Tüm dünyada yeni tip Coronavirüs salgını yayılmaya ve can almaya devam ederken Dünya Sağlık Örgütü (WHO) ve Birleşmiş Milletler (BM) salgına karşı karantina önlemlerini hafifleten ülkelere uyarılarda bulundu.
En çok vaka ve can kaybının yaşandığı ABD’de Başkanı Donald Trump, ülkesinin ikinci bir Coronavirüs salgını yaşamayacağını savunurken, uzmanlar virüsün sonbaharda yeniden görülebileceği ihtimalini öne çıkardı.
Kürdistan’da virüs vakasının yaşanmadığı tek parça Batı Kürdistan (Rojava) dikkati çekerken, Güney Kürdistan’da (Başûr) son 5 günde vakaya rastlanmaması sevindirici bir gelişme oldu. Doğu (Rojhelat) ve Kuzey Kürdistan’ın (Bakur) durumu ise Türk devleti ve İran rejiminin gerçek bilgileri saklama çabaları nedeniyle belirsiz. Rojhelat ve Bakur’da vaka ve can kayıplarıyla ilgili net sayılara ulaşılamıyor.
ABD
ABD Başkanı Donald Trump, ülkesinin ikinci bir Coronavirüs salgını yaşamayacağını savunurken, uzmanlar virüsün sonbaharda yeniden görülebileceği ihtimalini öne çıkardı.
Trump, Coronavirüsle Mücadele Görev Gücünün Beyaz Saray'daki basın toplantısında gündemi değerlendirirken toplantıya, ABD Hastalık Kontrol ve Önleme Merkezi (CDC) Direktörü Robert Redfield'in dün Washington Post'a yaptığı "virüsün ikinci dalgası daha kötü olabilir" açıklaması damga vurdu.
Trump, Redfield'in sözlerinin basına yanlış aktarıldığını savunarak "Redfield, sadece virüsün grip ile birleşme ihtimaline ilişkin grip aşısı konusunda uyarıda bulunmak istemişti" dedi.
Redfield ise toplantıda söz alarak, "Ben yalnızca gelecek sonbaharda ya da kışta virüsün ikinci dalgasının daha zor ve karmaşık olabileceğini söyledim, daha kötü olacağını değil. Bu yıl şanslıydık çünkü virüs salgını başladığında grip sezonu bitmişti, ama gelecek yıl ikisi birleşirse aynı anda solunum yollarını etkileyen iki hastalığımız olur" dedi.
Bir muhabirin, "Peki Washington Post sizin sözlerinizi doğru aktardı mı?" sorusu üzerine Redfield, "Evet söylediklerimi doğru yazmışlar ancak ben 'daha kötü' demedim, 'daha zor' dedim. Başlıkta hata vardı" açıklamasını yaptı.
Trump ise virüsün tekrar geleceğine inanmadığını kaydederek, "Virüs tekrar gelse bile, bu yılki gibi gelmez. Kolaylıkla kontrol altına alabileceğimiz bir dozda gelir" diye konuştu.
Beyaz Saray’dan Coronavirüse karşı Görev Gücü'nde yer alan Doktor Deborah Birx ise, salgının bu yıl ülkeye geldiğinde, ellerinde virüse ilişkin çok fazla bilgi olmadığını, ancak şu anda daha hazırlıklı olduklarını vurguladı.
Trump'ın, virüsün tekrar gelme ihtimalinin düşük olup olmadığını sorması üzerine Birx, "Şu an bunu bilemeyiz" yanıtını verdi.
Toplantının ilerleyen dakikalarında konuşan Doktor Anthony Fauci ise, "Kesinlikle sonbaharda Coronavirüs gelecek. Ancak bu salgın şeklinde mi olur, bilmiyoruz" açıklamasını yaptı.
Trump ise bunun üzerine virüsün geri gelmeyeceği iddiasından vazgeçerek, "Virüs tekrar gelirse onu kolaylıkla yok edebiliriz. Çünkü bu süreçten çok şey öğrendik" değerlendirmesinde bulundu.
Öte yandan salgının en çok yayıldığı ABD eyaleti New York Valisi Andrew Cuomo, kentte Coronavirüs nedeniyle ölenlerin sayısının düşmeye başladığını söyledi.
