ABD ile İran İslam Cumhuriyeti arasında Hürmüz Boğazı eksenindeki gerginlik devam ederken Washington bölgedeki seyrüsefer güvenliği için askeri operasyona başladı.
ABD Donanması'nın öncülüğündeki operasyona İngiltere, Avustralya ve Bahreyn'in de destek verdiği bildiriliyor. ABD Savunma Bakanı Mark Esper, hedeflerinin Basra Körfezi'nde seyreden gemilerin güvenliğini garanti altına almak olduğunu söyledi.
İran rejiminin daha önce Hürmüz Boğazı'nda tankerlere el koyması gerilim yaratmış, ayrıca Washington bölgede son aylarda ticari gemilere yönelik düzenlenen saldırılardan Tahran yönetimini sorumlu tutmuştu.
Misyon ile "başka kötü ve kışkırtıcı tavırların olmaması yönünde gözdağı verileceğini” belirten ABD Savunma Bakanı Esper, misyona başka ülkelerin de destek vermesinin de muhtemel olduğunu belirtti.
Almanya ve diğer Avrupa Birliği (AB) ülkeleri, bölgede ticari gemilere eşlik edilmesini öngören misyona katılmayı reddetmişti. Ancak AB içinde, Hürmüz Boğazı'nda yaşanan gerilimler Washington ile Tahran'dan farklı şekillerde yansıtıldığı için, bölgede bulunup kendi izlenimlerini toplayacak bir gözlem misyonunun gönderilmesine dair görüşler de dile getiriliyor.
Güvenlik meselesi AB'nin de gündeminde
Finlandiya'nın başkenti Helsinki'de bugün bir araya gelen AB'ye üye ülkelerin savunma bakanlarının gündeminde deniz yollarının güvenliği konusu var. Bu alanda AB'nin birçok noktada "çok önemli bir rol” üstlendiğini belirten AB Dış İlişkiler ve Güvenlik Politikası Yüksek Temsilcisi Federica Mogherini, Afrika Boynuzu olarak da bilinen kıtanın kuzeydoğusundaki yarımadanın açıklarında korsanlarla mücadele için hayata geçirilen Atalanta misyonunu örnek gösterdi.
Petrol ticareti için en önemli güzergâhlardan olan Hürmüz Boğazı'nda seyrüsefer güvenliğinin, AB için de önemli olduğunu vurgulayan Mogherini, AB'nin olası gözlem misyonu konusundaki soruları yanıtsız bıraktı. AB için, bölgede gerilimi dindirici etki yapacak bir çizgi izlenmesinin önemli olduğunu kaydeden Birliğin Dış İlişkiler ve Güvenlik Politikası Yüksek Temsilcisi, konuyla ilgili aktörlerin iş birliği yapmasının sağlanması gerektiğini belirtti.
AFP haber ajansına konuşan Fransız Savunma Bakanı Florence Parly ise gemilere koruma amacıyla eşlik edilmesini öngören bir misyonu katılımın Paris için söz konusu olmayacağını kaydetti, ancak "ortak bilgi alışverişi sayesinde” bölgede olayların çığırından çıkmasını engelleyecek bir varlığın da mümkün olduğunu belirtti. Parly, Fransa'nın bölgede hâlihazırda bir fırkateyninin bulunduğunu söyledi.
Temmuz ayında göreve geldikten sonra AB'deki mevkidaşlarıyla ilk kez bir araya gelecek olan Almanya Savunma Bakanı Annegret Kramp-Karrenbauer ise konuya dair bir açıklama yapmadı.
Konu dışişleri bakanlarının da gündeminde
Helsinki'de toplanacak olan AB dışişleri bakanları da İran rejimi ile devam eden krizi ve Basra Körfezi'ndeki durumu görüşecek. Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, Biarritz'deki G7 Zirvesi'nin ardından Pazartesi gün yaptığı açıklamada, ABD Başkanı Donald Trump ile İran İslam Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani'nin görüşmesi için şartların oluştuğunu belirtmişti. Ruhani ise olası bir Washington-Tahran görüşmesi için ABD’nin ilk adımı atmasını ve ülkesine yönelik yaptırımların kaldırılmasını istiyor.
Kaynak: Deutsche Welle
