Kürt yurtsever, aydın akademisyen ve siyasetçi Wekîl Mustafayev dün gözlerini yumdu. 3 yıldır Belçika’nın başkenti Brüksel’de yaşayan Mustafayev’in astım hastalığı nedeniyle hayatını kaybettiğini belirttildi.
Wekîl Mustafayev 1938 yılında Özbekistan’da Kafkasya’dansürgün edilmiş bir Kürt ailesinde dünyaya geldi.
Kıgızistan’da hukuk fakültesini 1967’de tamamlayan Wekîl Mustafayev, Oşe kentinde asayiş genel müdürlüğü ardından girdiği seçimlerde Kırgızistan Parlamentosu’na seçilir.
Wekîl Mustafayev Sovetler Rusya’sında Kırgızistan, Azarbeycan ve Özbekistan’da polis müdürlüklerinde önemli görevler yerine getirir.
1988’de Sovyetler Birliği’nde yaşanan siyasi çaltankaltı sürecinde Ermenistan, Özbekistan, Kırgızistan’daki Kürtlere yönelik büyük şovenist politikalar uygulanır. Wekîl Mustafayev buna karşı Sovyetlerin yıkılmasını fırsat bilerek Kürtlerin haklarını elde etmesi için arkadaşları ile birlikte Kafkasya Kürdistan Özgürlük Hareketi’ni kurar.
Wekîl Mustafayev’in başkanlığını yürüttüğü Kafkasya Kürdistan Özgürlük Hareketi’nin amacı Stalin döneminde fes edilen ‘Kızıl Kürdistan’da yeniden bir otonom bölge ilan etmektir. 1992'de bir grup arkadaşıyla Karabağ'da Kürdistan bayrağı açarak Kızıl Kürdistan otonom bölgesini ilan ettiler. Ey Reqîb’i (Kürt ulusal marşı) okudular ve bölgeyi Azeriler’den aldıklarını ilan ettiler.
Ancak bu amacı uzun süreli olmaz ve Kürtlerden destek görmediği için ilan edildiği gibi de dağılır.
Kızıl Kürdistan neresi?
Kızıl Kürdistan; 1923-1929 yılları arasında “Kürdistan Kazası” olarak yarı özerk bir statüye sahip olan ve 1930’lardan sonra illere bölünen bölge. Başlıca şehirleri Laçin, Kubatlı, Kelbecer ve Zengilan.
Daha sonra otonomi statüsü ortadan kaldırılan Kızıl Kürdistan, 1992’de bir kez daha hareketlendi.
Kafkasya Kürdistan Özgürlük Hareketi, 1992 yılında Kızıl Kürdistan’ın kuruluşunu ilan etti ancak aynı yıl yönetim dağıldı.
Günümüzde Ermenistan işgali altında bulunan ve Dağlık Karabağ olarak tanımlanan bölgede Ermeni ve Azeri orduları, 1990’lı yıllardan bu yana zaman zaman çatışıyor.