Basın toplantısı düzenleyen Cuomo, eyalette ilk vakanın görülmesinin üzerinden 53 güç geçtiğini, vaka sayısı artmasına rağmen ölüm ve hastaneye yatış oranlarının azaldığını ifade etti.
New York'ta vaka sayısının 250 bini, virüs yüzünden hayatını kaybedenlerin sayısının ise 15 bini geçtiğine dikkati çeken Cuomo, son 24 saatte ise 474 kişinin öldüğü bilgisini paylaştı.
Johns Hopkins Üniversitesinin paylaştığı verilere göre ABD'de Coronavirüsün bulaştığı kişi sayısı 830 bin 789'a ulaşırken, virüs nedeniyle 45 bin 638 kişi öldü.
Fransa’da son 24 saatte 544 kişi hayatını kaybetti
Fransa'da Coronavirüs salgını nedeniyle hayatını kaybedenlerin sayısı 21 bin 340'a çıktı.
Sağlık Bakanlığı Genel Müdürü Jerome Salomon, günlük basın toplantısında, virüs tespit edilen kişi sayısının son 24 saatte 1827 artarak 183 bin 268'e ulaştığını söyledi.
Coronavirüsm nedeniyle 5 bin 218'i yoğun bakımda olmak üzere 29 bin 741 kişinin hastanelerde tedavi gördüğünü ifade eden Salomon, yoğun bakımda bulunanların sayısının iki haftadır düşmeye devam ettiğini vurguladı.
Salomon, hastalığı atlatan kişi sayısının 1587 artarak 40 bin 657'ye çıktığını dile getirdi.
Hastane ve yaşlı bakımevlerinde 544 kişinin hayatını kaybettiğini aktaran Salomon, ölü sayısının hastanelerde 13 bin 236'a, yaşlı bakımevlerinde 8 bin 104'e yükseldiğini, böylece toplam can kaybının 21 bin 340 olduğunu kaydetti.
Salomon, sigara içen Coronavirüs tespit edilen kişilerin hastalığı atlatmasının daha uzun sürdüğünü belirtti.
Fransa, dünya genelinde Coronavirüs nedeniyle ölenlerin sayısının 20 binin üzerinde olduğu 4'üncü ülke konumunda bulunuyor.
İtalya’da can kaybı 25 bini aştı
İtalya'da, Coronavirüs nedeniyle hayatını kaybedenlerin sayısı son 24 saatte 437 artarak 25 bin 85'e yükseldi.
Ülkede 2 aydır süren Coronavirüs salgınına ilişkin son bilgiler Sivil Savunma Kurumundan yapılan yazılı açıklamayla duyuruldu.
Açıklamada, ülkedeki aktif Coronavirüs vaka sayısında hafta başında başlayan gerilemenin bugün de sürdüğü, düne göre 10 düşüşle 107 bin 699'a gerilediği bildirildi.
Ülkede bugüne kadar Coronavirüs bulaşanların toplam sayısı ise 187 bin 327 oldu.
Sivil Savunma verilerinde, iyileşenlerin sayısının bugün 2 bin 943 ile rekor kırdığı, toplam rakamın 54 bin 543'e çıktığı kaydedildi.
Açıklamada, son 24 saatte Coronavirüsten hayatını kaybedenlerin sayısının 437 artarak, 25 bin 85'e yükseldiği belirtildi.
Yoğun bakımda tedavi görenlerin sayısındaki düşüş bugün de sürdü. Dün 2 bin 471 olan sayının bugün 2 bin 384'e gerilediği bildirildi.
Ülke genelinde bugüne kadar 1 milyon 513 bin 251 test yapıldığı bildirildi.
İngiltere’de can kaybı 18 bini geçti
İngiltere'de Coronavirüs nedeniyle hayatını kaybedenlerin sayısı son 24 saatte 638 artarak 18 bin 738'e yükseldi.
Sağlık Bakanlığından yapılan açıklamaya göre, ülkede Coronavirüs kaynaklı can kaybı 18 bin 738'e, vaka sayısı 4 bin 583 artarak 138 bin 78'e çıktı.
