Avrupa Birliği Dış İlişkiler Servisi (EEAS), İran İslam Cumhuriyeti ile gerçekleştirilen nükleer anlaşma taraflarının 28 Temmuz Pazar günü Avusturya’nın başkenti Viyana’da olağanüstü bir toplantı gerçekleştireceklerini açıkladı. Açıklamada, toplantı talebinin Fransa, Almanya, İngiltere ve İran rejiminden geldiği ifade edildi.
İran rejimi, ABD’nin anlaşmadan çekilmesi ve Tahran’a ağır ekonomik yaptırımlara başlamasından dolayı bir yandan ABD ile büyük bir gerginlik yaşarken, diğer taraftan İngiltere ile karşılıklı petrol tankerlerine el koymadan kaynaklı gerginlik yaşıyor.
EEAS tarafından dün yapılan açıklamada, ABD’nin toplantıya katılıp katılmaması yönünde bir ifade yer almazken, toplantının Fransa, Almanya, İngiltere ve İran’ın talebi üzerine gerçekleştirileceği ve kapsamlı eylem planının uygulanması ile ilgili konuların tüm yönleri ile ele alınacağı aktarıldı.
Açıklamada, İngiltere, Fransa, Almanya, Rusya ve Çin’i kapsayan toplantıya, EEAS Genel Sekreteri Yardımcısı Helga Schmid’in başkanlık edeceği ifade edildi.
Yeni Başbakan Johnson, Trump’ın yaklaşımına yakın bir tutum sergileyecek
Basra Körfezi’nde İngiltere ile İran rejimi arasında yaşanan petrol tankeri krizi ve Boris Johnson’ın İngiltere’nin yeni başbakanı olarak seçildiği bir atmosferde yapılacak Viyana toplantısında, İngiltere’nin Trump’ın yaklaşımına yakın bir tutum sergilemesi bekleniyor. Toplantıda, İngiliz yetkililer ile İran rejimi yetkilileri Körfez’de yaşanan tanker krizinden bu yana ilk kez yüz yüze gelmiş olacak.
İran rejimi, ABD’nin nükleer anlaşmadan çekilmesiyle ekonomisinde yaşanan zararın tazmini için Avrupalı anlaşma ortaklarının taahhütlerini yerine getirmemesi durumunda, önümüzdeki Eylül ayına kadar bu uranyum zenginleştirmede nükleer anlaşmada belirtilen sınırı aşarak anlaşma şartlarını ihlal edeceğini duyurmuştu.
“Alternatif plan” iddiası
Rejimin Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Seyyid Abbas Musevi, geçtiğimiz Pazartesi günü yaptığı açıklamada, Dışişleri Bakan Yardımcısı Abbas Arakçi’nin İran rejimi Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani’nin Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron’a yazdığı mektubu iletmek için Paris’e gittiğini bildirmişti.
İran merkezli Elf adlı internet sitesi, güvenilir kaynaklara dayandırdığını iddia ettiği haberinde, Ruhani’nin mesajında Tahran-Washington gerilimi için ‘alternatif bir plan’ bulunduğunu ileri sürmüştü.
İran rejiminin zenginleştirilmiş uranyum sınırını aşma tehdidini gözden geçirmesi amacıyla Haziran ayı sonunda Viyana’da düzenlenen toplantı başarısızlıkla sonuçlanmış Tahran toplantı sonrası anlaşma kapsamında belirlenen 300 kilogramlık zenginleştirilmiş uranyum sınırı aştığını ve sözleşmede geçen yüzde 3.67 oranın üzerine çıktığını duyurmuştu.
Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, Ruhani ile daha önce gerçekleştirdiği telefon görüşmesinde, gerilimin tırmandırılmasına karşı Ruhani’yi uyarmış ve danışmanı Emmanuel Bonn’u 9 Temmuz’da Tahran’a göndermişti.
Trump, “Anlaşma ABD için utanç vericidir” demişti
ABD Başkanı Donald Trump, 2018 Mayıs ayında, İngiltere ve Avrupalı müttefiklerinin ikna çabalarına rağmen, anlaşmanın ABD için utanç verici olduğunu söyleyerek İran rejimi ile gerçekleştirilen nükleer anlaşmadan çekildiklerini açıklamıştı.
Anlaşmayı yapan Obama yönetimini sert sözlerle eleştirenTrump, İran rejimine yönelik yaptırımların yeniden yürürlüğe sokulacağını da duyurmuştu.
