs'a silah satış ve transferlerine sınırlamalar getiriyor.
Tasarıya göre ABD Başkanı, Kıbrıs'a 'para aklama denetimleri konusunda ABD ile çalıştığını' ve 'Rus askeri gemilerinin adaya bakım ve yakıt ikmali için demirlememesi için gerekli adımları attığını' Kongre'nin ilgili komitelerine teyit etmediği sürece ambargolar kaldırılmayacak.