İspanya’da can kaybı 22 bini geçti
İspanya Sağlık Bakanlığı, Coronavirüs salgınıyla ilgili ölü ve vaka sayılarını güncelledi. Ülkede dün 450 olan günlük ölü sayısı, bugün biraz artarak 440'a çıktı.
Açıklanan verilere bakıldığında, salgından hayatlarını kaybedenlerin sayısının son 4 gündür 399-435 aralığında olduğu görüldü.
Bakanlık, salgından dolayı şimdiye kadar ölenlerin toplam sayısının 22 bin 157'ye yükseldiğini bildirdi.
İran ve Rojhelat
İran rejiminin resmi açıklamasına göre İran ve Rojhelat'ta Coronavirüs salgınında ölenlerin sayısı son 24 saatte 90 artarak 5 bin 481'e çıktı.
İran rejimi Sağlık Bakanlığı Sözcüsü Kiyanuş Cihanpur, devlet televizyonundan canlı yayınlanan açıklamasında, son 24 saatte Coronavirüs nedeniyle İran ve Rojhelat genelinde 90 kişinin daha yaşamını yitirdiğini ve bin 30 yeni vaka tespit edildiğini duyurdu.
Bu sonuçlarla İran ve Rojhelat’ta Coronaavirüs kaynaklı can kaybının 5 bin 481'e çıktığını aktaran Cihanpur, toplam vaka sayısının ise 87 bin 26'ya ulaştığını bildirdi.
Virüse yakalanan hastalardan 3 bin 105'inin durumunun kritik olduğunu dile getiren Cihanpur, şu ana kadar iyileşen hasta sayısının ise 64 bin 843 olduğunu belirtti.
Cihanpur, ülke genelinde bugüne kadar yapılan Coronavirüs test sayısının ise 389 bin 507 olduğunu sözlerine ekledi.
İran rejim yetkilisi bu kuşkulu verileri paylaşsa da yerelden gelen bilgiler bu verilerin doğru olmadığı yönünde. İran ve özellikle Rojhelat’ta sahada Coronavirüse karşı mücadelede yer alan doktorlar ve bilgi akışı sağlayan sivil aktivistler, İran ve Rojhelat’taki gerçek vaka ve can kayıplarının resmi makamların duyurduğunun çok üstünde hatta neredeyse iki katı kadar olduğunu bildiriyor.
İran rejiminin uyguladığı baskılar ve basına yönelik sansür politikasından dolayı gerçek rakamların ortaya çıkmasının zor olduğu değerlendirmesinde bulunan kaynaklar ancak sahada bulunmaları vesilesiyle ulaştıkları bilgiler ışığında İran rejiminin açıkladığı rakamların gerçekle bağdaşmadığı tespitinde bulunabileceklerini aktardı.
İran ve Rojhelat’taki doktorlar, hastanelere gelen hastalarınn yüzde 60-70’ine Coronavirüsün bulaştığını tahmin ettiklerini ve kaynakların yetersizliğinden ötürü sadece durumu kritik olanların hastanelere kabul edildiğini belirten kaynaklar, İran rejiminin resmi istatistiklerinde sadece hastanelere yatırılanları baz aldığını belirtiyor.
Sağlık çalışanları için kahredici bir diğer durumun da kendi kayıpları olduğunu dile getiren kaynaklar, pek çok sağlık çalışanının da hayatını kaybettiğini belirtiyor.
Türkiye ve Bakur
Türk devleti Sağlık Bakanlığı’na göre Türkiye ve Bakur'da 22 Nisan itibarıyla Coronavirüs taşıdığı tespit edilen kişi sayısı 98 bin 674'e, hayatını kaybedenlerin sayısı da 2 bin 376'ya yükseldi.
Türkiye ve Bakur'da ilk Coronavirüs vakasının tespit edildiği 11 Mart'tan bu yana salgının yayılmasıyla ilgili resmi veriler günlük olarak Sağlık Bakanı Fahrettin Koca tarafından Twitter üzerinden ya da düzenlediği basın toplantılarıyla paylaşılıyor.
