Kürtlere karşı baskı ve şiddetin dozunu günden güne artıran Türk devleti, Diyarbakır’da gözaltı furyası başlattı. Türk polisinin Diyarbakır’da gerçekleştirdiği operasyonda Demokratik Toplum Kongresi (DTK) etkinliklerine katıldıkları gerekçesiyle 74 kişinin gözaltına alındığı bildirildi.
Dün sabah saat 04.30’da başlatılan operasyonda gözaltına alınanlardan 22 avukat akşam serbest bırakıldı. Serbest bırakılan avukatlar, DTK’nin etkinliklerine katılmakla suçlandıklarını belirtti.
Türk Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın yargıda reform yapacaklarını söylemesi ardından Türk polisli, DTK faaliyetlerine yönelik soruşturma kapsamında Diyarbakır’da 101 kişinin ev ve işyerlerine operasyon yaptı. Operasyonda 108'i Diyarbakır, 2’si İzmir, 2’si İstanbul ve 1'i Adıyaman olmak üzere 113 adreste arama yapıldı, 24’ü avukat olmak üzere 74 kişi gözaltına alındı. 25 şüphelinin aranmasına devam edilirken 4 kişi yeni tip Coronavirüs (Covid-19) taşıdıkları için gözaltına alınmadı.
Gözaltına alınan avukatlardan 22'si emniyette ifadeleri alındıktan sonra serbest bırakıldı.
Gözaltına alınanlar şunlar:
Operasyonda avukatların yanı sıra Halkların Demokrasi Partisi (HDP) ve Demokratik Bölgeler Partisi’nden (DBP) siyasetçiler, doktorlar, hak örgütü temsilcileri, din adamları, yazarlar ve gazeteciler hakkında da gözaltı kararı verildi. Gözaltına alınanlar arasında, HDP Parti Meclis üyeleri Mehmet Eşref Mehmetoğlu ve Berna Çelik, PKK lideri Abdullah Öcalan’ın eski avukatlarından Aydın Kesmez, Türk Tabipler Birliği Onur Kurulu Üyesi Doktor Şehmus Gökalp, HDP Eğil İlçe Eş Başkanı Kadriye Akalın, Yazar Mehmet Sait Arzu, Jin News Muhabiri Sultan Mercen, Adıyaman İHD Şube Başkanı Bülent Temel, Diyarbakır Barosu Yönetim Kurulu Üyesi Tevfik Karahan, Tahir Elçi Vakfı Yönetim Kurulu Üyesi Avukat Mahsum Batı ve Özgürlükçü Hukukçular Derneği Eş Genel Başkanı Avukat Bünyamin Şeker de bulunuyor.
DBP eski Eş Genel Başkanı Mehmet Arslan, Büro Emekçileri Sendikası Diyarbakır Şube Başkanı Bedirhan Çetinkaya, Yazar Herdem Tatlısoy, Tahir Elçi Vakfı Başkan Yardımcısı Avukat Neşet Girasun, Kayapınar Belediyespor futbolcusu Hadi Yakışan ve Kayapınar eski Belediye Başkanı Zülküf Karatekin hakkında da gözaltı kararı bulunduğu belirtildi.
Operasyona tepki
Türk devletinin gerçekleştirdiği operasyona tepki gösteren İnsan Hakları Derneği (İHD), yargıda reformun konuşulduğu günlerde bu operasyonun yapılmasının dikkat çekici olduğu belirti. İHD Diyarbakır Şube Başkanı Abdullah Zeytun, hak örgütlerinin çalışmaları veya mesleki çalışmaların DTK ile ilişkilendirilerek kriminalize edilmeye çalışıldığı söyledi. Zeytun, Türkiye’deki hukuk güvenliği, adalet ve yargıda reformun tartışıldığı bir zamanda bu operasyonun yapılmasının, "iyiniyet ve iyimser havanın çok da zemininin olmadığı anlamını taşıdığını" söyledi:
"Aslında uygulamadaki pratiği ile değerlendirdiğimizde çok da anlamının olmadığını gösteren bir soruşturma. Bu soruşturma kapsamında gözaltına alınan insanların çoğu bir sivil toplum kuruluşunda faaliyet gösteren insanlar. Bizler o arkadaşlarımızla dayanışma içindeyiz. Bu baskı, gözaltı veya tutuklama mekanizması hiçbir şekilde sonuç vermedi vermeyecek de. Tek kriterin adalet, hukuk ve demokrasi olduğunu görmeleri gerekiyor. Sivil topluma ve diğer tüm hak mücadelesi alanına yönelik bu soruşturmaları kınıyoruz."
DTK ne zaman kuruldu?
101 kişi hakkında gözaltı kararı verilmesine neden olan Demokratik Toplum Kongresi 30 Ekim 2007'de bölgedeki sivil toplum örgütlerini tek çatı altında toplamak amacıyla kuruldu. Kuzey Kürdistan’daki (Bakur) birçok sivil toplum örgütü de geçmişte DTK ile ortak çalışmalar yürüttü.
Bir dönem Türk Parlamentosunda yürütülen anayasa çalışmalarına resmi olarak davet edilen DTK, 2008 yılında başlayan KCK soruşturmaları ile mercek altına alındı. Türk güvenlik ve yargı kurumları, DTK’nın "PKK’nın stratejik hedefi olan demokratik özerkliğin 'Kurucu Meclisi' misyonunu üstlendiği ve KCK Türkiye Meclisi’nin parlemento yapısını oluşturan yasama organı" olduğunu belirtiyor. Yargıtay 16’ncı Ceza Dairesi, "PKK ile doğrudan ilişkili olduğunu gerekçe göstererek, DTK’nın terör örgütü olduğuna" karar vermişti.
Bölgedeki çok sayıda kişi son yıllarda DTK faaliyetlerine katıldığı için yargılandı ve ceza aldı. Soruşturmaların hedefindeki DTK Diyarbakır’da faaliyetlerini yürütüyor.
