İran İslam Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani, nükleer anlaşmada kalmaya devam etmeleri durumunda Tahran'a uygulanan silah alım-satım yasağının gelecek yıl kalkacağını iddia etti.
ABD’nin uyguladığı katı ekonomik yaptırımlara karşı Nükleer anlaşma taahhütlerini yerine getirmeyeceğini ve ardından uranyum zenginleştirme seviyesini artıracağını açıklayan İran rejiminin Ruhani’nin ağzından anlaşmada kaldığını iddia etmesi tartışmalara sebep oldu.
İran rejimi devlet televizyonunun haberine göre, Rafsancan kentinde halka hitap eden Ruhani, ABD'nin nükleer anlaşmadan çıkması ve Avrupa ülkelerinin taahhütlerini yerine getirmemeleri nedeniyle başlayan "İran rejiminin nükleer anlaşmada kalıp kalmayacağı" yönündeki tartışmalara ilişkin değerlendirmede bulundu.
Ruhani, "Eğer nükleer anlaşmada kalmaya devam edersek önümüzdeki yıl çok önemli siyasi, güvenlik ve savunma hedefimize ulaşacağız" dedi.
Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi (BMGK) kararıyla 2015 yılından bu yana İran rejimine silah alım-satım yasağı uygulandığını hatırlatan Ruhani, "2231 sayılı BMGK kararı uyarınca, eğer biz nükleer anlaşmada kalmaya devam edersek, silah alım-satım yasağı kaldırılacaktır. Böylece istediğimiz silahı alıp satacağız" ifadelerini kullandı.
İran rejiminin istediği takdirde hemen bugün nükleer anlaşmadan çekilebileceğini dile getiren Ruhani, ancak bu takdirde söz konusu kazanımı kaybedeceklerini belirtti.
İran rejimine yönelik silah ambargosunun tarihçesi
İran rejimi eski Cumhurbaşkanı Mahmud Ahmedinejad'ın 2006 yılında uranyum zenginleştirme faaliyetini başlatması sonrası BMGK, İran rejimine yönelik bir takım yaptırım kararı aldı.
Tahran yönetimine nükleer faaliyetlerini durdurma çağrısının yapıldığı 31 Temmuz 2006 tarihli 1696 sayılı kararda, İran rejimine nükleer başlıklı füzeye ulaşabileceği her türlü ürünün satışı yasaklandı. Aynı yıl 23 Aralık'ta alınan 1737 sayılı kararla önceki karar vurgulandı ve söz konusu alanlarda İranlı öğrencilere eğitim yasağı getirildi.
24 Mart 2007'deki 1747 sayılı kararda ise ağır silahların satışı durduruldu. 9 Haziran 2010'daki 1929 sayılı kararda ise var olan yasaklara askeri silahların satışı da eklendi.
BMGK'nın 5 daimi üyesi (İngiltere, ABD, Çin, Fransa, Rusya) ve Almanya ile İran'ın, 2015 yılında imzaladığı nükleer anlaşmada, İran'a uygulanan "tank, zırhlı savaş araçları, ağır topçu sistemleri, savaş uçakları, saldırı helikopterleri, savaş gemileri, füzeler veya füze sistemleri" gibi silahlara getirilen yasakların 5 yıl sonra 18 Ekim 2020'de kaldırılmasına ilişkin bir madde yer alıyor.