Ancak Türk devleti de İran rejimin İran ve Rojhelat’ta uyguladığı gibi, devlet yetkilileri dışında hiçbir kişi yada kurumun verilerle ilgili bilgi paylaşmasını yasaklayıp, bu tür çalışmalar yapanlara karşı sert uygulamalara baş vuruyor.
Irak ve Başûr
Irak ve Başûr'da ise Coronavirüse karşı alınan önlemler sonucunda vaka ve can kayıplarında bir durgunluk söz konusu.
Başûr’da son 5 gündür yeni Coronavirüs vakasına rastlanmaması ve cirüsten kurtulanların sayısının artması sevindirici bir gelişme.
Başûr’daki Kürdistan Bölge Yönetimi Sağlık Bakanlığı’ndan yapılan açıklamada, son 24 saatte bin 123 kişiye Coronavirüs testi uygulandığını ve hiçbir vakanın tespit edilmediği belirtildi.
Sağlık Bakanlığı açıklasında son 5 gündür Başûr’da yeni vakaya rastlanmadığı belirtildi.
Öte yandan Irak Yüksek Yargı Konseyi Basın Ofisi'nden yapılan yazılı açıklamada, Irak’ta Coronavirüs salgınına karşı oluşturulan Kriz Masası'nın kararı ve Yüksek Yargı'nın talimatı doğrultusunda şu ana kadar cezaevlerinde bulunan 20 bin 40 mahkumun serbest bırakıldığı bildirildi.
Irak Sağlık ve Çevre Bakanlığı yaptığı açıklamasında, Irak’ta Coronavirüs nedeniyle hayatını kaybedenlerin sayısının 83'e vaka sayısının ise bin 631'e ulaştığı bildirildi.
Kriz Masası tarafından alınan karara göre ülkede ramazan ayı süresince 19.00 ile 06.00 saatleri arasında sokağa çıkma yasağı uygulanacak.
Sokağa çıkma yasağı bulunmayan saatlerde, sağlık kurallarına bağlı kalmak kaydıyla iş yerleri, fabrika ve atölyelerin açılmasına izin verilecek.
Eğitim kurumları, ibadethaneler, kahvehaneler, spor sahaları, alışveriş merkezleri ve düğün salonları ise kapalı kalmaya devam edecek. Her türlü toplu oturum ve taziye merasimlerine yönelik yasak da sürecek.
Rusya
Rusya'da son 24 saat içinde 4 bin 774 yeni Coronavirüs vakası tespit edildiği, ölü sayısının ise 555'e yükseldiği açıklandı.
Rusya Coronavirüs Kriz Müdahale Merkezi, son 24 saatte 4 bin 774 yeni Covid-19 vakası tespit edildiğini açıkladı.
Ülke genelinde toplam vaka 62 bin 773'e yükselirken 42 kişinin daha hayatını kaybetmesinin ardından ölü sayısı 555'e ulaştı.
Almanya
Almanya'da Coronavirüsten dolayı hayatını kaybedenlerin sayısı 5 bin 94'e yükseldi, vaka sayısı ise 148 bin 46'ya çıktı.
Alman Robert Koch Enstitüsü tarafından yayınlanan coronavirüs raporuna göre, ülkede son 24 saatte 2 bin 352 kişide daha Coronavirüs salgını tespit edildi.
Rapora göre, Almanya genelinde vaka sayısı 148 bin 46'ya yükselirken, ölü sayısı ise 5 bin 94'e ulaştı.
Johns Hopkins Üniversitesi'nin Coronavirüs rakamlarını takip ettiği internet sayfasında ise Almanya'da vaka sayısı 150 bin 648, can kaybı ise 5 bin 315 olarak görülüyor.
Almanya'da bu hafta Coronavirüs nedeniyle uygulanan kısıtlamalar yavaş yavaş gevşetilmeye başlansa da Almanya Başbakanı Angela Merkel koronavirüse karşı alınan önlemlerin yumuşatılması sürecinde aceleci davranılmaması gerektiğini söyledi.
