Azerbaycan’ı kışkırtarak Ermenistan denetiminde bulunan Dağlık Karabağ’da uzun bir aradan sonra Ermenistan ile Aezerbaycan arasında çatışmaların yeniden başlamasına sebep olan Türk devleti, Rusya arabuluculuğunda Ermenistan ile Azerbaycan arasında Dağlık Karabağ’da anlaşma sağlanması ardından şimdi de anlaşma gereği uygulanan ateşkese uyulup uyulmadığını denetleme bahanesiyle Türk ordu güçlerinin Azerbaycan’a gönderilmesini öngören tezkereyi Parlamentoya sundu.
Türk Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan imzasıyla parlamentoya sunulan Azerbaycan’a asker gönderme tezkeresinde dikkat çeken detay ise “Azerbaycan’ın belirleyeceği yerde Türkiye’nin Rusya ile birlikte kuracağı Ortak Merkez” cümlesi.
Türk anayasasının 92’nci maddesine dayandırılan ve süresi bir yıl olarak belirlenen tezkerede, Azerbaycan’a gönderilecek Türk askeri gücünün Erdoğan’ın belirleyeceği esaslara göre kullanılması ifadesi de dikkat çekti.
Türk devletinin Azerbaycan’a asker gönderme tezkeresinde özetle şu ifadeler yer alıyor:
“Azerbaycan'ın belirleyeceği yerde Türkiye'nin Rusya ile birlikte kuracağı Ortak Merkez ve bu Merkezin icra edeceği faaliyetlerde Türk Silahlı Kuvvetleri personelinin ve lüzumuna göre sivil personelin görev parasının, 16 Ağustos 2010 tarihinde imzalanan 'Türkiye Cumhuriyeti ile Azerbaycan Cumhuriyeti Arasında Stratejik Ortaklık ve Karşılıklı Yardım Anlaşması' uyarınca ülkemizin taahhütlerine uygun, Azerbaycan'ın toprak bütünlüğünü tescil eden uluslararası hukuk, Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi kararları ve AGİT ilkeleriyle uyumlu olduğu; bölge halklarının da huzur ve refahı yararına olacağı değerlendirilmekte.”
Türk devletinin çıkarları bakımından da Azerbaycan’a asker gönderilmesinin gerekli olduğunun belirtildiği tezkere metninde, Türk devletinin taahhütlerini yerine getirmek, ateşkesin tesisi, ihlallerin önlenmesi, bölgede barış ve istikrarın sağlanması ve Türk devletinin yüksek menfaatlerinin korunup kollanması amacıyla onaylanması istenen tezkerenin sınırı, niteliği, miktarı ve zamanının Erdoğan tarafından belirleneceği ifade edildi.
Rusya:
Türk devletinin Azerbaycan’a asker gönderme hamlesiyle ilgili açıklama yapan Rusya, bunun Türk devletinin kendi iç prosedürü olduğunu belirtti.
Kremlin Sözcüsü Dmitriy Peskov, Erdoğan’ın Azerbaycan’a asker gönderilmesine ilişkin parlamentoya sunduğu tezkerenin Türk devletinin kendi iç prosedürü olduğunu söyledi.
Peskov, “Azerbaycan topraklarında da bir gözlem merkezi olacak, oraya Türk askerlerinin gönderilmesi gerekiyor. Bu, Türkiye Cumhuriyeti’nin iç mevzuatınca öngörülen iç prosedürlerin uygulanması durumu” dedi.
Peskov, “Azerbaycan’da ortak bir gözlem merkezi kurulmasına ilişkin anlaşmalara gelince, bu da Rusya ile Türkiye arasındaki ikili anlaşmanın bir ürünü” ifadelerini kullandı.
Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev ve Ermenistan Başbakanı Nikol Paşinyan 10 Kasım itibariyle Dağlık Karabağ’da çatışmaların durması için bir anlaşma imzalamıştı. Anlaşmada Rusya’nın cephe hattı ve Laçin koridoru boyunca, hafif silahlı 1960 asker, 90 zırhlı personel taşıyıcı, 380 otomobil ve özel aracının yer alması öngörülüyor.
Rusya Savunma Bakanı Sergey Şoygu ve Türk Savunma Bakanı Hulusi Akar’ın gerçekleştirdiği görüşmenin neticesinde 11 Kasım’da Dağlık Karabağ’da ateşkesi kontrol edecek bir Rus-Türk ortak gözlem merkezinin kurulmasına ilişkin mutabakat zaptı imzalanmıştı.