Merkel bugün Federal Meclis'te yaptığı hükümet açıklamasında Coronavirüs ile daha uzun süre yaşamaya devam edileceğini söyledi. "Pandeminin son safhasında değiliz, hala başındayız" diyen Merkel, Almanya'nın alınan önlemlerle zaman kazandığını dile getirdi. Başbakan Merkel kazanılan bu zamanın sağlık sistemini desteklemek için kullanıldığını ve sağlık sisteminin şu ana kadar Coronavirüsle başa çıkabildiğini kaydetti.
Coronavirüse karşı aşı bulunmasına yönelik çalışmalara da değinen Merkel, geliştirilecek bir aşının hesaplı ve bütün ülkelerde erişilebilir olması gerektiğini belirtti.
WHO: Virüs uzun süre bizimle olacak
Dünya Sağlık Örgütü (WHO) Coronavirüs krizinin yakın zamanda sona ermeyeceğini, birçok ülkenin salgının henüz erken safhalarında olduğunu açıkladı.
Coronavirüs krizinin tüm dünyayı etkisi altına aldığı son günlerde, virüsün yayılma hızının yavaşladığı bazı ülkeler, kısıtlama önlemlerinde bir takım istisnaları devreye sokmaya başladı.
Yaşanan bu durumla ilgili WHO Başkanı Tedros Adhanom Ghebreyesus Coronavirüs kriziyle mücadelenin henüz sona ermekten çok uzak olduğunu belirterek, "Yanılmayın. Daha gidecek çok yolumuz var. Virüs daha uzun süre bizimle olacak" dedi Ghebreyesus ayrıca "Birçok ülke halen salgının erken safhalarında. Ve bu salgından erken etkilenenler şimdi vakaların yeniden güçlendiğini görüyor" ifadesini kullandı.
WHO'nun değerlendirmeleri ABD Hastalıkları Kontrol ve Önleme Merkezi (CDC) direktörünün Amerikan halkına önümüzdeki kış mevsiminde ikinci bir dalgaya hazır olmaları gerektiğini söylemesinin ardından geldi.
Öte yandan bazı ülkelerde kısıtlamalar gevşetilmeye başlanırken milyonlarca kişinin işini kaybetmesi nedeniyle hükümetlerin ekonomi çarklarını tekrar işler hale getirmesi için baskılar artıyor.
Ancak WHO ve sağlık uzmanları karantina ve kısıtlamaların Coronavirüs tedavisi veya aşısı bulunana kadar sürdürülmesi konusunda uyarıyor.
BM: Salgın hızla insan hakları krizine dönüştü
Birleşmiş Milletler (BM) Genel Sekreteri Antonio Guterres ise Coronavirüs salgınıyla mücadelede yaşanan insan hakları ihlallerine ilişkin raporunu açıkladı.
Ekonomik ve sosyal krize yol açan salgının, hızla insan hakları krizine de dönüştüğü uyarısında bulunan Guterres, ''Tehdidin insan değil, virüs olduğunu unutmayın'' mesajı verdi.
İnsan haklarının, kriz zamanlarında sonraya bırakılacak bir konu olmadığını ve insanın merkezde olması gerektiğini belirten Guterres, salgın nedeniyle nefret söyleminin arttığına, savunmasız grupların hedef alındığına ve sert güvenlik önlemlerine başvurulduğuna dikkati çekti.
Popülizm ve otoriter yönetimlerin de arttığına, bazı ülkelerde insan haklarının daha da geriye gittiğine ve salgın bahane gösterilerek baskıcı önlemler alındığına işaret eden Guterres, ''Hükümetler her zamankinden daha şeffaf, duyarlı ve hesap verebilir olmalı. Sivil toplum ve basın özgürlüğü kritik öneme sahip'' dedi.
Alınan acil durum önlemlerinin yasal, orantılı, ayrım yapmayan, belirli bir amaç ve süre odaklı olması gerektiğini söyleyen Guterres, bu süreçte insan haklarının da korunması çağrısı yaptı.
Worldometers verileri
Dünya genelinde Coronavirüsle ilgili ülkelerin resmi verilerini derleyerek istatistiksel şema ile yayınlayan Worldometers’in Coronavirüs salgını vaka ve can kayıpları sayıları en yüksek ülkelerle ilgili tablosu şu şekilde:
